Advies ‘Nederland sta op!’: maak dagelijks bewegen vanzelfsprekend

Overhandiging 'Nederland sta op!'

“Grondig werk maken van meer bewegen is niet zomaar een ideetje, maar een ‘steengoed plan’”, zo vindt demissionair staatssecretaris Maarten van Oijen. Op de laatste dag van januari 2024 kreeg hij het advies ‘Nederland sta op!’ overhandigd. Een advies van de Nederlandse Sportraad waar onder andere Wandelnet een steentje aan bijdroeg.

Bewegen moet norm worden

Voldoende bewegen. Dat moet volgens ‘Nederland sta op!’ een vanzelfsprekend onderdeel worden van alledag. Op school, op de kinderopvang, thuis, in de zorg en op het werk. Nu is dat namelijk niet zo. We zijn inmiddels al vele jaren achter elkaar kampioen zitten. Om die reden roept de Sportraad het kabinet op om de regie te pakken. Om meer mensen aan het bewegen te krijgen.

Idee ‘Nederland sta op!’: staatssecretaris voor Bewegen en Sport

De regie begint volgens het advies bij de aanstelling van een speciale staatssecretaris voor Bewegen en Sport. Deze persoon coördineert de langetermijnstrategie voor bewegen, inclusief het budget. “Om bewegen weer laagdrempelig te maken, zijn structurele aanpassingen in onze gehele samenleving noodzakelijk”, zo lezen we in het document. De Sportraad adviseert om naast voorlichting in te zetten op andere stimulerende en ontmoedigende prikkels. “Daarbij kun je denken aan autoluwe straten of meer ruimte voor voet- en fietspaden, maar ook aan voldoende en uitdagende speelruimte bij een kinderdagverblijf.”

“We hebben geen tijd meer te verliezen om meer te gaan bewegen als we Nederlanders een langer gezond leven willen geven. Bewegingsarmoede is een olietanker die op onze kust afkomt en die niet meer te stoppen is met alleen een ruk aan het roer. Er is op korte termijn een koerswijziging nodig.”

Marjolein Bolhuis – Eijsvogel, tijdelijk voorzitter NLsportraad

Bron: Advies NLsportraad: maak dagelijks voldoende bewegen vanzelfsprekend.

Leiden roept 2024 uit tot Jaar Van de Voetganger

Lopen in Singelpark van gemeente Leiden

Onze partner en voormalige LoopAward-winnaar gemeente Leiden heeft dit jaar uitgeroepen tot #JaarVanDeVoetganger. Samen met de Voetgangersbeweging Leiden laat zij aan de inwoners zien wat de gemeente doet om de positie van de voetgangers te verbeteren. En geeft ze tips om meer ruimte voor lopen te creëren.

Heel 2024 is er aandacht voor verschillende onderwerpen die het lopen raken. Bijvoorbeeld: ontwerp, inclusie en toegankelijk. Gemeente Leiden: “We creëren een buitenruimte waar de voetganger de ruimte krijgt die die verdient. Verkeersveilige situaties, brede stoepen, fijne routes en dat alles goed toegankelijk voor iedereen. Ook is er aandacht voor bewegen en gezondheid tijdens de Dag van de Lunchwandeling.”

Wethouder Ashley North (Klimaat, Mobiliteit en Financiën): “Ik ben trots dat Leiden samen met de Voetgangersbeweging 2024 heeft uitgeroepen tot het Jaar van de Voetganger. Samen met deze belangenvereniging zetten we de plek van de voetganger dit jaar extra in het zonnetje, zo willen we aandacht geven aan deze verkeersdeelnemers. Zij verdienen het om op een verkeersveilige en toegankelijke manier in de stad te kunnen vertoeven. Daarnaast willen we ook aan de stad laten zien dat lopen vooral ook heel leuk en gezond is. Het Jaar van de Voetganger is voor iedereen. Iedereen is elke dag wel even voetganger.”

Beleidsprogramma Voetganger 2020-2030

Het Jaar van de Voetganger is geboren uit het beleidsprogramma Voetgangers 2020-2030, waarin Leiden 10 actiepunten benoemt om lopen meer ruimte te geven. Zo worden de pijlen gericht op het obstakelvrij maken van stoepen en het verbeteren van de veiligheid van looproutes. Dit laatste doet ze door drukke gebieden en oversteekplaatsen overzichtelijker te maken. Ook komen er rust- en verblijfsplekken langs bestaande wandelroutes, de bewegwijzering wordt duidelijker en er komt een speciale oversteekwijzer. “Zo zorgen we dat iedereen lopen, met een rolstoel of een wandelwagen overal kan komen.”

Lees meer over het Jaar van de Voetganger op de site van gemeente Leiden zelf.

Coalitie ondertekent Manifest ‘Samen Verkleinen We De Afstand’  

Oplossing volgens Manifest ‘Samen Verkleinen We De Afstand’   - man met bordje: zwembad?

Steeds minder mensen kunnen dagelijkse bestemmingen goed bereiken. Dat is de gezamenlijke conclusie van 29 maatschappelijke organisaties en bedrijven. Van HandicapNL tot Vakbond FNV en van de Nederlandse Spoorwegen tot Natuur & Milieu en Wandelnet. Met z’n allen stelden ze het Manifest ‘Samen Verkleinen We De Afstand’ op dat ze overhandigden aan de vaste Kamercommissie van het Ministerie Infrastructuur &Waterstaat.  

Zij stellen dat bestemmingen steeds verder weg liggen, het ov in veel gebieden wordt uitgekleed en dat lang niet alle openbare ruimte voor iedereen goed toegankelijk is. “Door slim te investeren in verschillende vervoersopties én door voorzieningen en woningen dichter bij elkaar te bouwen, kan het kabinet weer gaan zorgen voor betere bereikbaarheid. Dat is gezonder, veiliger en rechtvaardig.”  

Groepen op achterstand

De organisaties vragen in het manifest om voorzieningen voor iedere Nederlander bereikbaar te maken. Volgens hen staan bepaalde groepen al achter als het gaat om bereikbaarheid. “Mensen met een beperking, jongeren of bijvoorbeeld inwoners van slecht verbonden gebieden staan achter. Samen moeten we die afstand verkleinen”, aldus Martin Boerjan van Ieder(in), de koepelorganisatie voor mensen met een beperking of chronische ziekte.  

Oplossing volgens Manifest ‘Samen Verkleinen We De Afstand’  

Een oplossing is er volgens de coalitie wel. “Bereikbaarheid heeft invloed op gezondheid, economie en natuur, maar dat ligt bij allemaal verschillende ministeries. Daar moet meer regie op komen. Een idee is om dat bij een minister van Ruimtelijke Ordening te beleggen. Het is een kwestie van politieke durf om het geld anders te verdelen en samen te gaan zorgen voor goede en gezonde bereikbaarheid voor alle Nederlanders.”  

****

Lees meer over het Manifest ‘Betere bereikbaarheid moet prioriteit worden nieuw kabinet’  

Handreiking voetgangersnetwerk beschikbaar

In opdracht van het Platform Ruimte voor Lopen en CROW heeft adviesbureau Goudappel een handreiking gemaakt om binnen een gemeente te komen tot een een beleidsmatig verankerd en kwalitatief hoogwaardig voetgangersnetwerk. Dit netwerk bestaat uit een basisnetwerk, een hoofdnetwerk en een groen, ontspannen netwerk. De handreiking biedt een stappenplan, gebaseerd op de Ontwerpwijzer voetgangers, en een overzicht van alle beschikbare hulpmiddelen bij die stappen. Op basis van een voetgangersnetwerk kunnen gemeenten zorgen voor een structurele verbetering van de kwaliteit van looproutes. Het gaat dan bijvoorbeeld om het realiseren van ontbrekende schakels en het oplossen van de belangrijkste knelpunten op het gebied van toegankelijkheid, veiligheid en aantrekkelijkheid.

Download hier de publicatie vanuit de kennisbank.

Meer ruimte voor lopen in Omgevingsvisie Arnhem 2040

Omgevingsvisie Arnhem, mensen lopend in een winkelstraat

“De stad groeit en deze groei willen we benutten om de stad gezonder en veiliger, vitaler en socialer te maken. We willen de stad groen en leefbaar houden”, zo lezen we in de Omgevingsvisie Arnhem. Onze partner ziet daarbij een grote(re) rol weggelegd voor de voetganger.

Duurzame mobiliteit belangrijke plaats in Omgevingsvisie Arnhem

“We gaan voor duurzame mobiliteit” lezen we in het document. “Voor de ontwikkeling van Arnhem is schone mobiliteit een belangrijke voorwaarde. Om extra druk op de ruimte door autoverkeer te voorkomen, geven we de komende jaren ruim baan aan lopen, fietsen en openbaar vervoer.” En: “ doorgroene straten verschuift de focus van auto naar lopen en fietsen. De bestaande structuur vormt het uitgangspunt voor verbeteringen, waarbij barrières worden weggenomen en deelgebieden aan elkaar worden verbonden.”

Een groener Arnhem

Lopen is in de Omgevingsvisie Arnhem onlosmakelijk verbonden met “vergroening.” Een ontwikkeling die volgens de stad hard nodig is. “Voorwaarde voor de groei van de stad is dat de natuurwaarden toenemen, de klimaatmaatregelen een plek krijgen en dat een groene leefomgeving bijdraagt aan het welbevinden van mens en dier. Dit betekent dat we bij nieuwe woningen ruimte maken voor groen, water en natuur, voor ontmoeten en spelen, voor klimaatmaatregelen en duurzame mobiliteit.”

Een groen netwerk dichtbij

Doel van de gemeente is “dat het vanaf een woning nooit ver lopen is naar het groen.” Dat wil ze bereiken langs twee sporen: door bestaande buurten te vergroenen en door bij nieuwbouw ook te zorgen voor groen en groene routes. Daarnaast “komen de voetgangers op één bij de nieuwe ontwikkelingen en het inrichten van de straten en pleinen. Gezien het groeiend aantal oudere mensen en het feit dat zij steeds vaker thuis blijven, streven we ernaar dat belangrijke voorzieningen op veilige loopafstand zijn van hun woningen.”

Bekijk de Omgevingsvisie van Arnhem: Bijlage – Ontwerp-Omgevingsvisie Arnhem 2040.pdf

Nieuwe wandelroute Zwolle dankzij duurzame loopbrug de Passerelle

de Passerelle

Deze week is de bouw van de nieuwe duurzame loopbrug over het Zwolse spoor officieel gestart: de Passerelle. Met deze loopbrug ontstaat er een doorlopende wandelroute door de Overijsselse stad. Een wandelroute die de historische binnenstad aan de noordkant en het nieuwe centrumgebied Spoorzone aan de zuidkant verbindt.

Bijzondere aan de loopbrug is dat het een opgetilde straat wordt. Met als insteek dat het een prettige plek wordt om te lopen: een echt verblijf-gebied! Open en overzichtelijk met diverse wandelpaden. Er komt groen, bankjes en mooie uitkijkpunten over de stad en het treinverkeer!

Kortom De Passerelle wordt een écht wandelgebied waar de fietser te gast is. “Wethouder Gerdien Rots: “Met de bouw van deze duurzame loopbrug komt de wens van de gemeente Zwolle om het groenste station van Nederland te worden weer een stap dichterbij. Ruim honderd jaar geleden was er ook al een loopbrug, maar deze zal echt bijzonder zijn; een visueel hoogtepunt.”

Gemeente Zwolle is één van de partners van ons platform en we zijn trots op de stappen die ze zet om de voetganger op een voetstuk te plaatsen.

————————————————————————————————————-

Bron: De bouw van de Passerelle, de nieuwe duurzame loopbrug over het spoor in Zwolle, is gestart

Volop aandacht voor lopen in Mobiliteitsdebat

Mobiliteitsdebat

Bereikbaarheid moet een belangrijk onderdeel worden van een volgend Coalitieakkoord. Dat was één van de hoofdconclusies tijdens het Grote Mobiliteitsdebat. Dit debat vond vorige week maandag (30 oktober) plaats. Lopen neemt daarbij een belangrijke plek in.

Het Mobiliteitsdebat was het initiatief van de Mobiliteitsalliantie, waar onder meer onze partner Wandelnet bij is aangesloten. Onder leiding van gespreksleider Rens de Jong gingen 6 politici in gesprek over verschillende stellingen die het thema ‘toekomstige mobiliteit’ raken. Deze politici waren:

  • Suzanne Kröger – GroenLinks-PvdA
  • Jieskje Hollander – D66
  • Claudia van Zanten – BBB
  • Silvio Erkens – VVD
  • Hanneke Steen-Klok – CDA
  • Willem Koops – NSC  

Steun voor duurzame mobiliteit 

Wij vonden het vooral mooi om te zien dat een meerderheid voorstander is van duurzame mobiliteit. GroenLinks-PvdA, D66, NSC en CDA kunnen zich namelijk goed vinden in de stelling dat lopen, fietsen en openbaar vervoer bovenaan het wensenlijstje moeten staan bij de bouw van nieuwe woonwijken. Daarnaast pleitten GroenLinks-PvdA en D66 ervoor dat 30 km per uur de norm wordt in de bebouwde kom. Een doelstelling waar wij ons ook hard voor maken.

Presentatie Deltaplan 2035

Na afloop van het debat in Nieuwpoort kreeg minister Mark Harbert en staatssecretaris Vivianne Heijnen het Deltaplan 2035 overhandigd. Een plan waarin mobiliteit wordt omschreven als de bloedsomloop van de samenleving. Een plan dat de bereikbaarheid van voorzieningen centraal stelt en het belang van goede wandelinfrastructuur onderstreept.

Lancering Ontwerpwijzer Voetgangers

Ontwerpwijzer Voetgangers

Vers van de digitale pers: de Ontwerpwijzer Voetgangers vanuit kenniscentrum CROW! Vorige werd ‘ie gelanceerd tijdens het Verkeerskunde Congres in Amsterdam. Hét handboek voor iedere professional die werkt aan een toegankelijke, veilige en aantrekkelijke omgeving voor voetgangers.

Digitale versie beschikbaar, boekvorm volgt

De Ontwerpwijzer Voetgangers is nu beschikbaar als online kennismodule. Om toegang hiertoe te hebben, is een abonnement nodig. In januari 2024 verschijnt de ontwerpwijzer ook in boekvorm, als handig naslagwerk. Je vindt er praktische kennis. Kennis die je kunt gebruiken voor het maken van voetgangersbeleid, het vaststellen van het voetgangersnetwerk, ontwerp van een loopvriendelijke infrastructuur en het beheer en onderhoud ervan.

Tipje van de sluier: dit vind je onder  andere in de Ontwerpwijzer Voetgangers

30 jaar gelden verscheen de eerste ontwerpwijzer voor de fiets, dus niet gek dat er nu ook één voor voetgangers op tafel ligt. Aan bod komen onder andere vijf hoofdeisen die relevant zijn bij  het ontwerpen van infrastructuur om te lopen. Zij kennen weinig onderlinge overlap en zijn praktisch toepasbaar en goed uitlegbaar:

  • Directheid: De route is niet te lang en (onnodig) omlopen en wachten wordt voorkomen.
  • Begaanbaarheid: De route is toegankelijk en goed begaanbaar voor verschillende typen voetgangers.
  • Leesbaarheid: De route is zodanig vormgegeven dat voetgangers de omgeving begrijpen en hun weg gemakkelijk kunnen vinden.
  • Veiligheid: De loopinfrastructuur waarborgt de verkeersveiligheid van voetgangers. De route is daarnaast zodanig vormgegeven en ingepast in de omgeving dat deze sociaal veilig is. Ook veiligheid ten aanzien van gezondheidsrisico’s valt hieronder.
  • Aantrekkelijkheid: De route is zodanig vormgegeven en in de omgeving ingepast dat lopen aangenaam en aantrekkelijk is.

In ons magazine LOPEN vertelt Hillie Talens meer over de totstandkoming van het document. Zij is bij CROW projectleider van de Ontwerpwijzer Voetgangers.

Wil je meer informatie over de Ontwerpwijzer of alvast een pre-order plaatsen? Lees verder op de site van CROW.

Pleidooi voor loopvriendelijk Nederland in aanloop naar verkiezingen

loopvriendelijk Nederland - een man die loopt door de straten

De landelijke verkiezingen zijn in aantocht! In november is het zover en alle politieke partijen zijn inmiddels druk bezig met het samenstellen van hun verkiezingsprogramma’s. Een uitgelezen moment om het belang van een loopvriendelijk Nederland onder de aandacht te brengen. 4 voetgangersorganisaties schreven daarom een brief naar de programmacommissies. 

Deze brief is ondertekend door Voetgangersbeweging NederlandVoetgangersvereniging NederlandMENSenSTRAAT en Stichting Wandelnet. En bevat goede redenen om lopen hoger op de agenda te zetten. Met uiteraard concrete suggesties voor loopvriendelijke maatregelen. 

Bijna iedereen loopt wel eens 

Waarom is een loopvriendelijk Nederland zo belangrijk? Omdat “een aanzienlijk deel van de bevolking loopt voor de dagelijkse verplaatsingen”, legt de brief uit. “Naar o.a. het OV, de supermarkt, de school en de huisarts. Lopen is ook nog eens de populairste actieve vrijetijdsbesteding.” 

Loopvriendelijk Nederland draagt bij aan oplossingen

Bovendien draagt lopen bij aan de oplossing van uitdagingen waar we samen voor staan. Zoals het terugdringen van overgewicht of het gebrek aan sociale cohesie. Door te wandelen, kom je meer mensen tegen én maak je sneller een praatje. Daarom is het zo belangrijk dat de openbare ruimte opnieuw wordt ingericht, met focus op actieve mobiliteit. “Lopen is de meest duurzame vorm van verplaatsen en een voetgangers nemen minder ruimte in, wat kansen biedt voor vergroening.” Als richtlijn noemen de organisatie het STOMP-principe. 

Van toegankelijkheid tot veiligheid en gezondheid 

In totaal staan er 15 suggesties in de brief om een loopvriendelijk Nederland te realiseren. Van het opheffen van barrières zoals spoor, kanalen en snelwegen met loop- en fietsbruggen, tunnels en veilige voet-/fietsoversteken tot wettelijke minimumeisen voor de bereikbaarheid. En van een snelheidsverlaging naar 30 kilometer per uur overal binnen de bebouwde kom tot lopen inzetten als middel om ons land gezonder te maken. Bijvoorbeeld door een reiskostenvergoeding in te stellen voor wandelaars en wandelen als therapie te vergoeden. 

Benieuwd naar alle maatregelen? Lees de brief ‘een loopvriendelijk Nederland brengt mensen verder’

Merwehaven: autoluwe woonwijk in Rotterdam in de maak

Merwedehaven: autoluwe woonwijk in Rotterdam

“Kinderen die niet meer tussen de uitlaatgassen hoeven buiten te spelen.” In Merwehaven worden auto’s verbannen naar een minder belangrijke plek én krijgen voetgangers alle ruimte. Omroep Rijnmond schreef over deze nieuwe, autoluwe woonwijk in Rotterdam, op de grens met Schiedam. 

De autoluwe woonwijk in Rotterdam is één van de maatregelen van de gemeente om de druk op de openbare ruimte te verminderen. Want die is momenteel enorm, beaamt Maaike Snelder, universitair hoofddocent aan de TU Delft en werkzaam bij TNO. “Het gebruik van de auto is in de jaren 50 en 60 snel gegroeid. Inmiddels lopen we tegen de grenzen aan van wat nog wenselijk is in stedelijk gebied.”

2.500 huur- en koopwoningen in autoluwe woonwijk in Rotterdam

De buurt komt op het voormalige rangeerterrein aan de Marconistraat en de twee Merwepieren, waar de vrachtwagens eerst massaal af en aan reden. In 10 jaar tijd komen er ruim 2.500 huur- en koopwoningen. Bovendien is er ruimte voor innovatieve bedrijven, kleine kantoren en voorzieningen zoals een basisschool, huisartsenpost, horeca en buurtsupermarkt. Mobiliteit en bereikbaarheid is een belangrijk onderdeel in het plan. Parkeren gebeurt alleen nog in zogeheten mobiliteitshubs en niet voor de deur. Alles met als doel de mensen uit hun heilige koe te krijgen en ze aan de wandel te krijgen. 

Meer info

Lees het nieuwsbericht van omroep Rijnmond: Rotterdam kiest voor woonwijk zonder auto’s, maar hoe ziet die eruit?

En bekijk op de website van gemeente Rotterdam de gehele planning van dit project. 

50 miljoen euro om wandelvriendelijkheid Groningen te vergroten 

Groningen - mensen die wandelen

“We willen een ‘loopcultuur ontwikkelen door inwoners te verleiden meer te voet te doen.” Gemeente Groningen trekt de komende 20 jaar €50 miljoen extra uit voor lopen en fietsen.

De stad gaat aan de slag met een pakket maatregelen en projecten om zo ‘duurzame mobiliteit’ in Groningen te stimuleren. Ook zet ze in op het verhogen van de verkeersveiligheid voor wandelaars en fietsers. Het pakket omvat onder andere de aanleg en verbetering van fiets- en wandelroutes, het veiliger maken van oversteekplaatsen voor voetgangers en het verbeteren van de verkeersveiligheid in bestaande 30 km/uur-gebieden. Daarbij komt dat de maximumsnelheid van 30 km/uur in véél meer stedelijke gebieden de norm wordt. 

Kwaliteit openbare ruimte in Groningen verhogen

Naast het verbeteren van de verkeersveiligheid richt de gemeente haar pijlen op het vergroten van de kwaliteit van de openbare ruimte. Denk daarbij aan meer en aantrekkelijkere bankjes, duidelijke wandelpaden zonder onderbrekingen, meer en prettig groen.  Wethouder Philip Broeksma (Verkeer en Vervoer): ‘De druk op de openbare ruimte neemt toe, dus daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. Waar de auto in het verleden vaak leidend was bij het maken van keuzes staat nu de kwaliteit van de openbare ruimte voorop. Dat betekent dat we het aantal auto’s en het gebruik ervan ontmoedigen, en de fietser en de voetganger ruim baan geven.’

Meer informatie

Wil je meer weten over de plannen van gemeente Groningen? Lees ‘Ruim baan voor voetgangers en fietsers.’

Partners van Ruimte voor lopen aan het woord

In deze nieuwe rubriek geven we het woord aan onze partners van Ruimte voor lopen.
Deze week geven we het woord aan Harry Boeschoten, programmadirecteur Groene metropool bij Staatsbosbeheer.

Waarom bent u partner van lopen geworden?
Onze visie op groene verstedelijking wordt gedragen door een groen netwerk, dat vanaf de voordeur groene gebieden binnen en buiten de bebouwde kom. Een netwerk dat goed is ingericht en goed wordt beheerd. Zó goed dat het aangenaam is er te lopen, te fietsen en te verblijven. Of je nu een frisse neus gaat halen, even met de rollator op pad gaat of naar de winkels wil. En het zó goed dat het de natuur tot aan de voordeur brengt. Of je nu een egel bent of een vlinder.

Hoe geeft u invulling aan lopen?
Lopen en wandelen zijn fundamenteel in een ‘langzame stad of dorp’. Het idee van de 15-minutenstad en het idee van natuur dichtbij vragen om een optimale beloopbaarheid van de directe leefomgeving. Daarnaast willen we de groene verbindingen goed en prettig laten doorlopen tot ver in de buitengebieden. Zodat een fijne wandeling in de natuur niet op de parkeerplaats hoeft te beginnen, maar bij je voordeur begint.

Wat zijn uw persoonlijke ambities voor lopen?
Ik vind lopen de allermooiste manier van zijn. Het ritme van het lopen – van steeds het ene been voor het andere – brengt je hoofd tot rust, maakt je hoofd ook leger zodat er ruimte ontstaat voor ontspanning en ontsnapping. Het inspireert ook. De allerbeste gedachten krijg ik lopend. En de beste (en ook wel de moeilijkste) gesprekken worden tijdens de wandeling gevoerd.

Staan er interessante loop activiteiten op de agenda voor komend jaar?
Voor onszelf: lopende vakanties met rugzak en tent. Voor iedereen: doe mee met weetings, de outdoor-office day en al die andere mooie manieren om lopen in je bestaan in te weven.

>