Ook dit jaar reikt Platform Ruimte voor Lopen de LoopAward uit. Er worden twee initiatieven beloond. Eén award word uitgereikt aan het initiatief dat het meeste heeft bijgedragen aan meer (toekomstige) ruimte voor lopen in de fysieke omgeving. De tweede award gaat naar het meest aansprekende maatschappelijke initiatief dat ervoor heeft gezorgd dat (meer) mensen zijn gaan lopen.
De LoopAward is opengesteld voor iedereen. Van maatschappelijke organisaties, tot overheden, kennisinstellingen en burgers: elk ingezonden initiatief doet mee om de prijzen! Vanaf 29 mei is het weer mogelijk om je initiatief in te dienen via de website van Platform Ruimte voor Lopen.
Tijdens het Nationaal Voetgangerscongres op 3 oktober worden de uiteindelijke winnaars van de LoopAward bekendgemaakt.
Deel je kennis en ervaring tijdens het Nationaal Voetgangerscongres en laat zien hoe jij ruimte maakt voor de voetganger. Welke aanpak is succesvol? Welk project biedt kansen? Welke informatie en kennis wil je delen met andere professionals en wat is nodig om een stap verder te komen? Jouw inzending wordt bijzonder gewaardeerd! Dien uiterlijk 24 mei 2023 je bijdrage in via https://bit.ly/3npp2NH.
‘Wonderolie in de groeistad Eindhoven: de verbindende waarde van mobiliteit’. Onder deze titel schrijft TU Delft-hoogleraar Ellen van Bueren over het belang van mobiliteit in Eindhoven. Een snel en flinkgroeiende stedelijke regio.
Belang van mobiliteit bij groei Eindhoven
Wereldwijd is de Brabantse stad op de kaart gezet. Nu moet die groei in goede banen worden geleid. “Het plannen en organiseren van mobiliteit in Eindhoven is van groot belang voor het functioneren van de stad: tijdens de verbouwing, maar ook om toekomstige ontwikkelingen te kunnen blijven accommoderen. Mobiliteit gaat over veel meer dan alleen transportinfrastructuur, ook in Eindhoven en de omliggende regio. Het gaat over mensen en wensen.”
Op basis van kennis over ruimtelijke planvorming, stedelijke ontwikkeling en participatie van burgers en belanghebbenden benoemt Van Bueren een aantal essentiële voorwaarden voor goede mobiliteit in Eindhoven. “Mobiliteit gaat in essentie om verbinding”, legt ze uit. “Het brengt mensen bij elkaar, familie, relaties, werkgevers en werknemers, docenten en leerlingen, artiesten en bezoekers, teams bij de wekelijkse trainingen en wedstrijd, et cetera. Het is de smeerolie voor de stad, of, in schonere en positievere termen, de wonderolie voor een stad en haar gebruikers. Welke ingrediënten moet die olie om haar werk goed te kunnen verrichten?”
De auto van z’n troon
Als eerste voorwaarde noemt de hoogleraar dat de auto van z’n troon gestoten moet worden. “De auto moet vervangen worden door andere vormen van vervoer. En zet in op gedragsverandering. De mogelijkheden om te verplaatsen worden meer divers. De grootstedelijke dichtheid van de stad maakt andere vervoerssystemen mogelijk en noodzakelijk. De beschikbare ruimte in de stad is schaars en duur. Wandelen, fietsen en gedeelde oplossingen voor vervoer, van deelscooters en -auto’s tot hoogwaardig openbaar vervoer, zijn in zo’n verdichtende stad al snel aantrekkelijker dan individueel bezit van een auto die veel ruimte opeist en grotendeels ongebruikt stil staat.
Wat mooi om te zien! Veel bedrijven en organisaties in heel Nederland deden mee aan Wandel Tijdens Je Werkdag vorige week donderdag 6 april. Zij liepen een lunchwandeling, riepen een weeting-route in het leven of gingen al bellend een frisse neus halen. Voor ons was het een feestelijke aftrap van een wekenlange campagne om meer mensen in beweging te krijgen.
Geslaagde bijeenkomst Wandel Tijdens Je Werkdag in Provinciehuis Utrecht
De dag zelf vierden we met een geslaagde bijeenkomst in het Provinciehuis in Utrecht. Voor een volle zaal vertelden Carl Verheijen, Martine de Vaan, Ankie van Dijk (Wandelnet-voorzitter) en Arne Schaddelee (gedeputeerde Mobiliteit provincie Utrecht) over het belang én de voordelen van wandelen op een werkdag. En hoe je dit zelf in de praktijk brengt. Als afsluiter liepen de aanwezigen over de nieuwe weetingroutes die in de directe omgeving zijn gelanceerd.
“6.1 voor wandelvriendelijkheid werkomgeving”
Dankbaar voor alle aandacht die lopen krijgt. Tegelijkertijd beseffen we dat deze aandacht hard nodig is. Miljoenen én miljoenen Nederlanders hebben een zittend beroep. Veel mensen voelen zich niet genoeg verleid door hun werkomgeving om tijdens een werkdag te wandelen, vooral doordat er geen groen of horeca in de buurt is. Dat wees onderzoek uit dat Kantar Public uitvoerde in opdracht van provincie Utrecht en Wandelnet. Drie op de 10 geven een dikke vette onvoldoende aan de wandelvriendelijkheid van hun kantoor- of bedrijventerrein. Het gemiddelde rapportcijfer is net aan voldoende: 6.1.
Ook de komende weken richten we onze pijlen op meer werknemers in beweging krijgen. Om dat zitten te doorbreken en te wandelen op een werkdag. #wandeltijdensjewerkdag
De commissie Infrastructuur en Waterstaat van de Tweede Kamer hield op 9 maart 2023 een debat met staatssecretaris Heijnen. Onderwerp: ‘Actieve mobiliteit: wandelen en fietsen’. Voor het eerst boog de commissie zich over dit onderwerp. Deze keer kwam lopen slechts enkele minuten aan de orde. Maar initiatiefnemer Lisa van Ginneken (D66), zelf fervent wandelaar, zei na afloop dat in toekomstige debatten lopen en wandelen zeker een grotere rol gaat spelen. Kamerbreed wordt nu het belang van te voet gaan erkend. Ook door de staatssecretaris.
Vivianne Heijnen, staatssecretaris voor Infrastructuur en Waterstaat (VVD): “Lopen maakt integraal deel uit van de Mobiliteitsvisie 2050 die wij als rijk nu in de maak hebben”.
Dat lopen aan urgentie wint in Haagse kringen, heeft zeker ook te maken met de lobby daarvoor vanuit het Platform Ruimte voor Lopen. Ook gemeenten en provincies dringen via VNG/IPO aan op volop aandacht voor lopen in het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid.
In het kader van de Tour de Force en het Platform Ruimte voor Lopen zijn door experts uit deze netwerken, tien tips samengesteld om lopen en fietsen een prominente rol te geven in de woningbouwopgave.
Samenvatting In 2030 moeten er 900.000 woningen zijn bijgebouwd, een enorme opgave. Het kabinet stelt de komende tien jaar 7,5 miljard euro beschikbaar om ervoor te zorgen dat deze woningen goed bereikbaar zijn. Daarvan is ruim 1 miljard bestemd voor actieve mobiliteit: lopen en fietsen.
In het kader van de Tour de Force en het Platform Ruimte voor Lopen zijn door experts uit deze netwerken, tien tips samengesteld om lopen en fietsen een prominente rol te geven in de woningbouwopgave. Voorrang geven aan lopen en fietsen is niet nóg een extra last bij de woningbouwopgave, naast de druk van tijd, personeelstekorten, stikstof en financiële beperkingen. Welnee, het biedt juist oplossingen. Hoe benut je die optimaal? Lees de tien tips!
Over Tour de Force Tour de Force is een krachtige samenwerking tussen overheden, marktpartijen, maatschappelijke organisaties, kennisinstituten en platforms die zich inzetten voor een sterker fietsbeleid in Nederland. De doelstelling van Tour de Force is ambitieus: 20% meer fietskilometers in 2027 ten opzichte van 2017.
10 tips voor lopen en fietsen in (nieuwe) woongebieden
Wist je dat 4 miljoen Nederlanders gemiddeld 9,1 uur per dag zitten? Voor hun werk? Dat is natuurlijk veel te veel! Daarom is het tijd voor verandering. Wandelnet en provincie Utrecht roepen op om wandelen een vast onderdeel van je werkdag te maken. Dit doen ze tijdens de Wandel Tijdens Je Werkdag-campagne die start op 6 april.
Deze dag is het namelijk Wandel Tijdens Je Werkdag (#WTJW2023). Een mooie kick-off voor de campagne, waarop drie nieuwe weetingroutes worden gelanceerd. Daarnaast overhandigen Wandelnet en provincie Utrecht de resultaten van een eerder onderzoek dat KWBN en Zorg van de Zaak uitvoerden. Hieruit bleek dat 50% van de werknemers wil dat wandelen een verplicht onderdeel wordt dan de werkdag.
De Wandel Tijdens Je Werkdag-campagne rust op 5 pijlers: – Estafettestokje ‘Wandelflitscheck’: spraakmakende interviews met organisaties. Hoe scoren zij op het gebied van wandelen? – Lanceren 3 weetingroutes in de omgeving van Provinciehuis Utrecht. – Onderzoek wandelfaciliteiten: welke mogelijkheden zijn er om te wandelen rondom kantoorterreinen in Nederland. – Een signinpakket op maat: een pakket met tips, tricks en weetjes die je dankzij banners, posters, kaarten en stickers visualiseert. – Kick-off op 6 april.
Lees alles over de Wandel Tijdens Je Werkdag-campagne op de site van Wandelnet.
Overmorgen staat er een politieke mijlpaal op de agenda! De vaste commissie van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) gaat in debat met staatssecretaris Vivianne Heijnen. Over ‘actieve mobiliteit’: fietsen en wandelen. Bijzonder is dat wandelen daarmee voor het eerst als vorm van mobiliteit ter tafel komt in de Tweede Kamer. Een bewijs voor ons dat nu óók de landelijke politiek de meerwaarde ziet van meer ruimte voor lopen creëren.
“Een grote mijlpaal”, noemt Frank Hart het. Hij is belangenbehartiger bij Wandelnet en betrokken bij ons platform. “Lopen is niet alleen de goedkoopste en meest duurzame manier van verplaatsen, maar houdt een (verdichte) stad ook leefbaar. Het bevordert ontmoeting, maakt mensen minder afhankelijk en zet aan tot een gezonde(re) leefstijl.”
Brief naar commissieleden over actieve mobiliteit
Samen met een aantal partners van ‘Ruimte voor Lopen’ hebben we een uitgebreide brief gemaakt die alle commissieleden hebben ontvangen. Hierin schrijven we over de grote voordelen van actieve mobiliteit, van wandelen in het bijzonder. Ook houden we een pleidooi voor een ‘nationaal toekomstbeeld lopen’. Een meerjarenplan zoals dat ook voor fietsen is gemaakt. Tenslotte vragen we om geld beschikbaar te stellen om barrières op de (nationale) wandelnetwerken te verhelpen of te voorkomen en om bij nieuwe woningen lopen voorop te zetten.
Livestream actieve mobiliteit
Het debat ‘actieve mobiliteit (wandelen en fietsen) is op donderdag 9 maart van 10.00 tot 13.00. Volg de livestream. Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem contact op met Frank Hart via fhart@wandelnet.nl.
In steeds meer steden wordt het de norm: 30 kilometer per uur. Eind vorig jaar nam de Tweede Kamer ook een motie aan om deze snelheidslimiet als leidend principe binnen de bebouwde kom te gebruiken. Maar hoe doe je dit als lokale of regionale overheid het beste?
Kenniscentrum CROW maakte samen met diverse partijen een hulpmiddel hiervoor. Dit afwegingskader 30 kilometer per uur helpt wegbeheerders te bepalen op welke wegen het wenselijk is om de maximale snelheid te verlagen naar 30 kilometer per uur. En op welke wegen dit niet veilig genoeg is. Voor de verkeersveiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid blijven immers veilige 50 kilometer/uur-wegen nodig. Alleen zo blijf je snelle doorstroming houden.
Adviseurs 30 kilometer per uur
Ook zijn er gespecialiseerde adviseurs die provincies en gemeenten helpen om GOW30 in de praktijk te brengen. Zo vertelt Milou van Mierlo, consultant duurzame mobiliteit bij advies- en ingenieursbureau Royal Haskoning over hun team adviseurs. “Van gemeente Wassenaar tot gemeente Paterswolde. En van Amsterdam tot gemeente Venray. Steeds vaker ontvingen we vragen voor advies over GOW30. Voor ons een uitnodiging om expertise bij elkaar te brengen. Want dit vraagstuk raakt vele onderdelen van ons werk: beleid, verkeerskundige netwerkbenadering, bestuurlijk proces, ontwerp, juridisch stedenbouw en gedrag.”
Sluit je ogen voor een moment en denk aan een stad waar je graag doorheen zou willen wandelen. Zie je verkeer dat langsraast? Saaie gebouwen? En voel je veel spanning bij het oversteken?
Natuurlijk niet! Wandelvriendelijke steden zijn niet stressvol. Ze zijn levendig, niet geïsoleerd. Verbonden en niet ontoegankelijk. Ze voelen gevarieerd en interessant aan, niet saai en steriel.
Een stad ontwerpen waar men graag wandelt, gaat verder dan het ontwerp vanuit één gebied benaderen. Het is een samenwerking van verkeersplanning, architectuur en ruimtelijke inrichting. Samen maken ze een veilige, gelijkwaardige en onvergetelijke omgeving.
Deze tekst is vrij vertaald naar een Engelstalig artikel van Amerikaans onderzoeksbureau Kittelson. Zij beschrijven het begrip ‘walkable’, dus wandelvriendelijkheid, naar aanleiding van meerdere Amerikaanse studies. Er komen citaten voorbij uit o.a. het rapport ‘United States Report Card on Walking and Walkable Communities’ (2017), het boek ‘Life between buildings’ (1987) door Jan Gehl en het ‘Traffic Calming Handbook’ uit San Francisco. Het bureau concludeert wat we al wisten, lopen is duurzaam, gezond en sociaal. Het noemt ook voordelen van wandelen die we niet zo vaak horen: genieten en economische groei. Daarnaast erkent het bureau dat de meeste steden gebouwd zijn na de komst van auto’s, maar ze kennen maatwerk om het systeem toch wandelvriendelijk te maken.
Wat kan dit Amerikaanse bureau ons leren over wandelvriendelijkheid? Hun artikel noemt 5 benaderingen:
Ontwerp en realiseer een beleid met de voetganger voorop
Wij kennen het STOMP-principe al, echter, Kittelson adresseert vooral het taalgebruik. Zo wordt het woord ‘fout’ gebruikt om in ontwerpen een drukke autostraat te beschrijven. Dit benadrukt dat verkeersdoorgang belangrijker is in het beleid. De taal en gedachte moet juist draaien om een infrastructuur waarin alle verkeersdeelnemers samengaan, zodat niet dat één manier van vervoer in competitie is met andere vervoersmiddelen.
Beperk de toegestane maximumsnelheid van voertuigen
Dit bevordert dat voetgangers zich veilig en comfortabel kunnen verplaatsen. Auto’s zijn de grootste afschrikfactor voor de wandelbeleving, het is dus belangrijk te onderzoeken waar gevaarlijke situaties ontstaan in de stad. Een optie kan zijn om ‘mid-block speeding’ tegen te gaan met een ‘traffic calming’-methode. Je kunt wegen ook vervangen door loopgebieden, maar daarvoor moet je de behoeftes van de gemeenschap kennen: gebruiken ze deze wegen om bij werk, winkels of scholen te komen?
Bevorder dat een reis lopend kan starten én eindigen
De eerste en laatste kilometers van iemands reis, bepalen vaak welk transportmiddel wordt gekozen. Een bushalte zonder toegankelijke looproute maakt dat men minder snel de bus neemt. Het vervoer van huis tot de bestemming sluit dan niet goed op elkaar aan. In de stad Lynn heeft Kittelson geholpen een stadscentrum te ontwikkelen door bestaande (wandel)routes te verbinden. Het resultaat: voorzieningen werden beter bereikbaar en het gebied heeft nu actieve buurtschappen en winkels.
Ontwerp met de elementen van ‘imageability’
Een wandelvriendelijke stad voldoet vaak ook aan een subjectieve eis: ‘imageability’ of ‘sense of place’. Een plek waaraan de bewoner of bezoeker zoveel betekenis kan geven, dat het deze stad meteen zal herkennen en onderscheiden van andere steden. Dit kan als de omgeving inspeelt om de menselijke behoefte om patronen te zien en herinneren. Jan Gehl beschrijft het in zijn boek als “waar het leven op straat, het klimaat en de architectonische kwaliteit elkaar versterken en samen een onvergetelijke totaalimpressie creëren”. Meer inspiratie nodig? Het artikel noemt 8 elementen.
Zorg dat voetgangers tot stilstand komen
Je leest het goed: een wandelvriendelijk gebied is waar mensen graag stilstaan of zitten. Denk aan terrasjes, buiten dineren, parkbankjes, wegborden en gebouwen van verschillende leeftijden en stijlen. Deze geven het gebied een ‘perception of complexity’; het voelt levendig aan en leuk om jouw tijd door te brengen. Leuker dan binnenshuis iets te doen. Of zoals Kittelson samenvat: “Je weet dat je in een zeer wandelvriendelijke buurt bent, als je mensen buiten ziet voor een café, in gesprek met elkaar of foto’s van elkaar ziet nemen.”
Lees het hele artikel van Amerikaans onderzoeksbureau Kittelson hier.
Een veilige schoolomgeving die uitnodigt om te bewegen. Daarvoor bundelen Fietsersbond, Wandelnet, JOGG en Kenniscentrum Sport en Bewegen hun krachten. Dinsdag 14 februari werd daarom het online platform ‘Beweegvriendelijke Schoolomgeving’ gelanceerd. Boordevol informatie, handige tools, inspirerende succesverhalen en praktische tips. Voor ouders, gemeenten en scholen.
Op weg naar een beweegvriendelijke schoolomgeving
Samen willen de organisaties stappen zetten naar een beweegvriendelijke schoolomgeving. En die is hard nodig ook: 44% van de kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar beweegt te weinig. Van en naar school lopen, kost kinderen gemiddeld 16 minuten per dag, fietsen zo’n 13 minuten. Stimuleren van wandelen en fietsen naar school zorgt er dus voor dat kinderen een kwartier per dag extra bewegen. Waardoor ze sneller de beweegnorm halen.
Schoolomgevingen vaak niet veilig
Tegelijkertijd vinden veel ouders de schoolomgeving niet veilig om hun kind zelfstandig naar school te laten fietsen of lopen. Het is vaak een mierennest van auto’s die midden op de straat voor de schoolpoort stoppen. Er zijn opstoppingen en gevaarlijke situaties. Dit maakt maatregelen noodzakelijk. Soms kleine en simpele ingrepen, zoals het veiliger reguleren van het parkeren bij of in de buurt van de school en betere fietsvoorzieningen. Maar er zijn ook grotere maatregelen nodig, zoals veilige schoolroutes, vrij liggende fietspaden en veiligere oversteeksituaties.
Ook alles weten over een beweegvriendelijke schoolomgeving?
Kijk eens op het platform ‘beweegvriendelijke schoolomgeving’. En lees alles over schoolstraten, veilige schoolroutes en ideeën om kinderen (en ouders!) warm te laten lopen voor wandelen en fietsen van en naar school. Ook vind je er mooie succesverhalen.
Is Amsterdam een 15-minuten-stad? Zijn alle basisvoorzieningen als dokters en supermarkten te bereiken binnen het kwartier? Over deze vragen boog onderzoeker Petar Koljensic zich in zijn master-scriptie. Zijn conclusie: sommige delen van onze hoofdstad zijn een 15-minuten-stad, met name het centrum.
Auto’s wel onderdeel, niet bepalend in 15-minuten-stad
Belangrijkste uitgangspunt van het begrip 15-minuten-stad is dat auto’s wel onderdeel uitmaken, maar zeker niet de schaal of vorm van de stad bepalen. Dat doen de voetgangers en fietsers. Om de vraag te beantwoorden of Amsterdam ook een 15-minuten-stad is, deelde Koljensic de stad op in kleine gebieden van 100 bij 100 meter. hoe snel kun je noodzakelijke voorzieningen bereiken door te wandelen of te fietsen? Van de supermarkt tot het zwembad en de ijswinkel. En van het park tot de metrohalte en de fysiotherapeut.
Niet heel Amsterdam een 15-minuten-stad
Fietsers en zeker fietsers die in het stadscentrum wonen, kunnen met 100% zekerheid zeggen dat ze in een 15-minuten-stad wonen. Zo concludeert de onderzoeker. Zodra iemand in een buitenwijk woont of wanneer de fiets wordt ingeruild voor de wandelschoenen, is daar al snel veel minder sprake van. Metrostations, bibliotheken en zwembaden zijn bijvoorbeeld niet binnen het kwartier te bereiken voor voetgangers. Daarnaast blijkt het uit te maken wat je achtergrond is: vooral ouderen en mensen met een niet-westerse achtergrond weten veel minder voorzieningen te bereizen in 15 minuten.
