Categorie: City Deal

Wereld Wandelstad

Posted on by Merel Eijken

Erna Jansen – van der Meer stond aan de wieg van het Voetgangerscongres. Als werknemer van Acquire – de organisator van het congres – had ze in eerste instantie haar twijfels: een hele dag praten over lopen, is dat nu wel nodig?  Inmiddels weet ze wel beter, schrijft Erna, die recent overstapte naar de gemeente Zwolle: ‘Er is nog zo veel te onderzoeken, ontdekken, veranderen en te verbeteren.’

‘April 2017. Ik werkte bij Acquire Publishing voor het fonds mobiliteit. In het team werd gesproken over een Voetgangerscongres. Want als je succesvol congressen organiseert over verkeerskunde, fiets en ook parkeren, dan mag lopen niet ontbreken, was het idee. Een hele dag kennis uitwisselen, nadenken over de voetganger? Het leek me wat overdreven. Iedereen loopt immers? Wat valt er te leren?

Ik hoef het jou niet te vertellen. Er is nog zo veel te onderzoeken, ontdekken, veranderen en te verbeteren. Eén bijeenkomst is niet genoeg om de wereld te veranderen. Er is werk aan de winkel.
De voetganger als uitgangspunt nemen bij iedere (her-)ontwikkeling is een goed startpunt.

Meer dan 100 mensen kwamen af op het congres dat met stoom en kokend water in twee en een halve maand uit de grond was gestampt. Want op 4 juli 2017 werd het eerste Voetgangerscongres georganiseerd. In Rotterdam. Toen nog met de naam Lopen Loont. Het was een succes. Mensen waren enthousiast. Kennis werd gedeeld en de kennissenkring groter. Jim Walker van WALK21was er, Ineke Spapé was dagvoorzitter, de toenmalig Rijksbouwmeester Floris Alkemade was aanwezig, Rob Methorst vertelde over zijn onderzoek, Emile Oostenbrink was erbij en heel veel anderen.

Het zaadje was geplant. Bij velen. En zeker ook bij mij. Tot op de dag van vandaag organiseert Acquire het Nationaal Voetgangerscongres. En Ruimte voor Lopen neemt actief deel in de programmering.

Ik was al een ‘addict’. Maar dan vooral op vakantie, in de bergen. Je maakt mij niet blijer dan sjouwen, klimmen en klauteren, mét of zonder wetsuit en of klimtuig in de bergen. Als Nederland Alpen zou hebben was ik ieder vrij moment te vinden in die bergen om te klettersteigen of canyoning te doen of gewoon lekker te lopen op geitenpaadjes. Hoe smaller, hoe rotsachtiger, hoe leuker ik het vind.

En ik begrijp inmiddels ook waarom ik met name van dat berglandschap ben gaan houden. Ik ben namelijk een polderkind. Heb je wel eens gewandeld in de Noordoostpolder? Ik wel; ieder jaar met school de avond-4-daagse. Met op de vrijdag de armen vol met bossen bloemen gekregen van familie en bekenden die langs de kant stonden om je toe te juichen. Dát was leuk. De lange rechte polderwegen met enkel een bocht van 90 graden naar links of rechts waren oersaai.

Ondertussen woon ik heel wat jaren in Zwolle en ik houd van de rivieren, de bossen en de oude binnenstad. Waar je heerlijk kun lopen. Een paar keer per week wandel ik vanuit huis ‘een rondje dijk’. Ik ben inmiddels bijna mijn PTSS  die ik had opgelopen in de polder, te boven 😊.

En nu werk ik dan sinds kort bij de gemeente Zwolle. Ik mag me richten op Actieve Mobiliteit; op fietsen én lopen. Een prachtige kans om een steentje bij te dragen aan de stad waar ik zo van ben gaan houden.
Zwolle is wereldfietsstad. Nergens wordt meer gefietst. En de gemeente is ambitieus. Want Zwolle wil ook wereldfietsstad blijven door het realiseren van 20% meer fietskilometers in 2027 ten opzichte van 2017. Uitvoering geven aan het actieplan is een belangrijke taak; gedragsbeïnvloeding, goede communicatie, activiteiten ontwikkelen, veiligheid vergroten, comfort verhogen als ook nadruk leggen op het gezondheidsaspect zijn thema’s waar ik me op zal toeleggen.

Zwolle kiest voor het STOMP-principe bij het (opnieuw) inrichten van de openbare ruimte. Prachtig. Want dat betekent dat STAPPEN écht op de eerste plek wordt gezet.

Ik merk dat Zwolle nog wel wat stappen moet zetten. Waar je bij www.zwolle.nl/fietsen een goed gevulde webpagina vindt, krijg je een 404-tje (foutmelding) als je www.zwolle.nl/lopen intypt.
Er is dus werk aan de winkel!  Samen met mijn collega’s zal ik de belangen van de voetganger vertegenwoordigen en promoten binnen de gemeentelijke organisatie, in beleid en in de uitvoering. Zodat Zwolle niet alleen Wereld Fietsstad blijft maar ook een Wereld(se) Wandelstad wordt.’

Erna Jansen – van der Meer sprak deze column uit tijdens de City Deal dag in Zwolle op 17 april 2024. Ze werkt als thematrekker Actieve Mobiliteit bij de gemeente Zwolle.

Samen aan de slag met de looptijdenkaart

Posted on by Merel Eijken

‘Ga aan de slag met je eigen looptijdenkaart!’ Meer dan dertig mensen gaven gehoor aan de oproep van de City Deal Ruimte voor Lopen. Gewapend met stiften, papier, plattegronden en vooral een overvloed aan enthousiasme, gingen de deelnemers op vrijdag 22 maart van start met het maken van hun Walking Time kaart.

Het is een diverse groep mensen die aansluit in de Werfkelder van het Utrechtse stadskantoor: betrokken buurtbewoners, vertegenwoordigers van gemeente en zorginstellingen, buurtsportcoaches, een projectontwikkelaar en experts op het gebied van mobiliteit en stedenbouw. Allen met dezelfde ambitie: laten zien dat lopen een goed alternatief is voor andere vervoersvormen, zoals de auto, de bus of de fiets.

Wel hebben ze allemaal een ander toepassing voor ogen: de een gaat aan de slag met het maken van een kaart voor bewoners van een zorgcentrum, een ander zoekt mooie routes voor collega’s tijdens de lunchpauze. Ook worden looproutes naar een Amsterdamse basisschool in kaart gebracht, wordt er gewerkt aan een kaart voor toeristen in Rotterdam, én aan een kaart van wandelroutes van mobiliteitshubs naar de Zwolse binnenstad. En zelfs aan een themakaart met routes om te vertragen; waar je lekker kunt slenteren in de luwte van de stad.

Kruipen in de huid van je doelgroep blijkt voor veel deelnemers nog niet zo eenvoudig. ‘Het maken van zo’n kaart is veel meer dan het verbinden van een aantal punten,’ zegt een van de deelnemer. ‘Wat voor informatie heeft de gebruiker van deze kaart nu echt nodig? Waar begint hij met lopen? En waar wil laat je hem heenlopen?’

Dat kan Martine de Vaan, programmamanager van de City Deal Ruimte voor Lopen, beamen. Zij maakte in het najaar van 2023 de Utrecht Walking Time kaart, een versimpelde kaart van het centrum speciaal gemaakt voor het WHO European Healthy Cities Network congres. Bezoekers zagen zo in één oogopslag hoe ver het lopen was naar hun hotel, de Utrechtse Domtoren of naar cafés en restaurants.

‘Bij het maken van zo’n kaart voor een congres is het vrij eenvoudig om te bedenken welke points of interests er op de kaart moeten komen, maar maak je een kaart voor bewoners, dan zijn weer hele andere punten belangrijk, ‘legt Martine uit bij de start van de bijeenkomst. ‘De ene looptijden kaart is de andere niet. Welk doel dient de kaart en wie wil je bereiken is belangrijk om over na te denken voor je van start gaat.’

Metro Minuto
DeUtrechtse Walking Time Kaart is geïnspireerd op een initiatief uit de Spaanse stad Pontevedra. Hier verscheen een aantal jaar geleden de Metro Minuto: een schematische voetgangerskaart, vormgegeven zoals veel metrokaarten, met kleurige rechte lijnen met daarbij het aantal minuten dat het lopen is naar belangrijke punten in de stad. ‘Het schijnt dat de kaart in Pontevedra uit het straatbeeld is verdwenen,’ vertelt Martine, ‘ zo gaat dat vaak met innovatie. Aan ons de uitdaging om te zorgen dat de kaarten zo praktisch toepasbaar zijn dat ze blijven. Bijvoorbeeld als standaard kaart in een bushokje of in de lobby van hotels. Of als bijsluiter bij een stadsvisie.’

Aan energie geen gebrek. Drie uur lang zitten de deelnemers – met hulp van Vincent Luyendijk, Marco Duijnisveld, Nienke Sluier, Miriam Weber en Martine de Vaan – te tekenen en te brainstormen. Welke routes zijn prettig om te lopen, hoe bereken ik de juiste afstanden? Welke voorzieningen zet ik op de kaart?  
Sommige deelnemers maken voor het eerst een schets. Anderen hadden al flinke stappen gezet. Maarten Reiling maakte eerder al een looptijdenkaart tussen Haagse Pleinen en Muhammet Baldan had al een mooi vormgegeven kaart voor toeristen die Amersfoort ‘Dit zomerseizoen gaan we hem hopelijk testen.’ 

En in de toekomst? Dennis van Sluijs liet tot slot nog even zien hoe hij Artificial Intelligence had ingezet voor het maken van looptijdenkaart. In een paar uur werk had hij met hulp van kunstmatige intelligentie, GIS- software en Indesign een kaart gemaakt. ‘Het begint wel met de juiste input,’ heeft hij ook ondervonden. Daar is de mens voorlopig nog niet overbodig bij het maken van een kaart.

De middag resulteert niet alleen in tientallen kaarten, maar ook in nieuwe ideeën en inspiratie. En het is nog niet af. Op basis van deze ervaringen wordt een handreiking gemaakt, zodat anderen ook aan de slag kunnen met een looptijdenkaart. Hieraan wordt ook een set aangeleverd met handige iconen, die iedereen vrij kan gebruiken 

Op de hoogte blijven?
Wil je ook aan de slag met de looptijdenkaart, meld je aan voor de nieuwbrief Ruimte voor Lopen en ontvang binnenkort het stappenplan en de iconenset.

Uitnodiging: Ga aan de slag met je eigen Walking Time kaart

Posted on by Merel Eijken

Kom ook op 22 maart naar het werkatelier en ga aan de slag met je eigen Walking Time kaart. Je bent van harte welkom van 12.00 – 16.30 in de Werfkelder van het Stadskantoor van Utrecht. Het werkatelier heeft veel plekken maar is wel gelimiteerd- meld je snel aan!

Eind vorig jaar ging de Walking Time Kaart viraal. Een kaart waarop je snel de looptijden naar belangrijke bestemmingen ziet.

De kaart is geïnspireerd op een initiatief uit de Spaanse stad Pontevedra. Het WHO European Healthy Cities Network congres dat in Utrecht plaatsvond, gehost door Miriam Weber van gemeente Utrecht was voor Martine de Vaan de aanleiding om vanuit de City Deal Ruimte voor Lopen de kaart te maken, specifiek gericht op het event. De kaart is vormgegeven door Eva Rietbergen. Marco Duijnisveld van Movares, partner van de City Deal stapte naar voren om werk te maken van opschaling. Vincent Luyendijk deelde de kaart via LinkedIN en X en kreeg duizenden reacties.

“Dit wil ik ook”, “dit moet mijn gemeente ook doen”, maar ook allerlei suggesties over de inhoud van de kaart. Een versie specifiek voor de jeugd, met toegankelijke routes, voor werkgevers of hotels…

Hoe gaaf zou het zijn om een middag met een groep mensen samen te werken aan Looptijdenkaarten? Heel gaaf, en dat gaan we dan ook samen doen. 

City Deal & platform Ruimte voor Lopen en het Healthy Cities netwerk nodigen iedereen die zelf een start wil maken met zo’n kaart uit om mee te doen.

Je wil bijvoorbeeld:

  • Bewoners van een gemeente stimuleren om vaker te lopen
  • Een kaart maken voor je eigen buurt
  • Toeristen informeren over looptijden
  • Een kaart maken voor de hal van je kantoor
  • Een specifieke looptijdenkaart maken voor een evenement

Als je meedoet, ga je zelf, met input van jezelf en anderen, een looptijdenkaart ontwikkelen. Beoogd eindresultaat: een 0.2 versie van je eigen Walking Time kaart én een test van de concept handreiking die de City Deal Ruimte voor Lopen wil publiceren.

Meld je aan door een e-mail te sturen naar citydeal@ruimtevoorlopen.nl, met je naam, (eventueel) organisatie. Het is helemaal mooi als je kan aangeven wat de insteek wordt van jouw kaart, maar noodzakelijk is dat niet.

Kun je niet op 22 maart, maar ben je wel geïnteresseerd? Laat het ons weten, dan houden we je op de hoogte van vervolgactiviteiten.

Denk jij mee over het Nationaal Masterplan Lopen?

Nationaal Masterplan Lopen
Posted on by Claudia Grannetia

In de periode januari tot september van 2024 werken we aan een Nationaal Masterplan Lopen. In dit Masterplan willen de partners van de City Deal Ruimte voor Lopen en het Platform Ruimte voor Lopen gezamenlijk vastleggen wat er tot 2030 nodig is om meer ruimte voor lopen te realiseren. In beleid, op straat en in het hoofd.

Input gevraagd voor Nationaal Masterplan Lopen

Hoewel de aandacht voor lopen de laatste jaren is toegenomen, staat het domein lopen nog in de kinderschoenen. We vinden het belangrijk dat het Nationaal Masterplan Lopen zo breed mogelijk wordt ingevuld en gedragen. Om die reden vragen we zoveel mogelijk organisaties en experts om eraan mee te denken en te werken.

Dus bij deze een open uitnodiging: heb je een beeld bij hoe we meer ruimte voor lopen maken? Meld je aan om mee te denken of mee te werken aan het Nationaal Masterplan Lopen.

Iedereen is welkom

Of je nu werkt voor een overheid, een bedrijf, een kennisinstelling of een maatschappelijke organisatie. Op lokaal, regionaal, nationaal of internationaal niveau. En of je je nu bezighoudt met mobiliteit, gezondheid, woningbouw, klimaat, leefbaarheid, economie, armoedebestrijding, sport, groen, veiligheid, toegankelijkheid, ruimtelijk ordening, of misschien wel een ander domein. Zolang je de koppeling met lopen kan leggen, ben je zeer welkom.

Op deze manieren kun jij helpen

Meedenken over en -werken kan op twee manieren:

  • Deelname aan een werkgroep die in de periode januari tot en met augustus een aantal keer fysiek en digitaal samenkomt om acties te formuleren rondom een bepaald thema.
  • Meelezen op een tussentijds contourendocument in de periode medio april – medio mei.

Aanmelden of meer weten? Neem contact op met ons op info@ruimtevoorlopen.nl.

Herontdekken van lopen

Posted on by Merel Eijken

Hoe leg je als ambtenaar op een feestje uit wat voor werk je doet. Dat is niet altijd makkelijk, concludeert Anass Harmane, als Rijkstrainee betrokken bij de City Deal Ruimte voor Lopen. In deze column lees je hoe hij dit aanpakt. ‘Ik kan hier verschillende antwoorden op geven, maar het is een verjaardag dus het moet nog wel gezellig blijven.’

‘Het is als ambtenaar altijd al een uitdaging geweest om op een toegankelijke wijzen op verjaardagen uit te leggen wat je precies doet. Tuurlijk, je kan wel leuk vertellen dat je bij een ministerie of een gemeente werkt en dat je met die en die vraagstukken bezighoudt, toch heeft men altijd weer de neiging om door te vragen. Ook ik als jonge ambtenaar moet me verantwoorden op feestjes. Hoe vertaal ik de complexe maatschappelijke vraagstukken waar ik mee bezig ben naar toegankelijke taal die voor de leek te begrijpen zijn?

Nou gelukkig hoeft dat niet voor het vraagstuk omtrent lopen en loopbeleid, omdat dat voor de meeste mensen wel te begrijpen is. En toch roept het, ondanks de behapbaarheid van het vraagstuk en de positieve associaties die daarmee gepaard gaan, toch vragen op: Wat heb ik met lopen? Waarom vind ik het een interessant vraagstuk? Waarom vind ik het belangrijk? Hier kan ik verschillende antwoorden op geven, maar het is een verjaardag dus het moet nog wel gezellig blijven.

Dus in plaats van op de evidente voordelen te wijzen ten aanzien van je fysieke en mentale gezondheid en op mobiliteit,  doe ik liever een beroep op onze evolutionaire geschiedenis als mens/diersoort. Want lopen maakt mensen in zekere zin uniek en onderdeel is van onze evolutionaire geschiedenis.

3,5 miljoen jaar geleden
Als je erover nadenkt is het best wel gek dat we lopen en loopbeleid op de agenda moeten zetten, terwijl dit iets is wat we zeker al een paar miljoen jaar doen. Met lopen bedoel ik specifiek dat wij als een van de weinige zoogdieren in staat zijn onszelf rechtop en op twee benen voort te bewegen. Het begon ergens in Afrika 3,5 miljoen jaar geleden. De tijd dat we rechtop lopen nog niet hadden ‘uitgevonden’. Niet zo gek ook, want dat was niet echt nodig om te kunnen leven in de bossen, zo klommen wij ook nog in bomen bijvoorbeeld.

Er zijn verschillende hypothesen die moeten verklaren waarom wij op twee benen zijn gaan lopen. De meest aannemelijke is dat door klimaatverandering bossen ruimte hebben moeten maken voor de savanne. Zoals dat in de evolutie gaat, moest de voorganger van de mens zich opnieuw aanpassen aan de omgeving. Daarbij bleek dat de mensapen die meer rechtop en op twee benen gingen lopen meer kans op overleven hadden, met name omdat je dan beter over de uitgestrekte vlakte kan turen en op tijd roofdieren of prooi kan spotten, dus al gauw was de savanne bezaait met tweebenige zoogdieren die tja.. vooral bezig waren met lopen.

In tegenstelling tot in het woud moest je op de savanne veel lopen om te overleven, met name om opzoek te gaan naar voedsel. Toen hebben wij ook het hardlopen uitgevonden, dat maakten ons uitstekende jagers. Onze viervoetige concurrenten zijn weliswaar sneller, maar de mens heeft meer uithoudingsvermogen. Een bijkomend voordeel is dat onze handen vrijkwamen wat weer heeft geleid tot het kunnen maken en vasthouden van gereedschap.

Urban Jungle
Tuurlijk, ik pleit er niet voor om edelherten en wilde zwijnen te gaan stalken op de Veluwe met een speer in je hand. Maar je zou die twee benen van je alsnog prima kunnen inzetten voor een wandeling naar de dichtstbijzijnde supermarkt voor een vega alternatief. Terwijl je dat doet kan je van de wandeling gebruik maken om te luisteren naar je favoriete podcast. Oké vooruit, waarom loop je niet een stukje, zodat je nog een aflevering kan luisteren. Oh wat blijkt, de batterij van je oortjes lijken het te begeven, maar je benen kunnen nog wel een kilometer of twee aan.

En dan besluit je, net als je oeroude voorouders, om maar te gaan lopen. Je weet niet precies waar naartoe, je kent je stad misschien als fietser of als passagier van een stadsbus of tram, maar niet als een rechtopstaande primaat die rondloopt zonder een duidelijke bestemming. Een oeroud stukje brein gaat er nog van uit dat je die rechtopstaande primaat bent die op de savanne rondloopt, opzoek naar voedsel om te overleven en waakzaam voor roofdieren.

De savanne hebben wij inmiddels ingeruild voor een urban jungle, waar je gelukkig niet meer achter je eten aan hoeft te rennen. In plaats daarvan heb je keus uit meer dan genoeg supermarkten, winkels en eettentjes. Je hoeft je geen zorgen te maken dat een roofdier je zal opeten maar in aanraking komen met een metalen bak op wielen die 50 km per uur rijdt, is ook niet prettig, dus in zekere zin moet je nog wel op je hoede blijven.

Wees daarom een voorbeeld zodat andere tweebenige zoogdieren die metalen bak laten voor wat het is en ook ervaren hoe leuk het kan zijn om rond te lopen in een urban jungle. Want in essentie is dat niet veel anders dan hoe onze voorouders dat gedaan hebben. Urenlang rondlopen was voor onze voorouders een noodzaak om aan voedsel te komen. Voor ons is dat weliswaar niet meer nodig om te overleven, maar het zou wel kunnen bijdragen aan een fijner leven. En die dopamine shot die een homo sapien 100.000 jaar geleden zou krijgen bij het zien van een pruimenboom of een oase, zou jij net zo goed kunnen ervaren bij het ontdekken van een leuk koffietentje of een verborgen stadsparkje.

En dat was de laatste keer dat ik werd uitgenodigd op een verjaardag.’

Anass Harmane

Anass Harmane is Rijkstrainee bij het Ministerie van BZK. Hij sprak deze column uit tijdens de City Deal dag op 12 november 2023.

Deze bijdrage is een onderdeel van de Walking being columns, een reeks van persoonlijke verhalen over Lopen van mensen die actief samenwerken in de City Deal Ruimte voor Lopen.

Utrecht Walking Time wijst congresbezoekers de weg

Posted on by Merel Eijken

Bezoekers van het WHO Congres over gezonde steden – dat deze week in Utrecht wordt gehouden – hebben geluk. Ze kregen namens de City Deal Ruimte voor Lopen een praktische kaart, die de loopafstanden tussen belangrijke plekken in de stad overzichtelijk weergeeft.

De kaart met de titel Utrecht Walking Time ziet eruit als een metrokaart. Doel van de kaart is om de bezoekers van het congres te laten zien hoe gemakkelijk je te voet naar het congresgebouw, je hotel, of het avondprogramma in het centrum kan gaan . En om hen te laten ervaren hoe zo’n kaart het beeld van een stad kan vormen of veranderen.

Een beter leven te voet
Deze kaart is geïnspireerd op Metrominuto, een initiatief uit 2011 van de lokale overheid van Pontevedra (Spanje) dat gericht was op het bevorderen van lopen in de stad. Het bood een handig overzicht van wandelafstanden tussen verschillende punten in de stad op een eenvoudige en begrijpelijke manier. Metrominuto werd verspreid als een handige papieren kaart, te vinden op informatiepanelen van het openbaar vervoer en beschikbaar als gratis app. Het werd gepromoot met slogans zoals “Beweeg op eigen kracht” en “Een beter leven te voet”.  De metrominuto heeft  veel opvolging gehad in andere steden

De Utrecht Walking Times is speciaal gemaakt voor dit WHO congres over gezonde steden. ‘Maar het zou natuurlijk mooi zijn als zo’n kaart vaker wordt gebruikt bij internationale of meerdaagse congressen,’ aldus Martine de Vaan van de City Deal Ruimte voor Lopen. ‘Het is wel steeds maatwerk: de hotels, restaurants en andere congreslocaties verschillen. Daar moeten we nog iets slims op bedenken.’ Maar zo’n kaart is natuurlijk ook voor reguliere bewoners en bezoekers te gebruiken, zoals het oorspronkelijke concept.  ‘Laat het een inspiratie zijn voor andere toepassingen en andere steden.’

Webinar lopen in hoger onderwijs 

Lopen in hoger onderwijs
Posted on by Claudia Grannetia

“We willen wel wat met lopen gaan doen, maar er is nog niet veel over bekend.” Dat was een veelgehoord commentaar tijdens het webinar over lopen in hoger onderwijs. Dit webinar vond eind september plaats. Rode draad door de meeting was de vraag: wat bieden docenten aan kennis en kunde en wat hebben studenten nodig? 

Het was een mooie meeting waarin we napraatten over het onderzoek van Ineke Spapé en Sandra Schuit. Samen zetten we de eerste stap om lopen meer te verankeren in het curriculum van verschillende opleidingen. We waren met een mooi clubje “uit alle windstreken”: uit Breda, Nijmegen, Arnhem en Leeuwarden. 

Ook vergezelde Robert van der Bijl ons. Hij is professor ‘Mobility Planning’ aan de Universiteit van Gent en kon meepraten vanuit zijn eigen ervaring. “In de jaren ’70 had je in België al workshops over toegankelijkheid”, vertelt hij. Ruimte voor lopen maakte daar deel van uit. “Ook wordt het voetgangersdeel al voor een deel in het ov-systeem meegenomen.” Woorden waarmee hij al gelijk een lastig probleem bij lopen aanstipte: lopen maakt vaak wel deel uit van verschillende onderwerpen, maar wordt niet als apart thema benaderd. 

Omslag in denken 

Er is ook echt een omslag in denken over lopen nodig, zo benadrukken de workshopgevers. Bereikbaarheid krijgt nu nog prioriteit, waarbij verblijven en verplaatsen als gescheiden worden gezien. Omslag zit ‘m erin dat we gaan nadenken over ruimte in termen als: nabijheid, verplaatsen op eigen kracht, gedeelde ruimte en verplaatsen en verblijven in één dezelfde ruimte.   

Onderstaande sheet geeft dit mooi weer:

Aanbevelingen voor het onderwijs en de vakwereld 

Uit het eerdergenoemde onderzoek kwamen de onderstaande aanbevelingen naar voren. Vooral het standaardiseren van lesmateriaal is een belangrijk punt. “Zelfs binnen opleidingen bestaan er heel veel verschillen tussen vakken en studierichtingen”. Lopen is niet goed verweven in het onderwijs en is vaak geen apart vak. Aanvulling vanuit de deelnemers van het webinar was om studenten niet alleen theorie over lopen te leren, maar ze er praktisch mee aan de slag te laten gaan. 

Is lopen een hoofdthema? 

Tot slot stelden we de deelnemers deze vraag. Daar kwamen heel veel termen uit. “Aan de ene kant is dat een kans,” geeft één van de aanwezigen terug. “Aan de andere kant een struikelblok. Je hebt zovéél verschillende manieren om naar lopen te kijken.” In ieder geval zien we dat lopen vaak in één adem wordt genoemd met duurzame mobiliteit en het principe STOMP. Lopen is ook een belangrijk thema bij het inrichten van gebieden (inrichten gebieden, inrichting openbare ruimte, gebiedsontwikkeling). 

Gezocht: gebruikerspanel voor toolbox Lopen Stimuleren 

toolbox Lopen Stimuleren - menigten op een winkelstraat
Posted on by Claudia Grannetia

We zijn op het moment van schrijven bezig met de ontwikkeling van de toolbox Lopen Stimuleren. Een toolbox die inzoomt op hoe je het gedrag zo kunt veranderen/stimuleren dat meer mensen gaan lopen. We willen graag dat deze tool zo goed mogelijk aansluit op wensen en behoeften van de doelgroep. Om die reden zoeken we een aantal mensen dat de toolbox wil testen. 

Ben jij een professional die midden in een buurt werkt, als wijkregisseur, sociaal makelaar of buurtsportcoach? Of heb jij als beleidsexpert gezondheid, sport en mobiliteit in je portefeuille? Dan willen we jou vragen om vanuit je praktijkkennis mee te kijken naar de inhoud en vormgeving van de toolbox. 

Wat verwachten we van het gebruikerspanel voor de toolbox Lopen Stimuleren?

We zoeken verschillende experts die 2 tot 3 keer online willen samenkomen om van gedachten wisselen. En die daarnaast nog op verzoek feedback kunnen geven op de online conceptversies. Dit zal gebeuren in de periode van november 2023 tot april 2024. Doe je mee? Stuur een mail naar Marcel Brosens (projectleider toolbox Lopen Stimuleren). Bij hem kun je ook terecht als je op zoek bent naar meer informatie. 

Over de toolbox Lopen Stimuleren 

De toolbox wordt een apart gedeelte op onze site, www.ruimtevoorlopen. In opdracht van de ministeries Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Infrastructuur en Waterstaat (IenW) maken we er een inspirerende plek van waar je kennis en voorbeelden vandaan haalt. Wat erin komt: 

  • Wetenschappelijke kennis over hoe (loop)gedrag tot stand komt;
  • Factoren die lopen stimuleren of juist in de weg staan. Denk dan aan veilige omgeving, sociale norm, ervaren inspanning en ondergrond; 
  • Gedragstechnieken om lopen te stimuleren. Denk aan: haalbare doelen formuleren, sociaal contact mogelijk maken, aansluiten op life events zoals een verhuizing of ouder worden. 
  • Praktijkvoorbeelden uit héél Nederland, waarbij jij kunt helpen om de beste te selecteren. 

Meer info via marcel@metplannen.nl.

Dit zijn de twee sterke winnaars van de LoopAward 2023! 

LoopAward 2023 winnaars
Posted on by Claudia Grannetia

Op dinsdag 3 oktober maakte Wouter Veldhuis, juryvoorzitter van de LoopAward 2023, de twee winnende initiatieven bekend op het Nationaal Voetgangerscongres. De winnaar in de categorie ‘ruimtelijke initiatieven’ is de KWIEK Beweegroute. In de categorie ‘maatschappelijke initiatieven’ is Envida naar Buiten de winnaar. 

Maar liefst 18 organisaties meldden hun initiatief dit jaar aan bij het platform Ruimte voor Lopen. De jury, bestaande uit Karen van Ruiten (Directeur Alles is Gezondheid & Positieve Gezondheid), Bruno Bruins (voormalige minister voor Medische Zorg & Sport, nu adviseur voor de Raad van State) en Wouter Veldhuis (Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving) nomineerde uit alle inzendingen zes initiatieven, waaruit de twee uiteindelijke winnaars zijn bepaald. 

De genomineerden van maatschappelijke initiatieven waren: Wandelhoofdstad Papendrecht, Envida naar Buiten en WorkWalk. In de categorie ruimtelijk waren dit: Handboek ‘De ontwikkeling van het stedelijk loop- en wandelnetwerk’, De Groene Lopers van de Utrechtse Zusterparken en KWIEK beweegroute. 

Beoordelingscriteria LoopAward 2023

De inzendingen werden vooral beoordeeld op originaliteit, actualiteit en in hoeverre de initiatieven inspirerend werken voor anderen. Daarnaast keek de jury naar vernieuwing, opschaalbaarheid en de combinatie van werving, zorg en privatisering. Het viel de juryleden op dat er dit jaar meer private partijen meededen. Ook vindt de jury het eervol dat sommige partijen jaarlijks hun inbreng insturen.

KWIEK Beweegroute 

De ruimtelijke award ging dit jaar naar de KWIEK Beweegroute. KWIEK realiseert in cocreatie met lokale initiatieven beweegroutes in de buitenruimte voor kwetsbare doelgroepen, waarbij bestaand straatmeubilair wordt ingezet voor diverse oefeningen. Dit moet met name de dagelijkse mobiliteit en autonomie van seniore deelnemers ondersteunen. 

De beweegroutes zijn in elke gemeente te integreren. Tot nu toe heeft KWIEK al tachtig beweegroutes opgeleverd in gemeenten. In de opschaalbaarheid zit de kracht, wat de jury betreft. 

Envida naar Buiten 

De winnaar van de maatschappelijke award is Envida naar Buiten. Zorgorganisatie Envida komt uit het zuiden van het land en startte in 2019 het initiatief Envida naar Buiten, waarbij zorgprofessionals en natuurgidsen met cliënten op pad gingen. De groep bezoekt met een eigen personenbus rolstoel- en rollatortoegankelijke plekken. Inmiddels is het project binnen het dagbestedingsbeleid verankerd en wordt op acht locaties van Envida eens per week twee dagdelen met bewoners gelopen. 

Vanwege de verbinding met zorg en preventie, ziet de jury iets nieuws in dit initiatief ten opzichte van voorgaande jaren. Ook het feit dat het in de organisatie is ingebed, maakt deze winnende inzending erg krachtig. 

De awards 

De LoopAwards bestaan uit een sculptuur gemaakt door Lilian Beentjes. De sculpturen stellen beenderen voor die noodzakelijk zijn voor het lopen. 

Alle inzendingen voor de LoopAward 2023 kun je nalezen op onze site.

Lees hem nu: Magazine Lopen #3

Martine de Vaan overhandigt het tijdschrift LOPEN aan Wethouder van Amsterdam, Melanie van der Horst.
Posted on by Merel Eijken

Wethouder Melanie van der Horst heeft vandaag op het voetgangerscongres in Amsterdam de derde editie in ontvangst genomen van het magazine LOPEN.

Het magazine, een uitgave van de City Deal Ruimte voor Lopen, staat boordevol inspirerende verhalen, praktijkervaringen en handreikingen hoe we de gebouwde omgeving kunnen verbeteren voor voetgangers. Het is gemaakt voor iedereen die in de dagelijkse praktijk meer ruimte wil maken voor de voetganger. Of dit nu een expliciet en prominent doel is of subtiel een plek krijg bij stedelijke herinrichting.

Het magazine bevat columns van o.a. wethouder Melanie ter Horst van Amsterdam en stadsecoloog Max Klasberg, interviews met wethouder Cilia Daemen van Nijmegen, Petrouscha Werther van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en hoogleraar Urban Mobility Features Marco te Brömmelstroet. Ook neemt het magazine een kijkje in bij de steden Utrecht, Eindhoven en bij de Provincie Groningen om te zien hoe zij aan de slag gaan met de voetganger. Het magazine zoomt ook in op de 15-minutenstad, het vergroenen van je buurt en blikt terug op bijzondere evenementen als OutdoorOfficeDay en Wandel naar je werkdag.

Veel leesplezier

Het magazine lees je online, maar is ook in een papieren variant beschikbaar. Wil je een exemplaar ontvangen, stuur dan een e-mail

Vijf nieuwe partners voor City Deal Ruimte voor Lopen

Posted on by Merel Eijken


Maar liefst vijf nieuwe partijen sluiten zich aan bij de City Deal Ruimte voor Lopen.
Het gaat om de bureaus Goudappel, Movares, Royal HaskoningDHV, DTV Consultants en het programma Mooi Nederland van het Ministerie van BZK. Vandaag – op het voetgangerscongres in Amsterdam – zetten zij hun handtekening.

‘In de City Deal Ruimte voor Lopen zetten gemeenten, departementen en diverse partijen zich gezamenlijk in om samen te experimenteren met loopbeleid in een stedelijke omgeving. Met het aansluiten van deze partners voegen we veel kennis en ervaring toe aan ons netwerk’, aldus programmaleider Martine de Vaan. ‘Ik kijk ernaar uit om gezamenlijk de kennis op het gebied van stedelijk loopbeleid te versterken, versnellen en te verspreiden.’

Rob Althuisius, Movares

Rob Althuisius, Hoofd Mobiliteit en Ruimte, Movares

‘Movares ziet de voetganger als essentieel en volwaardig onderdeel van het duurzame mobiliteitssysteem. Ruimte voor de voetganger moet hand-in-hand gaan met het verbeteren van de verblijfskwaliteit en het klimaatadaptief maken van de openbare ruimte. Dit uiteraard in samenhang met andere thema´s zoals Gezondheid, Economie en Veiligheid. Ook zien we dat aandacht nodig is voor de nabijheid van voorzieningen om lopen (en fietsen) te stimuleren.’

Lees de motivatie van de nieuwe partners:

Wim Korver, Directeur Goudappel Groep

‘Voetganger zijn we allemaal. En toch is het een blinde vlek in mobiliteitsonderzoek. Daarom doen wij mee aan de City Deal Ruimte voor Lopen, waarin we samen met andere stakeholders de kennis rondom lopen verbeteren, om zo vorm te geven aan een duurzame samenleving waarin ieder mens zich prettig kan bewegen.’

Gido ten Dolle, Programma MooiNL, Ministerie van BZK

‘Deze City Deal sluit heel goed aan bij het perspectief Leefbare Steden en Regio’s van het programma MooiNL. Het krachtige netwerk van experts is een mooie aanvulling op onze allianties. Ruimte voor lopen is namelijk essentieel voor een leefbare stad, die plek heeft voor ontmoeten en ontspannen in de openbare ruimte. In MooiNL zetten wij daarom ontwerpkracht in voor slimme oplossingen met ruimte voor lopen samen met andere opgaven in de verdichtende stad.’ 

Anton van der Sanden, Directeur Mobiliteit & Infrastructuur, Royal HaskoningDHV

‘Bij Royal HaskoningDHV merken we een groeiende aandacht voor de voetgangersmodaliteit, en dit is begrijpelijk gezien de toenemende drukte en behoefte aan een duurzame, gezonde leefomgeving. Deze ontwikkelingen dwingen ons om de overstap te maken naar duurzame mobiliteit. Royal HaskoningDHV speelt een cruciale rol in het begeleiden van steden bij deze mobiliteitstransitie. De voetganger neemt hierin een centrale positie in. Wij bundelen onze expertise op gebieden zoals voetgangersbeleid, stedelijke planning, gedragsverandering en het gebruik van data en digitale tools om gemeenten te helpen hun doelen te bereiken.’ 

Paul van den Bosch, Directeur DTV Consultants

‘Lopen is een belangrijke vorm van mobiliteit en is daarnaast een onmisbare en onderbelichte schakel in de mobiliteitsketen. Binnen de City Deal zet DTV Consultants haar kennis, expertise en enthousiasme in om samen met de partners de positie van de voetganger te verbeteren en in beleid en ontwerp om zodoende bij te dragen aan een veilige en voor iedereen toegankelijke buitenruimte. Daarnaast maken we actief werk van het implementeren van alle opgedane kennis en expertise over voetgangers in ons opleidingen- en cursusaanbod.’

Dit zijn de genomineerden van de LoopAward 2023!

Genomineerden LoopAward 2023 bekend
Posted on by Claudia Grannetia

Maar liefst 18 verschillende organisaties stuurden hun initiatief in voor de LoopAward 2023. Allemaal mooie initiatieven die lopen hoog in het vaandel hebben staan. De jury, bestaande uit Karen van Ruiten (Directeur Alles is Gezondheid & Positieve Gezondheid), Bruno Bruins (voormalig wethouder Verkeer, minister voor Medische Zorg & Sport; nu adviseur voor de Raad van State) en Wouter Veldhuis (Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving), heeft samen de inzendingen beoordeeld. Op 3 oktober worden op het Nationaal Voetgangerscongres in Amsterdam de winnaars bekend gemaakt.

Zes genomineerden, twee awards
Uit alle inzendingen zijn zes loopinitiatieven genomineerd, die meedingen om de twee prijzen. Eén award wordt uitgereikt aan de organisatie die het meeste heeft bijgedragen aan meer (toekomstige) ruimte voor lopen in de fysieke leefomgeving. De tweede award wordt toegekend aan het meest aansprekende maatschappelijke initiatief dat ervoor heeft gezorgd dat (meer) mensen zijn gaan lopen. De uiteindelijke winnaars worden bekendgemaakt tijdens het Nationaal Voetgangerscongres op 3 oktober 2023 in Amsterdam.

De genomineerden van de LoopAward 2023, in willekeurige volgorde, zijn: Wandelhoofdstad Papendrecht, Envida naar Buiten, WorkWalk, Handboek ‘De ontwikkeling van het stedelijk loop- en wandelnetwerk’, De Groene Lopers van de Utrechtse Zusterparken en KWIEK beweegroute. Meer informatie over de initiatieven vind je onderaan dit artikel.

Compliment
De jury heeft de inzendingen met veel enthousiasme gelezen. Naast het kijken naar de eigenschappen originaliteit, actualiteit en in hoeverre het initiatief een voorbeeld is voor anderen, hebben de juryleden vanuit hun eigen achtergrond de inzendingen beoordeeld. Zo is er gekeken naar vernieuwing, opschaalbaarheid en de combinatie van werving, zorg en privatisering. Opvallend is dat dit jaar naast initiatieven vanuit de overheid, ook veel private partijen meedingen naar de LoopAward. “Het is tevens heel eervol dat sommige partijen elk jaar een voorstel insturen. Een voorbeeld hiervan is de gemeente Rotterdam. Het is een compliment dat deze gemeente lopen zo voorop zet in de stad”, aldus de jury van de LoopAward.

De drie genomineerden met een maatschappelijk initiatief
(In willekeurige volgorde)

  • Wandelhoofdstad Papendrecht

De stuurgroep van het Vitaliteitsakkoord heeft de ambitie om van Papendrecht een wandelhoofdstad te maken. Er zijn inmiddels 14 wandelgroepen in verschillende wijken verspreid door de gemeente. Als er gemiddeld 15 mensen per groep wandelen, wandelen er wekelijks 200 mensen in de gemeente. Doordat mensen elkaar ontmoeten, ontstaan er nieuwe verbindingen tussen wijkbewoners, wordt de sociale cohesie versterkt en draagt het initiatief bij aan eenzaamheidsbestrijding.

De jury is trots dat een stad zichzelf tot wandelhoofdstad wil benoemen: “Het is een hele mooie ambitie om de lat zo hoog te leggen en het heeft echt al wat in beweging gebracht in de gemeente.” Dit is een goed voorbeeld voor gemeenten die dezelfde ambitie hebben geeft de jury aan.

  • Envida naar Buiten

Envida is een zorgorganisatie in het zuiden van het land. Zorgprofessionals en natuurgidsen Marjolijn Heuvelman en Theo Custers gingen er met bewoners al jaren op uit. Verminderde mobiliteit en zorgbehoefte was en is hierbij geen reden om niet te gaan. In 2019 is Envida naar Buiten gestart. Elke cliënt die interesse heeft mag mee. Ze bezoeken met een eigen personenbus rolstoel- en rollatortoegankelijke plekken en, op verzoek, ook plaatsen waar cliënten vroeger kwamen. Het initiatief wordt gesteund door familie en mantelzorgers. Ondertussen is Envida naar Buiten verankerd in het dagbestedingsbeleid van de organisatie. 

De verbinding met zorg en het thema preventie dat in dit initiatief naar voren komt is echt iets nieuws ten opzichte van inzendingen uit andere jaren. De jury vindt het initiatief met gevoel geschreven: “Je wordt er warm en enthousiast van als je het leest. Het is heel sterk dat het echt in de organisatie wordt ingebed. Dit is symbolisch voor hoe we naar de zorg moeten kijken”, aldus een van de juryleden.

  • WorkWalk

Veel mensen aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) bewegen onvoldoende en ervaren hoge werkdruk en stress. TU/e heeft daarom vier wandelroutes, met vaste tijden en zeven meetingpoints, ontwikkeld die eenvoudig te plannen en boeken zijn. De routes zijn te koppelen en daarmee kun je precies de lengte van je vergadering plannen. Zo kunnen studenten, medewerkers en bezoekers van de universiteit een wandeling in de frisse buitenlucht combineren met een vergadering. WorkWalk stimuleert laagdrempelige beweging, zonder inbreuk te doen op productiviteit. Het bevordert conversaties en sociale cohesie en de groene campus wordt op een andere manier beleefd. WorkWalk heeft andere campussen geïnspireerd om ook aan de slag te gaan met het concept.

De jury vindt dat er een mooie praktische kant aan dit initiatief zit. “Het is een helder en slim initiatief en het spreekt de doelgroep van de campus goed aan”, aldus de jury. “Men drukt de wandeling uit in tijd en niet in afstand; zo maak je lopen op een andere manier aantrekkelijk.”

De drie genomineerden met een ruimtelijke initiatief
(In willekeurige volgorde)

  • Handboek ‘De ontwikkeling van het stedelijk loop- en wandelnetwerk’

Voor zijn afstuderen deed Dennis van Sluijs bij Goudappel onderzoek naar de behoeften en wensen van voetgangers in de openbare ruimte en hoe dit samenkomt in een netwerk in de openbare ruimte. Het resultaat is een gratis handboek voor iedereen om te komen tot een stedelijk loop- en wandelnetwerk, dat rekening houdt met de verschillende wensen en behoeften in de openbare ruimte. 

De jury vindt het handboek een mooi initiatief dat meer bekendheid mag krijgen. “Ook daarvoor is de LoopAward een mooi instrument”, geeft de jury aan. Voor de titel heeft de jury nog een aardige suggestie. “In plaats van nog een handboek, zou dit ook voetboek genoemd kunnen worden.”

  • De Groene Lopers van de Utrechtse Zusterparken

Wat als we samen een groot park zijn? Het zusterparknetwerk is een ‘grassroots’-organisatie uit Utrecht en bestaat uit mensen die hun eigen directe woonomgeving vergroenen én proberen groene lopers uit te gooien naar het volgende zusterpark, helemaal tot aan het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Groots denken en praktisch en haalbaar handelen. De parkmakers van de zusterparken zijn stadse, enigszins eigenwijze happy activists. Ze maken steppingsstones en vormen de lopers voor mens en natuur. Dit draagt bij aan gezondheid (groene wandelroutes) biodiversiteit en klimaatdoelen.

De jury over de Groene Lopers: “Dit initiatief heeft een heel duidelijke loopdoelstelling en is gekoppeld aan het groene en aangename van de stad. We vinden het vernieuwend. Tevens is het erg daadkrachtig dat ze gewoon beginnen.”

  • KWIEK beweegroute

Een vitale en veerkrachtige samenleving is in ieders belang. KWIEK draagt hieraan bij door – altijd in co-creatie met lokale initiatiefnemers – beweegroutes in de buitenruimte te realiseren voor kwetsbare doelgroepen. Bestaand straatmeubilair wordt ingezet voor diverse oefeningen, die de dagelijkse mobiliteit en autonomie van (met name seniore) deelnemers ondersteunen. Samen op pad gaan versterkt de band tussen buurtgenoten. Inmiddels zijn er al zo’n tachtig beweegroutes die de algehele vitaliteit en sociale cohesie van de bewandelaars versterken.

Het initiatief is toepasbaar in alle gemeenten en dat waardeert de jury. “Het is heel sterk dat er al tachtig beweegroutes zijn. Als je kijkt naar opschaalbaarheid is dit een perfect initiatief. Het is inspirerend en zou goed overgenomen kunnen worden.”

Uitreiking LoopAward 2023
Tijdens het Nationaal Voetgangerscongres op 3 oktober 2023 in Amsterdam worden de uiteindelijke winnaars van de LoopAward bekendgemaakt. 

Meer informatie over het Nationaal Voetgangerscongres en het programma wordt gegeven op de website www.nationaalvoetgangerscongres.nl

>