De provinciale verkiezingen liggen net een maandje achter de rug. En de onderhandelingen over welke partijen bij elkaar in het bestuur komen, zijn in volle gang. Een mooi moment voor Wandelnet en Mobycon om een manifest uit te brengen: ‘wandelgeluk voor ons allemaal’.
In dit manifest roepen ze colleges en Statenleden op om meer aandacht te geven aan lopen. Om wandelen mee te nemen in de onderhandelingen. Er wordt uit de doeken gedaan welke rol lopen in de provincie in kan nemen. Om zo een grote bijdrage te leveren aan de levenskwaliteit in steden en dorpen.
Constateringen over wandelen vertrekpunt ‘wandelgeluk voor ons allemaal’
Vertrekpunt van het manifest zijn een aantal constateringen:
De impact van lopen op de kwaliteit van leven wordt sterk onderschat.
We zien termen als vitaliteit, nabijheid en beweegvriendelijke openbare ruimte veel terug in Omgevingsvisies, maar bij de concrete uitvoeringsprogramma’s raakt lopen naar de achtergrond en belandt het onderaan de prioriteitenlijst.
De regie op lopen door overheden komt onvoldoende in gang.
Bekijk het manifest ‘Wandelgeluk voor ons allemaal’.
Wat mooi om te zien! Veel bedrijven en organisaties in heel Nederland deden mee aan Wandel Tijdens Je Werkdag vorige week donderdag 6 april. Zij liepen een lunchwandeling, riepen een weeting-route in het leven of gingen al bellend een frisse neus halen. Voor ons was het een feestelijke aftrap van een wekenlange campagne om meer mensen in beweging te krijgen.
Geslaagde bijeenkomst Wandel Tijdens Je Werkdag in Provinciehuis Utrecht
De dag zelf vierden we met een geslaagde bijeenkomst in het Provinciehuis in Utrecht. Voor een volle zaal vertelden Carl Verheijen, Martine de Vaan, Ankie van Dijk (Wandelnet-voorzitter) en Arne Schaddelee (gedeputeerde Mobiliteit provincie Utrecht) over het belang én de voordelen van wandelen op een werkdag. En hoe je dit zelf in de praktijk brengt. Als afsluiter liepen de aanwezigen over de nieuwe weetingroutes die in de directe omgeving zijn gelanceerd.
“6.1 voor wandelvriendelijkheid werkomgeving”
Dankbaar voor alle aandacht die lopen krijgt. Tegelijkertijd beseffen we dat deze aandacht hard nodig is. Miljoenen én miljoenen Nederlanders hebben een zittend beroep. Veel mensen voelen zich niet genoeg verleid door hun werkomgeving om tijdens een werkdag te wandelen, vooral doordat er geen groen of horeca in de buurt is. Dat wees onderzoek uit dat Kantar Public uitvoerde in opdracht van provincie Utrecht en Wandelnet. Drie op de 10 geven een dikke vette onvoldoende aan de wandelvriendelijkheid van hun kantoor- of bedrijventerrein. Het gemiddelde rapportcijfer is net aan voldoende: 6.1.
Ook de komende weken richten we onze pijlen op meer werknemers in beweging krijgen. Om dat zitten te doorbreken en te wandelen op een werkdag. #wandeltijdensjewerkdag
Hoe kan meer ruimte voor lopen bijdragen aan de leefbaarheid van De Binckhorst nu de wijk langzaam transformeert van industrieterrein naar een woon- en werkgebied? De City Deal Ruimte voor Lopen boog zich over deze uitdagingen en bood zijn advies donderdag aan aan Wethouder van Asten van Den Haag.
Het Haagse industrieterrein De Binckhorst verandert de komende jaren van een industrieterrein naar een aantrekkelijk woon- en werkgebied. Het ligt gunstig, vlakbij het centrum, de snelweg en het spoor. Ook al neemt het aantal bewoners snel toe, het gebied ziet er nog echt uit als een bedrijventerrein; met grote hekken en een versteende openbare ruimte. Het ontbreekt aan groen en er is nauwelijks ruimte om prettig te lopen. Of zoals in het rapport staat: “De Binckhorst heeft echt potentie om iets heel moois te worden. Daarvoor moet er nog heel wat gebeuren.”
Vrachtverkeer Vooral het drukke verkeer maakt het onaantrekkelijk om te wandelen. Zware vrachtwagen denderen door de straten, er wordt vaak te hard gereden en auto’s staan geparkeerd op de stoep. Geadviseerd wordt om ruimte te maken voor voetgangers en fietsers. Goede voetpaden en veilige routes kunnen ervoor zorgen dat lopen hier een stuk prettiger wordt.
Meer groen Ook meer groen maakt lopen in de Binckhorst aantrekkelijker. Groen zorgt ook voor veiligheid. Bijvoorbeeld om een duidelijke scheiding te maken tussen autoverkeer en langzaam vervoer. Groen langs de weg geeft ook een vernauwend effect, waardoor autoverkeer geneigd is langzamer te rijden. Het advies is ook om te kijken naar plekken die tijdelijk kunnen worden vergroend. Juist in tijden van verandering is het belangrijk dat mensen natuur om zich heen hebben, waar ze elkaar kunnen ontmoeten.
De Binckhorst moet ook beter worden aangesloten op omliggende wijken en stadsdelen. Voorzieningen zijn nu onvoldoende bereikbaar. Hiervoor is een fijnmazig netwerk van loop- en fietsroutes en goed openbaar vervoer.
Aandacht voor de voetganger Wethouder Van Asten van Den Haag ontving donderdag het rapport uit handen van Susanne van der Kleij en Gert-Joost Peek van I’M BINCK. De wethouder zei het rapport met zeer veel interesse te gaan lezen. “In de Binckhorst zijn we nog maar net begonnen met een grote transformatie van het gebied. Ruimte, aandacht en veiligheid voor de voetganger zijn hierbij van groot belang. Mensen moeten zich uitgenodigd voelen om de straat op te gaan, op ieder moment van de dag. De toekomst van onze stad bepalen we samen, daarom moedig ik iedereen van harte aan om met ideeën, adviezen en oplossingen te komen. Mooi als dat ook daadwerkelijk gebeurt.”
“We moeten het contact met het landschap herstellen”, zo pleit Zef Hemel in het Dagblad van het Noorden. “Anders blijft een duurzame toekomst een illusie.” De planoloog bezet de Bonnema leerstoel aan de Universiteiten van Groningen (RUG) en Delft (TU Delft). Een leerstoel die de focus heeft liggen op de regionale, stedelijke centra en omliggende landschappen van noord-Nederland. Met de nadruk op Friesland en Groningen.
Voorstander duurzame steden
Hemel pleit voor compacte steden omdat dit duurzaam is. “Wonen en werken moeten zo dicht mogelijk bij elkaar. Wat in het noorden van Nederland na de oorlog voor elkaar is gebokst, is in-druk-wekkend. Tot economische groei heeft het zeker geleid. Maar nu? Nog meer snelwegen, datacenters, hoogspanningsleidingen, straks ook waterstoffabrieken? Opnieuw miljarden investeren in nieuwe infrastructuur voor een paar minuten tijdwinst?”
In tegenstelling, volgens Hemel moeten we niet nog meer autokilometers maken, maar vertragen. “Lopen vertraagt. Onze agenda wordt als we lopen vanzelf minder vol. En lopen is duurzaam, de voetafdruk gering. Dertig redenen om te gaan lopen heb ik al gevonden.
Veel openbare plekken bieden ons geen mogelijkheid om te ontspannen, op te laden en te verbinden met andere mensen. Dat is de hoofdconclusie van de Good Public Space Analysis. Een analyse die Humankind voor ons deed in vier grote steden.
Het bureau voor stedelijke verandering nam verschillende locaties in Den Haag, Groningen, Nijmegen en Rotterdam onder de loep. Van pleinen tot winkelgebieden en volksbuurten. Hoe wandelvriendelijk zijn ze? Voelen we ons prettig in de openbare ruimte?
Hoofdconclusie Good Public Space Analysis
Dit laatste bleek in alle vier de steden niet het geval. “Openbare plekken missen vaak de mogelijkheid om verbinden en op te laden”, lezen we in de eindconclusie van Humankind. “Factoren die voortvloeien uit onze basisbehoeften, die ons welzijn een boost geven.” Ook wees de analyse uit dat de voetganger op de meeste plekken niet voldoende ruimte krijgt. Vandaar dat Humankind een aantal aanbevelingen doet om de wandelvriendelijkheid te verbeteren:
Zorg voor meer groen, verbeter de kwaliteit van de omringende natuur. Dit maakt een gebied aantrekkelijker om in te wandelen.
Maak het groen toegankelijker, bijvoorbeeld met wandelpaadjes.
Leg de juiste infrastructuur aan. Zorg voor bankjes, speeltuinen of bijvoorbeeld een plek met sporttoestellen.
“Zo op het eerste gezicht simpele en voor de hand liggende oplossingen, maar ze spelen allemaal naadloos in op de behoeften van de gebruikers.”
De start van Active Cities vond deze maand plaats in Leeuwarden. Zij krijgen Europese subsidie om een nieuwe ‘actieve’ wijk in hun stad te bouwen. Trots presenteerde de Friese hoofdstad haar plannen vorige week op Linkedin. Hoe gaan zij daar wandelen en andere vormen van actieve mobiliteit centraal zetten? En welke Europese steden volgen hun voorbeeld in dit project? We zetten het voor je op een rijtje.
Start Active Cities in Leeuwarden
De gemeente ontvangt Europese subsidie voor de inrichting van de nog te bouwen stadswijk Spoordok. Dit is een centrale wijk naast de binnenstad, tussen station en grote verkeerswegen in. Met de subsidie wordt de wijk zo ingericht dat de bewoners meer beweging krijgen. Het ontwerp wordt gebaseerd op het STOMP-principe: Stappen, Trappen, Openbaar Vervoer, Mobility as a service, Privé-auto. In Spoordok wordt lopen dus de prioriteit, gevolgd door andere vormen van actieve mobiliteit.
Betrokken partijen en financiering
Niet alleen Leeuwarden, maar 8 andere steden en kennisinstellingen nemen deel aan dit Europese samenwerkingsproject. De projectovereenkomst is te vinden op de website van de Gemeente Leeuwarden. Hierin staat welke partnerlanden (zonder namen van de steden) zijn betrokken: Zweden, Denemarken, Noorwegen, Duitsland, België en Frankrijk. Leeuwarden deelt hierover op Linkedin; “De komende periode gaan wij ook bij de andere steden op bezoek, zodat wij van elkaar kunnen leren”.
Active Cities deed vorig jaar een subsidieaanvraag van ca. 5 miljoen bij Interreg North Sea Region. Deze organisatie financiert demonstratieprojecten voor landen rond de Noordzee. Elk project moet hetzelfde doel delen: het versterken van een duurzame werk- en leefomgeving. Voor Active Cities is 60% van de subsidie toegekend. Hiervan gaat een half miljoen naar Leeuwarden. De deelnemers kunnen dus aan de slag om hun steden gezonder in te richten, met als start de realisatie van Spoordok.
Welke pilots of projecten de steden ook bedenken, voorop staat dat het de gezondheid van de bewoners stimuleert. Hiervoor zijn drie vereisten:
inrichting van de publieke ruimte
het ontwikkelen en/of verbeteren van meer ‘mobiliteitshubs’
het beïnvloeden van menselijk gedrag
Een voorbeeld uit Leeuwarden zal het aanleggen van parkeerterreinen zijn, waar automobilisten kunnen overstappen op de fiets. Dit past ook in het doel van de stad om in de top drie van fietssteden te komen. We zijn benieuwd wat de andere steden bedenken.
Volg de ontwikkelingen
Wil je meer weten over Active Cities? Google kan je op het spoor brengen van een vergelijkbaar project uit 2019. Deze is opgestart door PACTE (Promoting Active Cities Throughout Europe) en focust zich op sportvoorzieningen. Via Interreg North Sea kom je bij de juiste website uit, maar deze biedt helaas nog geen informatie over het Nederlands geleide Active Cities.
In de toekomst hopen we meer nieuws te brengen over dit project.
