Categorie: Partners

Ruimtemaker Nijmegen verandert parkeerplaats in plek om te lopen en ontmoeten

ruimtemaker Nijmegen - lege parkeerplaats
Posted on by Claudia Grannetia

Van blik naar buurt

Parkeerplaatsen waren jarenlang een vast onderdeel van stedelijk ontwerp. Hoe meer auto’s er konden staan, hoe beter, zo leek de gedachte. Maar die tijd verandert. Steeds vaker klinkt de vraag: moeten we de auto nog wel zo’n prominente plek geven in de stad? En wat gebeurt er als we parkeerplekken juist inzetten voor meer leefbaarheid en ontmoeting? Het project ruimtemaker Nijmegen geeft daarop een concreet antwoord.

Lees meer over de betrokkenheid van partner gemeente Nijmegen.

Straat op maat: de ruimtemaker Nijmegen

In Nijmegen startte de gemeente het project Straat op Maat. Tien woonstraten kregen de kans om parkeerplaatsen tijdelijk een andere invulling te geven. Daarvoor zijn houten modules ontwikkeld, de zogenoemde ruimtemakers. Deze flexibel inzetbare objecten kunnen dienen als fietsenstalling, zitplek of ontmoetingsruimte. Een origineel ontwerp.

“Met verschillende initiatieven werkt de gemeente samen met bewoners aan het vergroten van de leefbaarheid in Nijmeegse straten. De ruimtemakers zijn een proef om te onderzoeken hoe openbare ruimte flexibel en op maat voor de buurt kan worden ingezet,” aldus de gemeente Nijmegen. De term ruimtemaker Nijmegen is daarmee uitgegroeid tot symbool voor een nieuwe manier van omgaan met schaarse stedelijke ruimte.

Samen verantwoordelijkheid nemen

Een ruimtemaker in Nijmegen komt er niet zomaar. Wie er eentje aanvraagt, moet zelf het gesprek aangaan met de buren en samen afspraken maken over onderhoud. Daarmee wordt de parkeerplek niet alleen fysiek veranderd, maar ook sociaal versterkt. Op 11 juni zijn de eerste ruimtemakers geplaatst. Sindsdien wordt er volop geëxperimenteerd: in sommige straten staan extra fietsenstallingen, in andere juist bankjes waar buren elkaar ontmoeten. Ingrepen die mensen aanzetten tot meer wandelen.

Een beweging die breder trekt

De ruimtemaker Nijmegen is niet uniek: Rotterdam experimenteerde eerder met soortgelijke oplossingen. Ook andere steden tonen interesse. Zo heeft Ede inmiddels een ruimtemaker aangeschaft, mede dankzij de betrokkenheid van ‘fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet, die er zelf woont.

Internationaal zien we vergelijkbare initiatieven. In Texas werd een complete parkeerplaats tijdelijk omgevormd tot park en ontmoetingsplek. Dat onderstreept dat de behoefte aan wandelvriendelijke en leefbare straten wereldwijd groeit.

Van parkeren naar leefbaarheid

De discussie over parkeerplaatsen gaat al lang niet meer alleen over mobiliteit. Het gaat over leefbaarheid, gezondheid en sociale cohesie. De ruimtemaker Nijmegen laat zien dat een enkele parkeerplek kan uitgroeien tot een waardevolle ontmoetingsplek. Daarmee draagt het bij aan een wandelvriendelijke stad: een stad waarin bewoners lopend toegang hebben tot alles wat ze dagelijks nodig hebben.

Minder blik op straat betekent meer ruimte om te lopen, te spelen en elkaar te ontmoeten. Zo wordt de stad aantrekkelijker, gezonder en veiliger.

Bronnen

Den Haag zet stap voor stap in op meer ruimte voor de voetganger

Anne Kok - gemeente Den Haag meer ruimte voor de voetganger
Posted on by Claudia Grannetia

Bij onze partner Den Haag groeit het besef dat lopen een volwaardige plek verdient in de stad. Adviseur mobiliteit en stadsinnovator Anne Kok vertelt hoe de gemeente van nul loopbeleid naar een stevige basis is gegaan, en welke kansen er nu liggen om dat verder uit te bouwen.

Van strategie naar actie

Dat iedere vierkante meter openbare ruimte fel bestreden is, weet Anne Kok als geen ander. “Ons uitgangspunt is STOMP: eerst de voetganger, dan de fiets, ov, mobiliteitshulpmiddelen en als laatste de auto. Maar daarmee zijn we er nog niet,” zegt ze. “Er zijn veel meer dingen die een plek willen, zoals deelmobiliteit, groen en ov.”

Sinds 2022, toen de Strategie Mobiliteitstransitie werd vastgesteld, zit Den Haag volgens Anne “met de goede kaarten aan tafel”. Voor het eerst is STOMP officieel het vertrekpunt voor al het Haagse mobiliteitsbeleid. “Het is een belangrijk document. Het vormt het vertrekpunt voor het uitwerken van beleid voor lopen.”

Van nul naar een loopnota

Tot die tijd was er helemaal geen beleid voor lopen. “Voor deelmobiliteit, ov en fiets hadden we beleid op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Voor lopen stond er alleen iets in het Handboek Openbare Ruimte: stoepen van 1,80 meter breed en in drukke gebieden 2,40 meter. Deze twee maten doen niet zoveel recht aan de verscheidenheid aan ruimtes waar gelopen wordt.” Om dat gat te vullen, begon Anne eind 2023 aan een plan van aanpak en een loopnota. “Het was niet mijn enige project, maar het moest er komen. Inmiddels ligt er een nota op hoofdlijnen. Geen uitgebreide versie, maar wel een stevige basis voor het verankeren van lopen bij planvorming.”

Meer plek voor lopen in projecten

De loopnota vraagt expliciet aandacht voor ruimte voor lopen en bevat een uitvoeringsagenda. “Die agenda geeft mij handvatten om verder te werken,” zegt Anne. De bedoeling is dat lopen een grotere plek krijgt in projecten, vooral bij herinrichtingen. “In de hoop dat er straks ook programmageld aan mag hangen. Nu hoop je dat lopenthema’s meeliften in verkeersprogramma’s. Gelukkig zie je dat het steeds vaker in de uitgangspunten wordt meegenomen. Bij projecten en ingenieursbureaus begint het te landen dat er ruimte moet zijn voor voetgangers.”

Haagse normen en voetgangersgebieden

De huidige normen voldoen maar beperkt. “Daarom willen we de set normen gaan uitbreiden en daarmee Haagse normen ontwikkelen. Tot die tijd verwijzen we naar die CROW-normen. In de uitvoeringsagenda staat dat we die Haagse normen willen vaststellen op wijk- en buurtniveau. Daarbij kun je ook verschillen maken per type gebied, zoals winkelstraten of woonwijken. Dat proces hoop ik binnenkort te starten.”  Verder wil de gemeente onderzoeken waar voetgangersgebieden kunnen worden uitgebreid en komt er een plan van aanpak voor voetgangerspaden.

In herontwikkelingsgebieden als Binckhorst, het Central Innovation District en Zuidwest is lopen al stevig verankerd. “Daar kun je vanaf de basis ruimte maken voor lopen, juist doordat een heel gebied op de schop gaat. Dat scheelt enorm.”

De bestaande stad en lastige keuzes

Toch speelt het meeste werk zich af in de bestaande stad. “Daar moet je roeien met de riemen die je hebt. Soms wordt een straat aangepakt omdat het riool vervangen moet worden, soms vanwege verkeersveiligheid. Wil je daar meer ruimte voor de voetganger, dan kan dat soms ten koste gaan van autoparkeerplaatsen. Dat is het heetste hangijzer.”

Tot voor kort werd er standaard veel ruimte voor de auto gereserveerd en kon de voetganger het doen met krappe restruimte. Maar die tijd is volgens Anne voorbij. “We zitten in een overgangsfase. Willen we meer woningen bouwen en meer mensen kunnen vervoeren, dan hebben we extra ruimte nodig voor fietsen en lopen, en minder voor de auto. Maar dat is een flinke omslag in een stad waar veel mensen gewend zijn alles met de auto te doen. 50% van de autoritten in de stad is korter dan 5 kilometer.”

Een stap vooruit in het grotere plaatje

De Haagse loopnota past goed bij het Nationaal Masterplan Lopen, dat lopen als volwaardige vorm van mobiliteit wil verankeren. Wat er nu ligt, is een stevige basis om verder te bouwen. “Het is een verhaal van de lange adem,” zegt Anne. “We weten dat er om iedere vierkante meter fel gestreden wordt. Maar met deze nota, de uitvoeringsagenda en hopelijk straks ook programmageld, kunnen we stap voor stap meer ruimte voor de voetganger maken. Zodat lopen in Den Haag net zo vanzelfsprekend wordt als fietsen.”

Wandelboulevard Stadhouderskade: een flaneerplek terug van weggeweest

wandelboulevard Stadhouderskade, mensen die in het gebied verblijven.
Posted on by Claudia Grannetia

De Stadhouderskade in Amsterdam heeft een flinke metamorfose ondergaan. Waar ooit auto’s domineerden, ligt nu een groene wandelboulevard waar voetgangers écht de ruimte krijgen.

Groene wandelroute langs de Singelgracht

Wie aan een wandelboulevard denkt, ziet al snel een zonnige boulevard aan zee voor zich. Maar sinds kort heeft ook Amsterdam er een: tussen de Weteringlaan en de Museumbrug ligt nu de compleet vernieuwde wandelboulevard aan de Stadhouderskade. Hier hoor je vogelgeluiden, ruik je het groen en wandel je ontspannen langs het water. Na een grondige herinrichting is de wandelboulevard helemaal af.

Ruimte voor lopen in het Jaar van de Voetganger

De herinrichting is een voorbeeldproject binnen het Jaar van de Voetganger in onze hoofdstad. De nieuwe inrichting maakt lopen niet alleen prettiger, maar ook veiliger. Er is ruimte om te flaneren, elkaar te ontmoeten en te genieten van de omgeving. Dat past bij de ambitie van de gemeente om lopen een volwaardige plek te geven in de stad. De Stadhouderskade is onderdeel van de S100 Centrumring. Deze grens van de oude stad deed ooit al dienst als wandel- en flaneerplek. In de vorige eeuw veranderde dit groene gebied in een ventweg met parkeerplaatsen, maar de oude functie is nu terug van weggeweest. Met een brede wandelstrook, sfeervolle verlichting en zitplekken is de flaneerruimte hersteld.

Meer groen, minder steen

Op de Stadhouderskade is 1400 m2 steen vervangen door halfverharding zoals grind. Daarnaast is 980 m2 nieuw groen toegevoegd: van de 29 verschillende plantensoorten zijn er 23 biologisch gekweekt. Denk aan vleesbes voor vogels, stinkende lis met felgekleurde bessen en lage bloeiende bodembedekkers. Deze beplanting maakt de boulevard aantrekkelijk voor mens en dier.

Samen met bewoners en The Green Mile

De wandelboulevard is ontworpen met inbreng van bewoners. In 2022 konden zij reageren op het voorlopig ontwerp, en die input heeft geleid tot aanpassingen. Op 6 juni 2023 is het definitieve ontwerp vastgesteld. Ook stichting The Green Mile was nauw betrokken bij de herinrichting. Zo is de boulevard echt samen met de stad tot stand gekomen

Meer weten over hoe je ruimte maakt voor lopen? Lees meer over dit project op: Lekker flaneren op de wandelboulevard – Gemeente Amsterdam.

Zo meet je effect: dit staat er in de leidraad effectmeting loopmaatregelen

leidraad effectmeting loopmaatregelen - lopende mensen
Posted on by Claudia Grannetia

Nieuw uitgekomen: de leidraad effectmeting loopmaatregelen. Deze praktische handleiding van CROW helpt beleidsmakers, ontwerpers en onderzoekers om het effect van voetgangersmaatregelen goed en gestructureerd in beeld te brengen. In dit artikel lees je wat de precies inhoudt, hoe je ermee werkt en waarom dit een belangrijke stap is richting een wandelvriendelijke leefomgeving.

Waarom de leidraad effectmeting loopmaatregelen onmisbaar is

De afgelopen jaren is er flink geïnvesteerd in het verbeteren van looproutes. Maar het meten van het effect bleef vaak achter. De leidraad effectmeting loopmaatregelen maakt daar nu korte metten mee. Door effectmetingen te standaardiseren, worden lokale inzichten vergelijkbaar – en leren we steeds beter wat écht werkt.

Eén leidraad, drie onderdelen

De leidraad effectmeting loopmaatregelen bestaat uit drie onderdelen:

  1. Een handleiding met alle stappen voor een goede effectmeting.
  2. Een Excelbestand waarin je effecten en kenmerken kunt registreren.
  3. Een Worddocument met een vragenlijst voor passanten, bewoners en ondernemers.
    Samen vormen ze een compleet pakket voor iedereen die het effect van loopbeleid wil aantonen.

Altijd meten in zes stappen

De handleiding werkt met zes vaste stappen: van het definiëren van je maatregel tot het analyseren van de resultaten. Dit maakt het makkelijker om projecten met elkaar te vergelijken. En nog belangrijker: het helpt om met data te laten zien wat het effect is van goed loopbeleid. De meeste aandacht in de leidraad gaat uit naar fysieke maatregelen zoals de aanleg van nieuwe routes of het verbeteren van de begaanbaarheid. Via een zevenpuntsschaal kun je onder andere directheid, veiligheid en aantrekkelijkheid van een route beoordelen – een mooie brug naar de ontwerpprincipes van de 15-minuten-stad.

Gedragsmaatregelen krijgen ook aandacht

In de leidraad effectmeting loopmaatregelen is er ook ruimte voor gedragsmaatregelen. Denk aan campagnes om lopend naar school te gaan, of het opzetten van wandelgroepen. Voor dit type maatregelen krijg je geen standaardvragenlijst, maar wel slimme tips voor wat en hoe je moet meten. Goede effectmeting begint met een nulmeting. De leidraad adviseert om die bij voorkeur in hetzelfde seizoen uit te voeren als de nameting. Zo voorkom je verstorende seizoenseffecten. De leidraad effectmeting loopmaatregelen raadt ook aan om een benchmark-locatie op te nemen: een plek waar geen maatregel is genomen, zodat je objectiever kunt vergelijken.

Praktisch en realistisch

De kracht van de leidraad zit in de praktische aanpak. De focus ligt op gedragsverandering en ruimtelijke beleving; niet op lange termijngezondheidseffecten. Daarmee blijft de effectmeting behapbaar én gericht op wat je lokaal echt kunt beïnvloeden: gaan mensen meer lopen? De leidraad is gratis beschikbaar via CROW. Je vindt de handleiding, het Excelbestand en de vragenlijst via de site van CROW.

Waarom dit perfect past bij het Nationaal Masterplan Lopen

Effectmeting is geen doel op zich, maar een middel om beleid beter te maken. Het Nationaal Masterplan Lopen wil lopen positioneren als volwaardige vorm van mobiliteit. De leidraad effectmeting loopmaatregelen levert de inzichten die daarvoor nodig zijn. Want pas als je weet wat werkt, kun je gericht investeren in meer loopvriendelijke steden.

Inspiratiebundel ‘Lopen in steden en dorpen’ gepubliceerd

Inspiratiebundel lopen in steden en dorpen
Posted on by Claudia Grannetia

Hoe richt je een straat, wijk of stad zo in dat mensen er vanzelf gaan lopen? Deze inspiratiebundel ‘Lopen in steden en dorpen’ laat zien hoe het kan. Met 31 voorbeelden uit Nederland en Vlaanderen krijg je een inkijkje in concrete projecten, slimme keuzes en meetbare resultaten.

Waarom deze bundel juist nu onmisbaar is

De druk op onze steden en dorpen groeit. Meer mensen, meer woningen, meer mobiliteit. Tegelijk zoeken we naar oplossingen voor gezondheidsproblemen, klimaatverandering en sociale ongelijkheid. En dán komt lopen in beeld. Lopen is immers de meest duurzame vorm van mobiliteit: gezond, goedkoop en voor bijna iedereen bereikbaar. Maar steden en dorpen (her)inrichten met de voetganger als uitgangspunt is nog geen vanzelfsprekendheid. Daarom lanceert Wandelnet de inspiratiebundel Lopen in steden en dorpen, met maar liefst 31 voorbeelden uit Nederland en Vlaanderen.

Van visioen naar uitvoering

Het is een rijk overzicht van recent gerealiseerde projecten waarin lopen centraal staat. Van de herinrichting van de Groenplaats in Antwerpen tot het omvormen van de Dijkstraat in Genk tot wandelgebied: in elk voorbeeld is gekozen voor een andere verdeling van de openbare ruimte. Het gaat om ingrepen die de verblijfskwaliteit vergroten, de verkeersveiligheid verbeteren en de leefomgeving aantrekkelijker maken. Zo groeit de loopvriendelijkheid stap voor stap.

Praktijkvoorbeelden met impact

Wat opvalt: het gaat niet alleen om grote stedelijke opgaven. Ook kleinere gemeenten laten zien dat investeren in lopen loont. In Dongen is de looproute tussen station en centrum verbeterd, met duidelijke bewegwijzering en aantrekkelijke groenstroken. In Utrecht koos men voor een integrale aanpak waarbij beleidsmakers, ontwerpers en bewoners samenwerkten aan een veilige, toegankelijke en prettige openbare ruimte. In Vlaanderen komt het project ‘Wandelen met zicht op zee’ voorbij: een reeks aanpassingen in kustplaatsen die voetgangers meer ruimte geven.

Wat kun je als beleidsmaker met deze bundel ‘lopen in steden en dorpen’?

Zie het als een inspiratiebron en tegelijk een praktisch handvat. Elk project is helder beschreven met aandacht voor context, aanpak, geleerde lessen en meetbare resultaten. Zo kunnen beleidsmakers, ontwerpers en adviseurs makkelijker aansluiting vinden bij bewezen strategieën. De voorbeelden zijn onderverdeeld in schaalniveaus (straat, buurt, stad, regio) zodat je gericht kunt zoeken naar inspiratie die past bij jouw eigen opgave.

Auteurs met voeten in de klei

De inspiratiebundel is samengesteld door Annemieke Molster (Molster Stedenbouw) en Sandra Schuit (Bureau Zijaaanzicht), twee experts met ruime ervaring in voetgangersvriendelijke inrichting. Ze werkten eerder aan de City Deal Ruimte voor Lopen en weten precies waar de kansen en knelpunten zitten in het maken van loopbeleid. Hun selectie en duiding van de 31 projecten is zowel deskundig als enthousiasmerend.

Kennis die bijdraagt aan het Nationaal Masterplan Lopen

Lopen in steden en dorpen sluit naadloos aan op de ambities van het Nationaal Masterplan Lopen: lopen als vanzelfsprekende en volwaardige vorm van mobiliteit en stadsontwikkeling. Door concrete voorbeelden tastbaar te maken, draagt deze bundel bij aan bewustwording, inspiratie en het maatschappelijk gesprek over lopen. Precies zoals de contentstrategie van het masterplan beoogt.

Bekijk de bundel

Benieuwd hoe steden en dorpen in Nederland en Vlaanderen werk maken van lopen? Laat je inspireren door de voorbeelden die laten zien dat loopvriendelijk inrichten écht werkt.

Download de inspiratiebundel Lopen in steden en dorpen via Wandelnet.nl en breng het Nationaal Masterplan Lopen tot leven in jouw gemeente of regio.

Laadkabels en laadpalen, hoe houd je het trottoir veilig en toegankelijk?

Posted on by Emile.Oostenbrink@crow.nl

In samenwerking met Kennis Over Zien en Ieder(in) heeft CROW de publicatie Laadkabels en laadpalen, hoe houd je het trottoir veilig en toegankelijk? uitgebracht over het toepassen van laadkabels en laadpalen voor elektrische auto’s en de gevolgen daarvan voor de veiligheid en toegankelijkheid van het trottoir. Naast een analyse van de huidige situatie bevat de publicatie aanbevelingen voor gemeenten om knelpunten te voorkomen.

De ambities van Nederland op het gebied van laadinfrastructuur, om het wagenpark zo snel mogelijk te elektrificeren, zijn hoog. Dit brengt echter uitdagingen met zich mee in de openbare ruimte. Zowel bij CROW, Ieder(in) als de partners van Kennis Over Zien komen klachten binnen over ontoeganke­lijke trottoirs door over de stoep gelegde private laadkabels of op het trottoir geplaatste openbare laadpalen.

Literatuurstudie en enquêtes

Die klachten riepen vragen op als: hoe groot zijn de problemen, wat zijn de oorzaken en welke mogelijkheden zijn er om die problemen te voorkomen? In de publicatie doen de drie organisaties verslag van de analyse van de huidige situatie op basis van een literatuurstudie en enquêtes onder mensen met beperkingen en onder gemeenten. De resultaten zijn vervolgens besproken met gemeentelijke experts en vertegenwoordigers van de laadsector.

Onafhankelijke toetsing

De publicatie doet aanbevelingen aan gemeenten voor het toepassen van private laadkabels en het op de juiste manier plaatsen van laadpalen op of naast het trottoir. Een vervolgstap is de aanbeveling om alle middelen die laadkabels afdekken, wegstoppen of ophangen door een onafhankelijke instantie te laten toetsen op toegankelijkheid en veiligheid voor voetgangers. Daarvoor moeten eerst eisen worden vastgesteld. Vervolgens zou een onafhankelijke instantie die hulpmiddelen kunnen toetsen.

Wat betreft laadpalen adviseren de opstellers om met de ontwerpers van laadpalen te komen tot een aantal universele ontwerpprincipes die zo min mogelijk hinderlijk zijn voor voetgangers en de paal zo optimaal mogelijk bedienbaar maken.

Download HIER de publicatie.

Jaar van de Voetganger van start in Amsterdam

Jaar van de Voetganger - mensen lopend op het Damrak.
Posted on by Claudia Grannetia

Onze hoofdstad maakt op een goede manier ruimte voor lopen. 9 april lanceerde ze een nieuwe campagne: één jaar lang richten beleidsmakers de pijlen op voetgangers. Op hun veiligheid en comfort. Hierdoor hoopt ze een stad te creëren waarin iedereen zich veilig en welkom voelt. En waar lopen voor iedereen plezierig en toegankelijk is.

Scala aan innovatieve maatregelen

Van bredere stoepen tot verbeterde oversteekplaatsen met duidelijke signalen. En tot het aanleggen van meer groene ruimtes waar bezoekers kunnen lopen, ontspannen en genieten van de omgeving. Aan alle facetten wordt gedacht tijdens dit jaar voor de voetganger.  Wethouder Melanie van der Horst (Verkeer en Openbare Ruimte): “Met het Jaar van de Voetganger wil ik zorgen dat hier blijvend aandacht voor is in de stad.”

Activiteiten rondom Jaar van de Voetganger

Het Jaar van de Voetganger werd afgetrapt samen met de Voetgangersbeweging Nederland en de Kinderraad. Laatstgenoemde is op 9 april gestart met een serie bijeenkomsten waarin ze nadenken over oplossingen om de stad voetgangersvriendelijker te maken. Daar rolt uiteindelijk een advies uit dat ze 26 juni presenteren aan de Gemeenteraad. “Ook komt er aandacht voor mooie stadswandelingen en gaan we met acties het wandelen in het zonnetje zetten”, vertelt de gemeente op haar site.  

Samen naar een betere toekomst

Prachtig hoe Amsterdam samen met inwoners werkt aan een stad waar voetgangers centraal staan en waar iedereen zich veilig en comfortabel kan bewegen. Een plek waar ieder geniet van de unieke sfeer die onze hoofdstad te bieden heeft.

Benieuwd naar wat ze willen gaan tijdens het Jaar van de Voetganger? Ontdek het nu. Lees: Aandacht voor voetgangers

Mensgericht mobiliteitsbeleid: op weg naar een leefbare omgeving

mensgericht mobiliteitsbeleid
Posted on by Claudia Grannetia

Een goed mobiliteitsbeleid begint bij de mens en zijn gedrag. Door te begrijpen wat mensen nodig hebben en daarop in te spelen, kunnen we het reisgedrag positief beïnvloeden. Ideeën zoals de 15-minutenstad en het model “durven, kunnen, willen” helpen hierbij. Deze concepten zorgen voor een betere balans tussen auto’s en andere vervoersmiddelen, en maken steden leefbaarder.

De 15-minutenstad: alles dichtbij

In een 15-minutenstad zijn alle belangrijke voorzieningen binnen 15 minuten te bereiken, bij voorkeur te voet of met de fiets. Denk aan scholen, winkels en parken. Door een centraal punt in de wijk in te richten als “kloppend hart”, ontstaat een plek voor ontmoeting en sociale interactie. Dit vermindert autoverkeer en maakt de buurt fijner om in te wonen.

Durven, kunnen, willen

Het model “durven, kunnen, willen” laat zien hoe emoties ons reisgedrag bepalen. Mensen moeten zich veilig voelen (durven), makkelijk kunnen reizen (kunnen) en een prettige ervaring hebben (willen). Voorbeelden zijn veilige fietspaden, duidelijke bewegwijzering en aantrekkelijke looproutes. Dit motiveert mensen om vaker te lopen, fietsen of het openbaar vervoer te nemen.

De invloed van ruimtelijke inrichting

Hoe we de openbare ruimte inrichten, bepaalt hoe mensen zich verplaatsen. Autogerichte wijken maken lopen en fietsen minder aantrekkelijk. Maar een herinrichting die voetgangers en fietsers voorrang geeft, stimuleert duurzamere keuzes. Zo worden steden leefbaarder en groener.

Door mobiliteitsbeleid en stadsplanning te baseren op de wensen en behoeften van mensen, creëren we een omgeving waar iedereen zich prettig voelt. Een toekomst waarin lopen en fietsen vanzelfsprekend zijn, begint bij een mensgerichte aanpak.

Benieuwd naar meer informatie over beide concepten? Lees dan verder op Goudappel.nl.

Goudappel wint prijs met paper over Nederlands Loopstromenmodel

Posted on by Claudia Grannetia

Voetgangers worden steeds belangrijker in steden. Toch weten we nog niet zoveel over hoe mensen lopen. Er zijn wel schattingen, maar die gaan vaak alleen over drukke gebieden zoals stadscentra. Daarom heeft Goudappel een model gemaakt. Dit model schat hoeveel voetgangers er op elk wegdeel in Nederland lopen.

Het Nederlands Loopstromenmodel zorgt ervoor dat voetgangers meer aandacht krijgen. Gemeenten en provincies kunnen met deze informatie straten en pleinen beter maken voor voetgangers. Zo ontstaat er een prettiger en toegankelijker netwerk voor iedereen die loopt.

Wat is het Nederlands Loopstromenmodel?

We zijn allemaal wel eens voetganger, bijvoorbeeld op weg naar werk of tijdens het winkelen. Omdat lopen goed is voor het milieu, de gezondheid en de leefbaarheid van steden, willen veel beleidsmakers voetgangers meer ruimte geven. Maar waar lopen mensen precies? Waarom kiezen ze die route? Het Nederlands Loopstromenmodel geeft antwoord op deze vragen. Het model laat zien hoeveel voetgangers er op een bepaalde plek lopen en waarom ze dat doen. Zo kunnen steden beter worden ingericht voor voetgangers.

Met dit model kan Goudappel gemeenten helpen bij het maken van keuzes. Het model biedt inzicht in looproutes, drukke plekken en belangrijke bestemmingen, zoals stations of winkelcentra. Gemeenten kunnen zo knelpunten aanpakken en de openbare ruimte aantrekkelijker maken voor iedereen.

Eerste prijs voor CVS-paper over Loopstromenmodel

Adviseurs Tom Thomas, Samir Ajanovic en Dennis van Sluijs van Goudappel schreven een paper over dit model. Dit onderzoek won de eerste prijs op het CVS Congres in november 2024.

Wil je meer weten? Lees hier het volledige onderzoek: Nederlands Loopstromenmodel: inzicht in en beïnvloeden van voetgangersstromen.

Onderzoeksleidraad effecten loopmaatregelen

Posted on by Claudia Grannetia

Hoe kun je de effecten meten van loopmaatregelen? In opdracht van ons en onze partner kenniscentrum CROW doen Floortje Cieraad (van Decisio) en Annemieke Molster (van Molster Stedenbouw) daar onderzoek naar. Met als resultaat een handige onderzoeksleidraad waar gemeenten zo 1-op-1 hun voordeel mee kunnen doen.

We zien namelijk dat meer én meer gemeenten loopbeleid maken, terwijl de levensgrote vraag rijst: bereiken al die projecten ook écht hun doel? Gaan er daadwerkelijk meer mensen lopen? Kortom, welke effecten vloeien voort uit het beleid? En: hoe meet je die effecten? Daarop geeft de leidraad een antwoord. En dat is hard nodig, want volgens Annemieke is het doen van onderzoek voor overheden vaak te ingewikkeld.

“Als onderzoeker wil je meestal lekker veel meten en kennis vergaren, maar als het teveel en te ingewikkeld wordt, is er geen gemeente meer die zo’n meting gaat doen. Hoe maken we het nuttig en inzichtelijk en ook nog eenvoudig en behapbaar?”

Annemieke Molster

In gesprek erover tijdens CVS-congresIn gesprek erover tijdens CVS-congres

De Onderzoeksleidraad effecten loopmaatregelen is één van de papers die zijn ingestuurd voor het Colloquium Vervoers-planologisch Speurwerk (CVS-congres) dat afgelopen donderdag en vrijdag in het Spoorwegmuseum in Utrecht plaatsvond. Met deelnemers werd erover in gesprek gegaan en er kwam goede feedback uit. Annemieke: “In het kort gaan we:

  • (nog) duidelijker onderscheid maken tussen gedragsbeïnvloedingsmaatregelen en fysieke maatregelen, zodat we de leidraad daar beter op kunnen toespitsen. 
  • kijken of we beter af zijn met twee producten in plaats van een. Product een zou dan vooral gemeenten moeten aanzetten tot het doen van een voor en nameting, waarbij we tips geven over wat dan belangrijk is, maar niet teveel voorschrijven wat ze allemaal zouden moeten meten. Product twee is dan meer de leidraad zoals we hem nu voor ogen hebben, die gemeenten kunnen invullen als ze dat willen.
  • een standaardenquête maken op basis van bestaande enquêtes (dat gingen we al doen, maar staat dus nog op de to-do list).” 

Loopmaatregelen

De onderzoeksleidraad effecten loopmaatregelen komt met een visuele weergave van het beslissingsproces van de voetganger. Uit dit proces komen drie typen te nemen maatregelen:

  • Maatregelen die erop gericht zijn om de houding ten opzichte van lopen te verbeteren en daarom de intentie te vergroten. Denk daarbij aan gedragsstimuleringsmaatregelen. Kinderen lopen bijvoorbeeld waarschijnlijk vaker naar school als je daarvoor iets organiseert zoals een ‘loopbus’, waarbij kinderen georganiseerd en meestal via een vaste route samen naar school lopen.
  • Een andere groep maatregelen is gericht op ingrepen in de fysieke omgeving. Denk aan het aanleggen van nieuwe routes en het loopvriendelijker maken van bestaande routes. Ook het toevoegen van woon- en werklocaties en/of voorzieningen (zoals supermarkten, scholen en huisartsenposten) kan een maatregel zijn, omdat zo meer bestemmingen op loopafstand komen te liggen.
  • Het laatste type maatregel gaat over het minder aantrekkelijker maken van alternatieven. Bijvoorbeeld het verminderen van het aantal parkeerplaatsen, het verhogen van parkeertarieven of het invoeren van betaald fietsparkeren op hele drukke plekken. Voor OV geldt eerder het omgekeerde: als ov-gebruik aantrekkelijker wordt, gaan mensen waarschijnlijk juist meer lopen om bij de halte of het station te komen.

Lees de hele Onderzoeksleidraad effecten loopmaatregelen.

Lees de hele Onderzoeksleidraad effecten loopmaatregelen.

Nieuwe Podcast: Ontwerpwijzer Voetgangers – Een Diepgaande Blik op Voetgangersvriendelijk Ontwerpen

Podcast Ontwerpwijzer Voetgangers met Emile Oostenbrink
Posted on by Claudia Grannetia

In de nieuwste aflevering van de podcastserie van Kennisplatform CROW nemen experts Brendan van Spal en Emile Oosterbrink ons mee in de wereld van voetgangersvriendelijk ontwerp. Met ruim 14 jaar ervaring als kenniswerker bij CROW deelt Emile zijn inzichten en de stappen die zijn genomen om de eerste Ontwerpwijzer Voetgangers te creëren.

Belangrijke inzichten uit de podcast

De podcast over de Ontwerpwijzer Voetgangers start met een introductie door Brendan, die trots vertelt over de verschillende initiatieven van CROW, waaronder events, cursussen, publicaties en de ontwikkeling van instrumenten en dashboards. Een hoogtepunt van hun werk is de lancering van de Ontwerpwijzer Voetgangers tijdens het Nationaal Voetgangerscongres in 2023. Dit document is uniek in zijn soort en biedt uitgebreide richtlijnen en eisen voor het ontwerpen van voetgangersvriendelijke buitenruimtes.

Het ontwikkelproces van de Ontwerpwijzer Voetgangers

Emile beschrijft het uitgebreide proces dat heeft geleid tot de totstandkoming van de ontwerpwijzer. Dit begon met een verkenning van de behoefte onder gemeenten en andere belanghebbenden. Vervolgens werden werkgroepen gevormd met deskundigen uit de praktijk om te zorgen voor actuele en praktische toepasbare inhoud. Het duo ondersteunde het project, wat resulteerde in een publicatie na bijna twee jaar intensief werk.

Uitdagingen en trots

Een van de grootste uitdagingen was het verzamelen van gevalideerde kennis om onderbouwde aanbevelingen te kunnen doen. Emile benadrukt het belang van deze basis om betrouwbare richtlijnen te bieden. Ondanks de uitdagingen is hij trots op het eindresultaat en de positieve ontvangst bij gebruikers. Met honderden gebruikers en internationale interesse om de ontwerpwijzer te vertalen naar het Engels, is het succes duidelijk.

Het belang van voetgangersvriendelijk ontwerpen

De Ontwerpwijzer Voetgangers benadrukt dat het ontwerpen van steden met voetgangers als uitgangspunt essentieel is voor de leefbaarheid en veiligheid van stedelijke gebieden. Dit draagt bij aan fysieke en mentale gezondheid, lokale economie en sociale interactie. Het document biedt niet alleen ontwerpprincipes, maar ook strategische richtlijnen om loopvriendelijk beleid te integreren in steden.

Volgende stappen

CROW is vastbesloten om de ontwerpwijzer actief te promoten en het gebruik ervan te stimuleren. Dit doen ze door middel van communicatie, cursussen en ontwerpateliers. Het doel is om de kennis en richtlijnen in de praktijk te zien en continu te verbeteren op basis van feedback en praktijkervaringen.

Luister nu naar de podcast

Benieuwd naar meer details over de ontwerpwijzer en het belang van voetgangersvriendelijk ontwerpen? Luister dan naar de volledige podcast via deze link: Podcast Ontwerpwijzer Voetgangers.

Utrecht gaat als tweede provincie inzetten op meer ruimte voor lopen

Frank Hart in Amersfoort - Utrecht
Posted on by Claudia Grannetia

Een aantal weken geleden zagen we hoe provincie Groningen een structurele plek gaf aan lopen in haar mobiliteitsbeleid, nu neemt provincie Utrecht het stokje over. Statenlid Erwin Kamp diende een Kadernota 2025-2027 in die hij samenstelde samen met onze partner Wandelnet.

In die nota vraagt hij om meer aandacht voor voetgangers. Dit omdat hij wel weet dat wandelen wél in het provinciale bereikbaarheidsprogramma staat, maar verder niet wordt ingevuld. “Voor wandelen wordt naar de gemeenten verwezen. Dat is vreemd”, zegt hij heel stellig. “Dat doen we bij fietsen ook niet. In het Coalitieakkoord staat dat wandelen net zoals fietsen, auto en ov een plaats krijgt ik het mobiliteitsbeleid. Wandelen mag niet vergeten worden.

Hoofdlijnen Kadernota 2025-2027

De motie en daarmee de kadernota is aangenomen door de Gedeputeerde Staten van onze meest centrale provincie. De hoofdlijnen van de nota:

  • Wandelen krijgt een volwaardige plek in het mobiliteits- en omgevingsbeleid, zoals is afgesproken in het Coalitieakkoord.
  • Aan de hand van concrete doelen en indicatoren duidelijk maken hoe wandelen/lopen stap voor stap hierin een plaats krijgt (in een memo).
  • Doelstellingen op het gebied van ontspannend en vrijetijds-wandelen meenemen in de omgevingsvisie;
  • Het gesprek blijven voeren met Provinciale Staten en betrokken (wandel)organisaties.

Onder meer Frank Hart van Wandelnet werkte mee aan de totstandkoming van deze nota. Lees zijn verhaal via LinkedIn.

>