Gericht op

bewoners in wijken en buurten.

Wandelcafé Maas en Waal

Wandelcafé Maas en Waal omvat wandelgroepen in de dorpen die vallen onder de gemeenten Druten en West Maas en Waal. Het concept: gratis meedoen, voor iedereen toegankelijk, geen aanmelding nodig, voor elk niveau, kopje koffie/thee na afloop.

Beïnvloedingstechnieken

• Sociaal contact faciliteren — de gezamenlijke wandeling en het kopje koffie/thee erna versterken de onderling verbanden en het sociale netwerk van de deelnemers.

Foto: Wilmar Dik

Gericht op

minder actieve 65-plussers, met of zonder chronische aandoening of beperking.

Elke Stap Telt

Elke stap Telt is een laagdrempelig wandeltrainingsprogramma voor 65-plussers waarbij het opbouwen van de conditie en het stimuleren van sociale contacten centraal staan.

Beïnvloedingstechnieken

• Aanpak aanpasbaar maken — deelnemers doen een instaptest en krijgen ene individueel opbouwplan. Het opbouwprogramma kent meerdere niveaus.
• Kleine, haalbare doelen stellen — het individuele opbouwplan omvat doelen die voor de deelnemer behapbaar en haalbaar zijn. Iedere deelnemer krijgt een stappenteller om vorderingen bij te houden.
• Sociaal contact faciliteren — de interventie beoogt dat deelnemers sociale contacten aan hun deelname overhouden, waarmee ze na afloop wekelijks kunnen gaan wandelen.
• Zelfredzaamheid vergroten — deelnemers zijn na de interventie in staat om met regulier sportaanbod in de buurt mee te doen. Door naar regulier sportaanbod door te stromen, behouden ze hun actieve leefstijl.

Foto: SK on Unsplash

Gericht op

kwetsbare 65-plussers met bewegingsarmoede.

Sociaal Vitaal

Sociaal Vitaal programma omvat werving van deelnemers, screening op bewegingsarmoede, het meten van fysieke fitheid en eenzaamheid en het aanbieden van een veelzijdig beweegprogramma met specifieke lessen voor weerbaarheid. Tijdens de koffie is er een aanbod van gezondheidsvoorlichting en zelfmanagement oefeningen.

Beïnvloedingstechnieken

• Zelfredzaamheid vergroten — Sociaal Vitaal heeft onder meer als doel de fysieke fitheid te verbeteren.
• Sociaal contact faciliteren — een doel van de interventie is het gevoel van eenzaamheid te verminderen. De gezamenlijke beweegmomenten en samen koffie drinken stimuleren het contact tussen de deelnemers.

Gericht op

zelfstandig wonende 65-plussers met of zonder beperking.

Vitality Club

De Vitality Club is een laagdrempelige en zelfsturende beweeggroep voor en door 55-plussers, waarbij leeftijdsgenoten fungeren als coach (peer coaches). De beweeggroep is gevestigd in de eigen wijk en maakt gebruik van de bestaande openbare ruimte om te bewegen. Er zijn tientallen Vitality Club-groepen verspreid over Nederland.

Beïnvloedingstechnieken

• Rolmodellen benutten — de peer coach fungeert als rolmodel voor de deelnemers. De peer coaches zijn een goede manier om deelnemers lang te binden en pittige doelen te bereiken.
• Sociaal contact faciliteren — de beweeggroepen met leeftijdsgenoten uit de buurt stimuleren sociaal contact en versterken het persoonlijke netwerk van deelnemers.
• Kleine, haalbare doelen stellen — de beweeggroep komt meerdere keren per week voor een uur bij elkaar. De focus is breder dan lopen, oefeningen zijn gericht op kracht, coördinatie, uithoudingsvermogen en flexibiliteit. Door over een langere periode meerdere keren per week te bewegen, kunnen deelnemers stapje voor stapje hun persoonlijke doelen uitbouwen.
• Zelfredzaamheid vergroten — de beweegoefeningen helpen deelnemers te voldoen aan de beweegnorm, en zo gezond en fit te blijven. Hierdoor kunnen ze langer alledaagse handelingen blijven uitvoeren en zelfredzaam blijven.

Foto: Vitality Club

Gericht op

ouders en kinderen.

Walking4School

Een school brengt samen met de gemeente en deskundigen via een schouw de problemen, wensen en mogelijkheden in beeld voor een beweegvriendelijke schoolomgeving. Daarna volgt een actieweek: een hele week besteedt de school aandacht aan lopen naar school.

Beïnvloedingstechnieken

• Direct beloning geven — door in de actieweek te lopen naar school, sparen de kinderen voor een beloning. Dat kan een beloning van 500 of 1.000 euro voor de school opleveren.
• Omgeving aantrekkelijk maken — de schouw levert ideeën op om de omgeving tijdelijk of permanent aantrekkelijker te maken voor lopen. Bijvoorbeeld tijdelijk een Schoolstraat inrichten, een stoep (tijdelijk) verbreden of avontuurlijke routes naar school in kaart brengen.
• Injunctieve norm overbrengen — de actieweek benadrukt dat school, leerkrachten en gemeente het belangrijk vinden dat kinderen bij voorkeur lopend (of fietsend) naar school komen.
• Sociaal contact faciliteren — de actieweek stimuleert contact tussen kinderen, ouders, leerkrachten en deskundigen.

Foto: Walking4School in Katwijk, bron: bureau SOAB 

Gericht op

mensen met hart voor (de natuur in) hun buurt of wijk.

Plandelen

Plandelen is een combinatie van plastic rapen en wandelen. Mensen kunnen in hun eigen omgeving aan de slag, een kwartiertje of een uurtje maakt al verschil. Alleen of samen met elkaar.

Beïnvloedingstechnieken

• Omgeving aantrekkelijk maken — plastic rapen maakt de loopomgeving schoon, die wordt daarmee letterlijk aantrekkelijker. Tegelijkertijd geeft plandelen iemand een doel, waardoor een al bekende omgeving opnieuw interessant wordt.
• Rolmodellen benutten — initiatiefnemer Anton Damen begon in z’n eigen wijk met plandelen, als de ‘Plandelman’ draagt hij het gedachtegoed verder uit.
• Sociaal contact faciliteren — Utrecht kent de jaarlijkse plandeldagen waarop deelnemers in contact kunnen komen met andere plandelaars. Er is een bingokaart met verschillende typen afval als optioneel een spelelement bij gezamenlijk plandelen.

Bron foto: Anton Damen

Gericht op

mensen met een chronische ziekte of beperking.

Biowalking

Biowalking is wandelen in de natuur voor mensen met een chronische ziekte of beperking onder begeleiding van een IVN Natuurgids en een medisch professional. Een combinatie van natuurbeleving en patiëntenzorg.

Beïnvloedingstechnieken

• Aanpak aanpasbaar maken — de wandeling is specifiek geschikt gemaakt voor mensen met een chronische ziekte of beperking, doordat de gevergde inspanning haalbaar is.
• Laten ervaren — Biowalking laat deelnemers ervaren wat een wandeling met hun lichaam doet. Voor en na de Biowalk wordt de bloedsuikerspiegel van deelnemers gemeten.
• Rolmodellen benutten — mensen die al wat langer meelopen, kunnen deelnemers die net starten inspiratie en vertrouwen bieden dat het ook met een aandoening haalbaar is om te lopen.
• Sociaal contact faciliteren — de groepswandeling bevordert onderling contact tussen de deelnemers.

Foto: AD

Gericht op

iedereen die een uur kan wandelen.

Wandelgroepen 5000stappen.nl

Stichting 5000stappen.nl organiseert wandelgroepen in Almere en Lelystad die vanuit verschillende wijken wekelijks een uur lopen (4 tot 5 kilometer) lopen.

Beïnvloedingstechnieken

• Kleine, haalbare doelen stellen — een uur lopen is voor sommigen natuurlijk al een hele stap, maar voor mensen die goed ter been zijn en meer willen bewegen kan een uur per week een mooi eerste doel zijn.
• Sociaal contact faciliteren — door samen te wandelen met mensen uit de wijk of buurt, kunnen deelnemers hun sociale netwerk verbreden.

Foto: Menno Bausch

Gericht op

kinderen op de basisschool en kinderopvang.

The Daily Mile

The Daily Mile is een korte looppauze om de benen te strekken en het brein wakker te schudden. Leerlingen en leerkrachten gaan minimaal 3x per week naar buiten om in een kwartier een aantal rondjes te (hard)lopen. Dat is een afstand van ongeveer een mijl (1,6 km).

Beïnvloedingstechnieken

• Als-dan-intenties stimuleren — The Daily Mile is een (gezamenlijk) voornemen. ‘Bijvoorbeeld: op maandag, woensdag en vrijdag lopen we na de rekenles een kwartiertje in het park’.
• Kleine, haalbare doelen stellen — 3x per week 15 minuten is een overzichtelijk doel. Bovendien kan een klas of groep starten met 1x per week en dat verder uitbouwen.
• Rolmodellen benutten — Erben Wennemars is ambassadeur van The Daily Mile en geeft het goede voorbeeld door te laten zien dat hij ook regelmatig een daily mile loopt.
• Sociaal contact faciliteren — gezamenlijk niet-competitief een ronde lopen is een ervaring waarin de kinderen leuk, sociaal contact hebben.
• Sociale norm zichtbaar maken — samen een aantal keer per week een ronde lopen leert kinderen dat leerkrachten en andere volwassenen bewegen voor zichzelf ook belangrijk vinden en ernaar handelen.
• Laten ervaren — leerkrachten en groepsleiders nemen kinderen op sleeptouw, die vervolgens ervaren hoe het is om te lopen en om (bijna) dagelijks een kwartiertje lopen in je dag op te nemen.
• Storytelling — het programma maakt gebruik van verhalen van deelnemende kinderen, ouders en leraren om anderen te inspireren.

Foto: The Daily Mile

Gericht op

ouderen, mensen met (beginnende) dementie.

Dementievriendelijke looproute Dronten

In Dronten is een veilige en rustige looproute gemaakt met vaste herkenningspunten, speciaal voor mensen met dementie.

Beïnvloedingstechnieken

• Omgeving aantrekkelijk maken — de dementievriendelijke looproute is zo rustig mogelijk gehouden, zodat mensen met dementie zich op hun gemak voelen. Er staan nauwelijks verkeersborden die tot verwarring kunnen leiden. Wel zijn er een aantal duidelijke oversteekplaatsen die er allemaal precies hetzelfde uitzien. Ook is de stoep overal even breed en is er een aparte fietsstrook.
• Sociaal contact faciliteren — onderweg zijn er speciale, duidelijk herkenbare bankjes. Dit maakt onderling contact laagdrempelig.

Foto: Wilmar Dik

Gericht op

studenten en medewerkers op de campus

Workwalk TU/e campus Eindhoven

Op de TU/e campus in Eindhoven zijn routes en wandeltijden op palen gemarkeerd, zodat het makkelijk is een wandeloverleg in te plannen.

Beïnvloedingstechnieken

• Als-dan-intenties stimuleren — de routes en wandeltijden stimuleren na te denken over wanneer je van de routes gebruik wil maken. Bijvoorbeeld ‘de volgende keer dat ik een bilateraal overleg heb waarbij geen laptop of flipover nodig is, ga ik een wandeloverleg inplannen’.
• Laten ervaren — de routes stimuleren mensen anderen uit te nodigen en het wandelend overleggen zo te laten ervaren.
• Sociaal contact faciliteren — wandelend overleggen is een vorm van sociaal contact. Sociaal contact motiveert tot wandelactiviteiten.

Gericht op

mensen die hun gezondheid willen verbeteren

Nationale Diabeteschallenge

De Nationale Diabeteschallenge, ook wel Nationale Wandelchallenge, is een wandelprogramma van 20 weken. Van oorsprong gericht op mensen met diabetes of een verhoogd risico daarop, trekt de challenge inmiddels een breder publiek van mensen die via lopen hun gezondheid willen verbeteren. Deelnemers kunnen aansluiten bij wandelgroepen in heel Nederland. De Nationale Diabeteschallenge is door de erkenningscommissie Sport en Bewegen aangemerkt als bewezen effectief.

• Aanpak aanpasbaar maken — deelnemers wandelen in eigen tempo en werken toe naar een afsluitende wandeling van 3, 5, 10 of 15 kilometer.
• Rolmodellen benutten — Bas van der Goor is de ambassadeur van de challenge, maar ook mensen uit de eigen omgeving die eerder hebben meegedaan vormen een inspirerend voorbeeld.
• Sociaal contact faciliteren — deelnemers wandelen in groepen en werken samen toe naar het (individuele) einddoel.
• Kleine, haalbare doelen stellen — deelnemers krijgen een wandelschema gebaseerd op hun startniveau, met daarin passende en realistische stappen vooruit.

Foto: Bas van der Goor Foundation