Ruimtemaker Nijmegen verandert parkeerplaats in plek om te lopen en ontmoeten

ruimtemaker Nijmegen - lege parkeerplaats

Van blik naar buurt

Parkeerplaatsen waren jarenlang een vast onderdeel van stedelijk ontwerp. Hoe meer auto’s er konden staan, hoe beter, zo leek de gedachte. Maar die tijd verandert. Steeds vaker klinkt de vraag: moeten we de auto nog wel zo’n prominente plek geven in de stad? En wat gebeurt er als we parkeerplekken juist inzetten voor meer leefbaarheid en ontmoeting? Het project ruimtemaker Nijmegen geeft daarop een concreet antwoord.

Straat op maat: de ruimtemaker Nijmegen

In Nijmegen startte de gemeente het project Straat op Maat. Tien woonstraten kregen de kans om parkeerplaatsen tijdelijk een andere invulling te geven. Daarvoor zijn houten modules ontwikkeld, de zogenoemde ruimtemakers. Deze flexibel inzetbare objecten kunnen dienen als fietsenstalling, zitplek of ontmoetingsruimte. Een origineel ontwerp.

“Met verschillende initiatieven werkt de gemeente samen met bewoners aan het vergroten van de leefbaarheid in Nijmeegse straten. De ruimtemakers zijn een proef om te onderzoeken hoe openbare ruimte flexibel en op maat voor de buurt kan worden ingezet,” aldus de gemeente Nijmegen. De term ruimtemaker Nijmegen is daarmee uitgegroeid tot symbool voor een nieuwe manier van omgaan met schaarse stedelijke ruimte.

Samen verantwoordelijkheid nemen

Een ruimtemaker in Nijmegen komt er niet zomaar. Wie er eentje aanvraagt, moet zelf het gesprek aangaan met de buren en samen afspraken maken over onderhoud. Daarmee wordt de parkeerplek niet alleen fysiek veranderd, maar ook sociaal versterkt. Op 11 juni zijn de eerste ruimtemakers geplaatst. Sindsdien wordt er volop geëxperimenteerd: in sommige straten staan extra fietsenstallingen, in andere juist bankjes waar buren elkaar ontmoeten. Ingrepen die mensen aanzetten tot meer wandelen.

Een beweging die breder trekt

De ruimtemaker Nijmegen is niet uniek: Rotterdam experimenteerde eerder met soortgelijke oplossingen. Ook andere steden tonen interesse. Zo heeft Ede inmiddels een ruimtemaker aangeschaft, mede dankzij de betrokkenheid van ‘fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet, die er zelf woont.

Internationaal zien we vergelijkbare initiatieven. In Texas werd een complete parkeerplaats tijdelijk omgevormd tot park en ontmoetingsplek. Dat onderstreept dat de behoefte aan wandelvriendelijke en leefbare straten wereldwijd groeit.

Van parkeren naar leefbaarheid

De discussie over parkeerplaatsen gaat al lang niet meer alleen over mobiliteit. Het gaat over leefbaarheid, gezondheid en sociale cohesie. De ruimtemaker Nijmegen laat zien dat een enkele parkeerplek kan uitgroeien tot een waardevolle ontmoetingsplek. Daarmee draagt het bij aan een wandelvriendelijke stad: een stad waarin bewoners lopend toegang hebben tot alles wat ze dagelijks nodig hebben.

Minder blik op straat betekent meer ruimte om te lopen, te spelen en elkaar te ontmoeten. Zo wordt de stad aantrekkelijker, gezonder en veiliger.


Bronnen

Nijmegen zet stap naar veiliger en leefbaarder verkeer: klap op ‘Netwerkvisie mobiliteit: 30 km/uur als norm’

'Netwerkvisie mobiliteit 30 km/uur als norm'

Nijmegen gaat een belangrijke verandering tegemoet: in fases gaat op 84 stadsstraten de maximale snelheid omlaag van 50 kilometer per uur naar 30. Vorige week is de ‘Netwerkvisie mobiliteit: 30 km/uur als norm’ besproken in de gemeenteraad. Deze visie heeft als doel de verkeersveiligheid te verbeteren, de leefbaarheid te vergroten en duurzame mobiliteit te stimuleren.

Directe aanleiding voor de ‘Netwerkvisie: 30 km/uur als norm’ is het aantal verkeersgewonden. De afgelopen 4 jaar verdubbelde dat aantal in de Gelderse stad: van 62 naar 128 per jaar. Een lagere snelheid maakt de kans op ongelukken niet alleen kleiner, maar ook de ernst ervan. Het risico op een dodelijk ongeval bij 30 kilometer per uur is 5 keer kleiner dan bij 50 km/u, zo toont onderzoek aan. Bovendien draagt de verlaging bij aan een prettiger stadsklimaat met minder verkeerslawaai en meer ruimte voor voetgangers en fietsers.

Voordelen snelheidsverlaging

De verlaging van de snelheid naar 30 kilometer heeft meerdere voordelen:

  • Minder ernstige verkeersgewonden – Langzamere voertuigen zorgen voor veiligere oversteekplaatsen en minder zware ongevallen.
  • Meer ruimte voor fietsers en voetgangers – De stad wordt aantrekkelijker voor actieve vormen van mobiliteit zoals wandelen en fietsen.
  • Ruimte voor vergroening – De vrijgekomen ruimte kan de gemeente gebruiken voor bomen en groen om hittestress en wateroverlast te verminderen.
  • Minder verkeerslawaai – De geluidsoverlast in woonwijken wordt fors gereduceerd.
  • Minder korte autoritten – Fietsen, lopen en openbaar vervoer worden aantrekkelijker, wat leidt tot minder autogebruik op korte afstanden.

Gefaseerde invoering ‘Netwerkvisie mobiliteit: 30 km/uur als norm’

Voorstel van het Nijmeegse College was om de maatregel in 2026 in één keer in te voeren op alle 84 straten; de gemeenteraad kiest echter voor een gefaseerde aanpak. De verlaging gaan niet voor alle straten op hetzelfde moment in, maar de plekken waar geen vrijliggende fietspaden zijn, zijn als eerste aan de beurt. Deze straten ervaren veel weggebruikers als onveiliger. Daarna werkt de gemeente stap voor stap toe naar een stad waar 30 kilometer per uur de absolute norm is.

Nu de netwerkvisie door de raad is, gaat de gemeente aan de slag met een uitvoeringsprogramma. Dit bestaat uit de voorbereiding en invoering van de snelheidsverlaging, inclusief een verkeersbesluitprocedure, een gedragscampagne en een herinrichtingsplan. Vanuit Ruimte voor Lopen blijven we deze ontwikkelingen nauwlettend volgen. Een stad waar lopen en fietsen de veiligste en prettigste opties zijn, komt met dit besluit weer een stap dichterbij! Bekijk de hele ‘Netwerkvisie mobiliteit: 30 km/uur als norm.

>