Door de voetganger centraal en voorop te stellen bij gebiedsontwikkeling en op project- en straatniveau realiseer je loopvriendelijke gebieden die uitnodigen tot lopen. En deze gebieden groeien op termijn uit tot de ideale voetgangersstad.
Schaalniveaus:
- BO MIRT gebiedsagenda’s
- Omgevingsvisie
- Gebiedsgericht/projectniveau
- Onderhoud/straatniveau
Hoe komt het toch dat voetpaden zo vaak vol staan met allerlei zaken die daar niet horen of er misschien wel horen, maar waar te weinig ruimte voor is gereserveerd? De aanwezigheid van obstakels maakt lopen vaak niet prettig, soms gevaarlijk of zelfs onmogelijk. Maar op een goede manier geplaatst, kunnen objecten ook juist een positieve bijdrage leveren aan een loopvriendelijke omgeving. Het is dus zaak hier slim mee om te gaan.
Wil je ook aan de slag om looproutes obstakelvrij te maken en te houden? Deze flyer biedt een analyse van de problematiek en concrete oplossingsrichtingen. Wil je meer weten, download dan het volledige rapport (zie ook https://ruimtevoorlopen.nl/kennisitem/obstakels-op-voetpaden/). Het is gebaseerd op onderzoek dat bestaat uit literatuurstudie, interviews en een enquête.
De publicatie is ook te vinden op https://www.fietsberaad.nl/Kennisbank/Flyer-Obstakels-op-voetpaden
Voetpaden worden niet alleen gebruikt om op te kunnen lopen, maar ook voor allerlei andere zaken die ergens een plek moeten krijgen in de openbare ruimte. Denk aan vaste objecten zoals lantaarnpalen, verkeersborden en bankjes, maar ook aan losse objecten zoals geparkeerde fietsen, terrasstoelen en containers. Dit gaat ten koste van de ruimte op voetpaden die bedoeld is voor voetgangers om te kunnen lopen. Zeker op plekken waar de ruimte toch al beperkt is, geeft dit problemen. Te krappe of te volle voetpaden kunnen leiden tot ongevallen en kunnen ervoor zorgen dat looproutes voor bepaalde groepen mensen volledig onbruikbaar worden. Daarnaast kunnen obstakels irritatie opwekken en het loopplezier verminderen. CROW heeft daarom aan Molster Stedenbouw gevraagd om de problematiek rond obstakels op voetpaden te verkennen. Hoe groot is het probleem eigenlijk? Welke obstakels zijn de grootste boosdoener? Wie heeft er voornamelijk last van en wat zijn de gevolgen? En vooral: wat kunnen gemeenten doen om de ruimte voor voetgangers voldoende vrij te maken en te houden van objecten, zodat de aanwezigheid van (noodzakelijke) objecten niet ten koste gaat van de veiligheid, de toegankelijkheid, het comfort en de aantrekkelijkheid van looproutes. In deze publicatie wordt uitgebreid ingegaan op deze vragen.
Deze publicatie bevat de eisen en richtlijnen waaraan de bewegwijzering op autosnelwegen en niet-autosnelwegen moet voldoen.
In deze publicatie komen aan bod: het aanduidingenbeleid, de bewegwijzeringssystematiek, de basisprincipes van bewegwijzering, het bordontwerp en de configuratie van de bewegwijzering. Met figuren wordt duidelijk gemaakt waar en hoe de verschillende borden geplaatst moeten worden.
Er is ook een hoofdstuk gewijd aan voetgangersbewegwijzering.
De CROW-publicatie ‘Organisatie en bestrijding van wintergladheid’ bundelt alle informatie die van belang is voor een goed functionerende gladheidsbestrijding. De publicatie geeft praktische handvatten voor de inrichting en uitvoering van de gladheidsbestrijding. Met aandacht voor de wensen van de weggebruiker, de noodzakelijk te maken keuzes door de wegbeheerder, het milieu en de kosten. Hoofdstuk 11 van deel C gaat over gladheidsbestrijding op fietsverbindingen en voetgangersgebieden.
Ben je verantwoordelijk voor de veiligheid van wegwerkers en weggebruikers op niet-autosnelwegen? De publicatie Werken op niet-autosnelwegen bevat alle relevante vakinformatie en adviezen over de voorbereiding, uitvoering en beëindiging van werk in uitvoering op niet-autosnelwegen. De publicatie ‘is bestemd voor planners, voorbereiders, ontwerpers, contractschrijvers, uitvoerders en toetsers. De in deze publicatie opgenomen principes stellen je in staat het vigerende beleid en de daaruit voortvloeiende eisen te vertalen naar projectspecifieke maatregelen die voldoen aan het vereiste kwaliteitsniveau voor wegwerkzaamheden op niet-autosnelwegen. In de publicatie wordt ook aandacht besteed aan voetpaden en in voetgangersgebieden.
Al ruim dertig jaar is de ASVV een onmisbaar hulpmiddel voor verkeerskundigen in Nederland.
De ‘Aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom’ liggen dan ook steevast binnen handbereik bij het maken en beoordelen van verkeerskundige plannen binnen de komgrenzen. De bundeling van kennis van verkeersvoorzieningen zorgt voor uniformiteit in de uitvoering. De herkenbaarheid voor de weggebruiker die daar het gevolg van is, draagt in belangrijke mate bij aan de verkeersveiligheid in ons land.
Met betrekking tot voetgangers zijn er in de ASVV onder meer ontwerprichtlijnen te vinden voor voetpaden en oversteekvoorzieningen. Het ASVV is in de online kennisbank van CROW te vinden en als boek beschikbaar.
Aanbevelingen voor een kindvriendelijke inrichting van de verblijfs- en verkeersruimte. Kinderen willen veilig op straat verblijven en zich veilig kunnen verplaatsen. Maar kinderen zijn geen kleine volwassenen, kinderen zijn kwetsbaar.
Dit handboek biedt hulp bij het scheppen van een verkeersveilige en kwalitatief goed ingerichte openbare ruimte, een voorwaarde voor het veilig verplaatsen en verblijven van kinderen. Het handboek is te raadplegen in de kennismodule Voetgangers in de online kennisbank van CROW.
Deze CROW-publicatie, ‘Richtlijn toegankelijkheid’, bevat aanbevelingen voor het toegankelijk inrichten van de openbare ruimte.
Aanleiding voor het uitbrengen van de publicatie is de behoefte van gemeenten aan eenduidige en gedragen toegankelijkheidsrichtlijnen. Mensen – met en zonder beperkingen – moeten zich zonder belemmeringen en naar behoefte kunnen verplaatsen. Zelfredzaamheid en een zelfstandige mobiliteit zijn belangrijke voorwaarden om aan het maatschappelijk verkeer te kunnen deelnemen. Daarvoor is het nodig dat de openbare buitenruimte, zoals looproutes, bushaltes, parkeerplaatsen en reis- en routeinformatie, op orde is. In deze publicatie zijn aanknopingspunten te vinden voor het ontwerp, de inrichting en het beheer van de buitenruimte. Er worden daarbij zes typen gebieden onderscheiden: woongebied, winkelcentrum, plein, publieke en/of speciale voorziening, bedrijventerrein en recreatiegebied. De publicatie is behalve voor wegbeheerders ook interessant voor belangengroepen voor ouderen en mensen met een beperking, of particuliere instellingen die op eigen terrein tegen toegankelijkheidsvraagstukken aanlopen.
De richtlijn is te vinden in de kennismodule Voetgangers in de online kennisbank van CROW. De richtlijn zal in 2025 worden vervangen door het nieuwe Handboek toegankelijkheid.
CROW heeft in samenwerking met het LVMB (Landelijk Verkeersmanagement Beraad) en de IVER (Initiatiefgroep verkeerslichtenspecialisten) een verkenning laten uitvoeren naar slimme maatregelen voor een betere afwikkeling van fietsers en voetgangers op met verkeerslichten geregelde kruispunten. Slimmer in termen van fiets/voetgangersvriendelijk, veiliger en kortere wachttijd. Nieuwe technieken, beschikbare data en aangepaste juridische kaders bieden de wegbeheerder nieuwe mogelijkheden om meer ruimte te geven aan voetgangers en fietsers op met verkeerslichten geregelde kruispunten.
De publicatie bestaat uit een rapport en een uitgebreide maatregelenlijst die als apart document is te downloaden. In hoofdstuk 2 is toegelicht hoe de maatregelen in de maatregelenlijst zijn verzameld, gecategoriseerd en beoordeeld. Hoofdstuk 3 beschrijft een aantal algemene maatregelen die de wegbeheerder helpen om de aandacht voor het langzaam verkeer te borgen. Hoofdstuk 4 beschrijft de kennisvragen die in dit onderzoek naar boven zijn gekomen en die in aanmerking komen om nader onderzocht te worden.
Eén van de kwaliteitseisen die gesteld kunnen worden aan looproutes is ‘aantrekkelijkheid’. Hoewel we weten dat sfeer, karakter en identiteit van een ruimte van invloed zijn op het gedrag van de gebruikers ervan is het lastig de concrete vertaalslag naar inrichtingsaspecten voor de voetgangersruimte te maken. Daarom heeft CROW een publicatie uitgebracht waarin het aspect ‘aantrekkelijkheid’ nader is uitgewerkt. In deze publicatie wordt meer inzicht gegeven in de kwaliteitseis aantrekkelijkheid. Er worden zes ruimtelijke karakteristieken beschreven die van invloed zijn op de zintuigelijke ervaring van voetgangers. Er wordt toegespitst op de zintuigelijke ervaring omdat die van grote invloed is op onze gevoelens en emoties. En daarmee op ons gedrag. De inhoud is gebaseerd op principes uit de omgevingspsychologie en gelardeerd met vele voorbeelden en concrete handvatten. Daarmee biedt het bruikbare informatie voor ontwerpers en beleidsmakers.
