De CROW-publicatie Toepassen STOMP van januari 2022, waarin de casussen stationsgebied Amersfoort en Stadshart Zwolle aan de orde komen, is uitgebreid met twee nieuwe voorbeelden: de gebiedsontwikkelingen Maasterras Dordrecht en Winkelsteeg Nijmegen. De nieuwe casussen geven extra inzicht in hoe de STOMP-ontwerpmethodiek kan worden toegepast bij duurzame gebiedsontwikkeling. Ook is scherper geworden wat de meerwaarde is van STOMP in het realiseren van autoluwe wijken of stadsdelen.
In het kader van de citydeal ruimte voor lopen ontwikkelde Dennis van Sluijs in opdracht van de Gemeente Amersfoort het handboek ‘De ontwikkeling van het stedelijke loop- en wandelnetwerk’. Dit handboek brengt het loopnetwerk in kaart.
Als eerste heeft Gemeente Amersfoort de hoofdlooproutes van haar stad hiermee in kaart gebracht. De Amersfoortse kaart geeft twee soorten hoofdroutes weer: de stedelijke toegankelijke route (oranje) en de groene route (groen). Volgens het handboek zijn ook zones in kaart gebracht. In deze zones zouden voetgangers overal prettig moeten kunnen lopen. Ten slotte zijn er ook zitbanken geadviseerd op locaties langs looproutes waar een rustplek gewenst is. Ook zijn toiletten in kaart gebracht om zo de toegankelijkheid van de stad te verbeteren.
De zones en routes worden gebruikt bij het prioriteren van maatregelen en het voeren van gesprekken met bewoners. De kaart is bruikbaar voor stedenbouwkundigen, verkeerskundigen en beleidsmakers bij herinrichtingen en ruimtelijke ontwikkelingen. Deze loopkaart draagt bij aan verandering in de verkeersstructuur van Amersfoort om zo actieve mobiliteit te stimuleren. Zo werkt Amersfoort aan een toegankelijke, bereikbare en prettig leefbare stad!
Meer informatie over de loopkaart vindt u op: www.hetgroenehuisamersfoort.nl/recreatie
Foto: Wilmar Dik
Groningen gaat er anders uitzien: meer ruimte voor groen, ontmoeten, fietsers en voetgangers. Dat betekent meer ruimte om te lopen en te fietsen waardoor het veiliger en prettiger wordt. Ruimte voor ontmoeting of spelende kinderen. Ruimte voor groen voor klimaat en biodiversiteit. Kortom meer ruimte voor de mensen die hier wonen en werken. Zodat Groningen een bruisende gemeente blijft met een levendige economie en rijke sociale en culturele leven voor de hele regio waar het goed wonen en werken is. Groningen is de gezondste stad van Nederland en dat willen we blijven.
Waar nu nog de auto leidend is bij het maken van keuzes, wordt de kwaliteit van de openbare ruimte leidend. En juist auto’s nemen letterlijk en figuurlijk veel openbare ruimte in: rijdend en stilstaand. Ten koste van de ruimte voor een fijne en gezonde leefomgeving. In Groningen durfden we al vaker te kiezen om auto’s een stapje terug te laten doen.
U kent de voorbeelden. We winnen op het vlak van een fijne leefomgeving dan ook van andere steden. Met deze visie kiezen we overtuigd voor de volgende stap. Kwaliteit van de openbare ruimte is leidend, niet de ruimte voor de auto.
Mobiliteit is onlosmakelijk verweven met ons dagelijkse bestaan van werken, studeren, winkelen, ontspannen, ontmoeten, cultuur beleven en sporten. Mensen en goederen verplaatsen zich elke dag veelvuldig van, naar en door onze gemeente. We lopen tegen de grenzen van de mobiliteit in onze gemeente aan. Groningen groeit en daarmee ook de mobiliteit. Elke dag gaan er 180.000 mensen de gemeente in en ook weer uit. De komende jaren wordt dit alleen maar meer. Daarom geven we andere vervoersvormen dan de auto de prioriteit.
We zijn niet over één nacht ijs gegaan en hebben met veel partijen gesproken. Fantastisch dat zoveel mensen betrokken zijn en hebben meegedaan in de campagne en Groningen Goed op weg en met alle reacties op de concept visie. Er is de komend jaren veel werk aan de winkel. Het vraagt nauwe samenwerking met collega overheden, bedrijven en instellingen, belangenorganisaties en natuurlijk onze inwoners.
Hoe? Dat leest u in deze mobiliteitsvisie
Wil je weten hoe beweegvriendelijk een wijk, buurt of schoolplein is, dan kun je daarvoor de BVO-scan gebruiken. Onder de BVO-scan vallen meerdere scans, zoals de Wijkscan en Schoolpleinscan, die antwoord geven op de vraag of inwoners in hun directe leefomgeving voldoende worden gefaciliteerd en uitgedaagd om te lopen, fietsen, spelen en sporten.
De BVO-scan biedt de mogelijkheid om, samen met andere relevante stakeholders, via een webapplicatie te beoordelen of een omgeving voldoende uitdaagt om te lopen, fietsen, spelen en sporten. Met de scan ga je letterlijk op pad in je eigen leefomgeving. Beoordeel, maak notities of foto’s en bespreek het daarna direct met de andere deelnemers.
De BVO-scan is bedoeld voor professionals die betrokken zijn bij het bevorderen van een gezonde leefstijl en sport- en beweeggedrag en voor wie zich bezighoudt met de openbare ruimte. Denk aan beleidsmedewerkers ruimtelijke ordening, mobiliteit, wonen, sport, en zorg- en welzijn, of aan stedenbouwkundigen of medewerkers van lokale en provinciale sportbedrijven.
Voor meer informatie bezoek je het Kenniscentrum Sport & Bewegen
De omgeving speelt een belangrijke rol in de gezondheid van mensen. Om mensen in beweging te brengen, is het creëren van een zogenoemde beweegvriendelijke omgeving essentieel. Dit is een leefomgeving die mensen faciliteert, stimuleert en uitdaagt om te bewegen, spelen en te sporten. Deze definitie van een beweegvriendelijke omgeving is nadrukkelijk breder dan alleen de fysieke omgeving en voorzieningen (hardware). Het gaat ook om de activiteiten (software) en de organisatie (orgware). Het BVO-model is ontwikkeld om aan te geven dat een beweegvriendelijke omgeving uit drie elementen bestaat: Hardware, Software en Orgware.
Voor meer informatie bezoek het Kenniscentrum Sport & Bewegen
In de aanstaande Omgevingswet staat het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit centraal. Het instrumentarium van de Omgevingswet biedt ons veel kansen om de ambities op gezondheidsbevordering te vertalen naar een beweegvriendelijke omgeving. Een belangrijke vraag die een lokale overheid aan zichzelf moet stellen is dan ook: hoe kunnen we onze leefomgeving zo inrichten, dat onze inwoners verleid worden om meer te lopen, fietsen, spelen en sporten? Het e-book ‘Bouwstenen van de beweegvriendelijke omgeving’ biedt hulp. Dit e-book biedt gemeentelijke beleidsmakers inzicht in de werkzame mechanismen, bouwstenen en ontwerpprincipes van een beweegvriendelijke omgeving. En je leert hoe je deze een plek geeft in het instrumentarium van de Omgevingswet. Maak de stap van visie naar plan!
Voor meer informatie bezoek Kenniscentrum Sport & Bewegen
Op veel plaatsen maken fietsers en voetgangers gemengd gebruik van dezelfde ruimte. Vaak zijn dat winkelgebieden maar ook in bijvoorbeeld parken op fietspaden waar geen voetpad aanwezig is. Maar kan dat mengen wel op een verantwoorde manier? CROW-Fietsberaad heeft een publicatie uitgebracht die in gaat op de vraag: onder welke condities kunnen fietsers en voetgangers gemengd gebruik maken van straten, pleinen en paden zonder dat de veiligheid en het comfort voor beide groepen in het geding komt?
Veel gemeenten stimuleren dat er meer gefietst wordt door het realiseren van kwalitatief goede fietsroutes. Tegelijk staat in steeds meer gemeenten een goede verblijfskwaliteit voor voetgangers centraal. Daarbij komt het vaker voor dat de grenzen tussen de voetgangers- en fietsersdomeinen vervagen en de druk op de openbare ruimte door rijdende en geparkeerde fietsen toeneemt (naast andere ruimteclaims zoals terrassen en uitstallingen). Daarbij kan sprake zijn van tegengestelde belangen.
In deze publicatie biedt CROW-Fietsberaad een stappenplan voor het maken van de keuze of mengen van fietsers en voetgangers in een situatie wel of niet een optie is. De aanbevelingen kunnen worden gebruikt bij het maken van de keuze of mengen van fietsers en voetgangers verantwoord is en voor welke mengvorm het beste gekozen kan worden. Maar uiteraard blijft het gezonde verstand altijd nodig. Het betreft een eerste versie. Dat wil zeggen dat de inhoud, waaronder het gepresenteerde stappenplan, gebaseerd is op de nu beschikbare inzichten. Het wordt de komende tijd in de praktijk getoetst en kunnen waar nodig worden bijgesteld.
In deze brochure van CROW-KpVV wordt het ontwerpprincipe STOMP toegepast op een tweetal gebieden. Bij duurzame gebiedsontwikkeling kijk je eerst naar Stappen en vervolgens naar Trappen, Openbaar Vervoer, Mobility as a Service (MaaS) en ten slotte naar de Particuliere auto. De menselijke maat staat bij dit principe centraal.
Kwetsbare en actieve verkeersdeelnemers krijgen bij STOMP een prominentere plek in het straatbeeld. Dit komt de leef- en verblijfsomgeving ten goede, wat mensen stimuleert om vaker te voet of met de fiets te gaan en elkaar meer te ontmoeten. Lopen en fietsen neemt veel minder ruimte in dan ov en auto, waardoor er meer ruimte is voor andere opgaven zoals klimaatadaptatie, waterberging en groen. Ook is de CO2-footprint van langzaam verkeer kleiner dan van gemotoriseerd verkeer.
Met de brochure ‘Toepassen STOMP voor duurzame gebiedsontwikkeling’ neemt CROW-KpVV geïnteresseerde partijen mee in een aantal praktijkervaringen met STOMP op gebiedsniveau en de daaruit geleerde lessen. In de brochure komen het stationsgebied van Amersfoort en Stadshart Zwolle aan de orde. CROW roept professionals op om ideeën over het ontwerpen van een nieuwbouwwijk of een kantorenlocatie met STOMP door te geven. Stuur een mail naar frans.bekhuis@crow.nl.
Een weeting (walk your meeting, een vraag mee op pad nemen, een ommetje tijdens werktijd, een walkshop (wandelende workshop) of wandelende brainstorm. Er zijn vele manieren om je werk lopend uit te voeren. De werkgroep Lopend Werken brengt dit bij werkend Nederland onder de aandacht.
Er is toenemend aandacht voor het belang van beweging en buiten. Over heel het land zijn er verschillende initiatieven die lopen stimuleren en verleiden om te lopen. Een overzicht van deze initiatieven faciliteert beleidsmedewerkers bij de zoektocht naar het meest passende initiatief voor de betreffende gemeente of organisatie. In samenwerking met de deelnemende partijen van de City Deal Ruimte voor Lopen maken we bekende initiatieven inzichtelijk. Heb jij een initiatief dat hier ook bij hoort? Laat je horen!
