De jaren 2020 en 2021 stonden grotendeels in het teken van de coronacrisis. De crisis heeft grote gevolgen gehad voor onze economie, maar zeker ook voor mobiliteit. Het gebruik van openbaar vervoer is drastisch afgenomen (op het dieptepunt met 87%) en we hebben het thuiswerken massaal ontdekt (van 34% voor de coronacrisis tot 76% tijdens). Ook lopen en fietsen staat nu meer dan ooit in de belangstelling en kent een groei.
Er zijn in deze periode aanvankelijk tijdelijke maatregelen in de openbare ruimte genomen om de 1,5- metersamenleving te waarborgen. Veel van deze maatregelen zijn erop gericht om meer ruimte te creëren voor de fiets en de voetganger.
Vanuit CROW-Fietsberaad is veel aandacht besteed aan dit thema.
Door het ministerie van I&W is budget beschikbaar gesteld om per maatregel een factsheet, vergelijkbaar met de factsheets die CROW-Fietsberaad in 2020 heeft opgesteld voor ‘Herverdeling openbare ruimte ten gunste van Fietsers en Voetgangers’, op te stellen. Hiertoe is literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn interviews gehouden met diverse wegbeheerders die verschillende maatregelen hebben toegepast.
Voorlopig zal ook het stedelijke verkeer rekening moeten houden met beperkingen om onderlinge besmetting met het Corona-virus te voorkomen. Op bepaalde locaties zal daar extra ruimte voor nodig zijn. Bovendien komen er nieuwe ruimteclaims voort uit verandering in de vervoerwijze en (economische) activiteiten in de openbare ruimte als de terrassen weer open mogen en er weer evenementen komen. Veel gemeente zijn het afgelopen jaar druk bezig geweest met het ontwikkelen en uitvoeren van tijdelijke maatregelen om dit in goede banen te leiden. Om u hierbij te helpen hebben CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform Ruimte voor Lopen en GNMI de notitie “Stedelijke mobiliteit ten tijde van COVID-19” opgesteld. Inmiddels is de derde geactualiseerde versie beschikbaar.
UPDATE 17 MAART 2021, belangrijkste wijzigingen:
- Hele document aangepast aan actuele situatie, nieuwe inzichten en opgedane ervaring;
- Meer prioriteit bij locaties waar het vaak voor komt dat mensen langere tijd dicht bij elkaar staan (zoals winkelstraten, scholen, oversteekplaatsen, recreatiegebieden e.d.);
- Hoofdlijnen uit Notitie Verkeersmaatregelen rond opstarten basisonderwijs van 11 mei 2021 zijn opgenomen, geactualiseerd en verbreed van basis naar voortgezet onderwijs scholen.
Notitie ‘Stedelijke mobiliteit ten tijde van COVID-19
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft in samenwerking met de andere wegbeheerders en in afstemming met maatschappelijke organisaties en kennisinstituten het ‘Protocol Stedelijke Mobiliteit in een anderhalvemeter-samenleving versie 7 mei 2020’ opgesteld.
Het weer opstarten van verschillende sectoren brengt een toenemende mobiliteitsvraag met zich mee die op een veilige manier en met anderhalve meter afstand moet kunnen plaatsvinden. Dit protocol gaat in op hoe de stedelijke mobiliteit kan gaan werken in de nieuwe anderhalvemeter-maatschappij, zodat verspreiding van COVID-19 zo goed mogelijk beperkt wordt. Het protocol heeft betrekking op grote en kleine steden, dorpen, kernen die op korte afstand van elkaar liggen. Kortom, op alle gemeenten van Nederland.
CROW-Fietsberaad, Tour de Force, GNMI en Ruimte voor Lopen hebben een eerste versie van de notitie Verkeersmaatregelen rond opstarten basisonderwijs 11 mei 2020. In deze notitie wordt verkend welke verkeersmaatregelen gemeenten kunnen nemen om het verkeer verantwoord en veilig af te wikkelen.
Als één van de eerste versoepelingen van de coronabeperkingen zijn op 11 mei 2020 het basisonderwijs weer basisscholen, de kinderdagverblijven en de buitenschoolse opvang weer (deels) open gegaan. Veel gemeente zijn al druk bezig met het ontwikkelen en uitvoeren van tijdelijke maatregelen rond scholen. Om u hierbij te helpen hebben de vier partijen deze notitie opgesteld. In de eerste versie van deze notitie leggen we de focus op de directe schoolomgeving. Uitgangspunt is de 1,5-meter-richtlijn van het RIVM. Ouders zullen bij het brengen en halen van hun kinderen 1,5 meter in acht moeten kunnen nemen ten opzichte van andere ouders, onderwijzers, kinderen en omwonenden. Daarnaast is in het Protocol opstart basisonderwijs bepaald dat ouders niet in de school of op het schoolplein mogen komen. Natuurlijk kunnen zich ook problemen voordoen op de routes naar de scholen, met name op oversteekplekken waar voetgangers en fietsers moeten wachten. Daarvoor verwijzen we naar de notitie Stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter-samenleving.
Het gaat uitdrukkelijk om een eerste versie. Voor een volgende versie ontvangen we graag uw suggesties, reacties en vooral concrete plannen of maatregelen. Mail deze svp aan fietsberaad@crow.nl.
