In het kader van de Tour de Force en het Platform Ruimte voor Lopen zijn door experts uit deze netwerken, tien tips samengesteld om lopen en fietsen een prominente rol te geven in de woningbouwopgave.
Samenvatting
In 2030 moeten er 900.000 woningen zijn bijgebouwd, een enorme opgave. Het kabinet stelt de komende tien jaar 7,5 miljard euro beschikbaar om ervoor te zorgen dat deze woningen goed bereikbaar zijn. Daarvan is ruim 1 miljard bestemd voor actieve mobiliteit: lopen en fietsen.
In het kader van de Tour de Force en het Platform Ruimte voor Lopen zijn door experts uit deze netwerken, tien tips samengesteld om lopen en fietsen een prominente rol te geven in de woningbouwopgave. Voorrang geven aan lopen en fietsen is niet nóg een extra last bij de woningbouwopgave, naast de druk van tijd, personeelstekorten, stikstof en financiële beperkingen. Welnee, het biedt juist oplossingen. Hoe benut je die optimaal? Lees de tien tips!
Over Tour de Force
Tour de Force is een krachtige samenwerking tussen overheden, marktpartijen, maatschappelijke organisaties, kennisinstituten en platforms die zich inzetten voor een sterker fietsbeleid in Nederland. De doelstelling van Tour de Force is ambitieus: 20% meer fietskilometers in 2027 ten opzichte van 2017.
De CROW-publicatie Toepassen STOMP van januari 2022, waarin de casussen stationsgebied Amersfoort en Stadshart Zwolle aan de orde komen, is uitgebreid met twee nieuwe voorbeelden: de gebiedsontwikkelingen Maasterras Dordrecht en Winkelsteeg Nijmegen. De nieuwe casussen geven extra inzicht in hoe de STOMP-ontwerpmethodiek kan worden toegepast bij duurzame gebiedsontwikkeling. Ook is scherper geworden wat de meerwaarde is van STOMP in het realiseren van autoluwe wijken of stadsdelen.
HET COLLEGE VAN RIJKSADVISEURS & FELIXX LANDSCAPE ARCHITECTS & PLANNERS ONDERZOCHTEN DE MOGELIJKE ROL VAN LOPEN IN DE STEDELIJKE OMGEVING.
De potentie van lopen is groot. Het is misschien niet de snelste en volgens sommigen ook niet de meest comfortabele manier om ons te verplaatsen, maar wel de enige waarvoor we geen vervoermiddel nodig hebben. Meer lopen beperkt daardoor de invloed van onze verplaatsingen op de omgeving. Ruimte voor lopen creëert daardoor ruimte in de stad, die kan ingezet worden voor tal van maatschappelijke opgaven. Toch wordt de voetganger vaak vergeten bij de inrichting van onze openbare ruimte. Dit ontwerpend onderzoek is ontwikkeld in nauwe samenwerking met stadspsycholoog Sander van der Ham – STIPO. Het maakt de voordelen van lopen inzichtelijk en laat zien wat dit betekent voor de inrichting van onze bebouwde omgeving.
Download Naar een gezonde stad te voet
De Leidraad Openbare Ruimte is een inspiratiedocument, die een nieuwe blik geeft op de openbare ruimte. Het document is ook een handleiding die de verschillende straten en buurten van de gemeente typeert met bijbehorende ontwerpprincipes en maatregelen. Echter de Leidraad is ook een instrument om samen aan een toekomstbestendige openbare ruimte te werken voor iedereen. Een betoog voor een ideaal proces. Het document laat namelijk zien welke dimensies noodzakelijk zijn voor een kwalitatieve en gewaardeerde openbare ruimte. En dat er tijdens het (ontwerp)proces gezamenlijk afgewogen keuzes worden gemaakt. Zowel op de schaal van de straat, buurt of stad, maar ook in dienst van de verblijfskwaliteit van de openbare ruimte, een goede bereikbaarheid, klimaatdoelstellingen, etc.
Klik voor meer informatie en de volledige ontwerpleidraad
CROW heeft met financiering van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een magazine gemaakt met daarin interviews, achtergrondartikelen, een column met Erik Scherder en inspirerende praktijkvoorbeelden. In aanvulling op het magazine wordt op de website van CROW-Fietsberaad een compleet overzicht geboden van de locaties met beschikbare kennis die je kunnen helpen als je aan de slag gaat om tot een beweegvriendelijke omgeving te komen. Het betreft niet alleen kennis van CROW maar ook van andere organisaties zoals het Kenniscentrum Sport & Bewegen.
Download het Magazine Beweegvriendelijke omgeving
Wil je weten hoe beweegvriendelijk een wijk, buurt of schoolplein is, dan kun je daarvoor de BVO-scan gebruiken. Onder de BVO-scan vallen meerdere scans, zoals de Wijkscan en Schoolpleinscan, die antwoord geven op de vraag of inwoners in hun directe leefomgeving voldoende worden gefaciliteerd en uitgedaagd om te lopen, fietsen, spelen en sporten.
De BVO-scan biedt de mogelijkheid om, samen met andere relevante stakeholders, via een webapplicatie te beoordelen of een omgeving voldoende uitdaagt om te lopen, fietsen, spelen en sporten. Met de scan ga je letterlijk op pad in je eigen leefomgeving. Beoordeel, maak notities of foto’s en bespreek het daarna direct met de andere deelnemers.
De BVO-scan is bedoeld voor professionals die betrokken zijn bij het bevorderen van een gezonde leefstijl en sport- en beweeggedrag en voor wie zich bezighoudt met de openbare ruimte. Denk aan beleidsmedewerkers ruimtelijke ordening, mobiliteit, wonen, sport, en zorg- en welzijn, of aan stedenbouwkundigen of medewerkers van lokale en provinciale sportbedrijven.
Voor meer informatie bezoek je het Kenniscentrum Sport & Bewegen
De omgeving speelt een belangrijke rol in de gezondheid van mensen. Om mensen in beweging te brengen, is het creëren van een zogenoemde beweegvriendelijke omgeving essentieel. Dit is een leefomgeving die mensen faciliteert, stimuleert en uitdaagt om te bewegen, spelen en te sporten. Deze definitie van een beweegvriendelijke omgeving is nadrukkelijk breder dan alleen de fysieke omgeving en voorzieningen (hardware). Het gaat ook om de activiteiten (software) en de organisatie (orgware). Het BVO-model is ontwikkeld om aan te geven dat een beweegvriendelijke omgeving uit drie elementen bestaat: Hardware, Software en Orgware.
Voor meer informatie bezoek het Kenniscentrum Sport & Bewegen
In de aanstaande Omgevingswet staat het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit centraal. Het instrumentarium van de Omgevingswet biedt ons veel kansen om de ambities op gezondheidsbevordering te vertalen naar een beweegvriendelijke omgeving. Een belangrijke vraag die een lokale overheid aan zichzelf moet stellen is dan ook: hoe kunnen we onze leefomgeving zo inrichten, dat onze inwoners verleid worden om meer te lopen, fietsen, spelen en sporten? Het e-book ‘Bouwstenen van de beweegvriendelijke omgeving’ biedt hulp. Dit e-book biedt gemeentelijke beleidsmakers inzicht in de werkzame mechanismen, bouwstenen en ontwerpprincipes van een beweegvriendelijke omgeving. En je leert hoe je deze een plek geeft in het instrumentarium van de Omgevingswet. Maak de stap van visie naar plan!
Voor meer informatie bezoek Kenniscentrum Sport & Bewegen
Op veel plaatsen maken fietsers en voetgangers gemengd gebruik van dezelfde ruimte. Vaak zijn dat winkelgebieden maar ook in bijvoorbeeld parken op fietspaden waar geen voetpad aanwezig is. Maar kan dat mengen wel op een verantwoorde manier? CROW-Fietsberaad heeft een publicatie uitgebracht die in gaat op de vraag: onder welke condities kunnen fietsers en voetgangers gemengd gebruik maken van straten, pleinen en paden zonder dat de veiligheid en het comfort voor beide groepen in het geding komt?
Veel gemeenten stimuleren dat er meer gefietst wordt door het realiseren van kwalitatief goede fietsroutes. Tegelijk staat in steeds meer gemeenten een goede verblijfskwaliteit voor voetgangers centraal. Daarbij komt het vaker voor dat de grenzen tussen de voetgangers- en fietsersdomeinen vervagen en de druk op de openbare ruimte door rijdende en geparkeerde fietsen toeneemt (naast andere ruimteclaims zoals terrassen en uitstallingen). Daarbij kan sprake zijn van tegengestelde belangen.
In deze publicatie biedt CROW-Fietsberaad een stappenplan voor het maken van de keuze of mengen van fietsers en voetgangers in een situatie wel of niet een optie is. De aanbevelingen kunnen worden gebruikt bij het maken van de keuze of mengen van fietsers en voetgangers verantwoord is en voor welke mengvorm het beste gekozen kan worden. Maar uiteraard blijft het gezonde verstand altijd nodig. Het betreft een eerste versie. Dat wil zeggen dat de inhoud, waaronder het gepresenteerde stappenplan, gebaseerd is op de nu beschikbare inzichten. Het wordt de komende tijd in de praktijk getoetst en kunnen waar nodig worden bijgesteld.
In deze brochure van CROW-KpVV wordt het ontwerpprincipe STOMP toegepast op een tweetal gebieden. Bij duurzame gebiedsontwikkeling kijk je eerst naar Stappen en vervolgens naar Trappen, Openbaar Vervoer, Mobility as a Service (MaaS) en ten slotte naar de Particuliere auto. De menselijke maat staat bij dit principe centraal.
Kwetsbare en actieve verkeersdeelnemers krijgen bij STOMP een prominentere plek in het straatbeeld. Dit komt de leef- en verblijfsomgeving ten goede, wat mensen stimuleert om vaker te voet of met de fiets te gaan en elkaar meer te ontmoeten. Lopen en fietsen neemt veel minder ruimte in dan ov en auto, waardoor er meer ruimte is voor andere opgaven zoals klimaatadaptatie, waterberging en groen. Ook is de CO2-footprint van langzaam verkeer kleiner dan van gemotoriseerd verkeer.
Met de brochure ‘Toepassen STOMP voor duurzame gebiedsontwikkeling’ neemt CROW-KpVV geïnteresseerde partijen mee in een aantal praktijkervaringen met STOMP op gebiedsniveau en de daaruit geleerde lessen. In de brochure komen het stationsgebied van Amersfoort en Stadshart Zwolle aan de orde. CROW roept professionals op om ideeën over het ontwerpen van een nieuwbouwwijk of een kantorenlocatie met STOMP door te geven. Stuur een mail naar frans.bekhuis@crow.nl.
Een weeting (walk your meeting, een vraag mee op pad nemen, een ommetje tijdens werktijd, een walkshop (wandelende workshop) of wandelende brainstorm. Er zijn vele manieren om je werk lopend uit te voeren. De werkgroep Lopend Werken brengt dit bij werkend Nederland onder de aandacht.
Er is toenemend aandacht voor het belang van beweging en buiten. Over heel het land zijn er verschillende initiatieven die lopen stimuleren en verleiden om te lopen. Een overzicht van deze initiatieven faciliteert beleidsmedewerkers bij de zoektocht naar het meest passende initiatief voor de betreffende gemeente of organisatie. In samenwerking met de deelnemende partijen van de City Deal Ruimte voor Lopen maken we bekende initiatieven inzichtelijk. Heb jij een initiatief dat hier ook bij hoort? Laat je horen!
