Loopkaarten Kookboek

De City Deal ‘Werkgroep lopen, data en OV’ onderzoekt, samen met het ministerie van IenW, hoe gemeenten loopnetwerken kunnen ontwikkelen op basis van data. De resultaten van dit onderzoek zijn sinds eind vorig jaar beschikbaar. Dit ‘Loop kaarten Kookboek’ beschrijft openbare data als ingrediënten voor recepten die je als gemeente kunt ontwikkelen, toegespitst op je doelen. En het bevat een aantal recepten, combinaties van data die voor alle gemeenten relevant zijn, zoals looproutes & OV haltes.

Track Landscape maakte in opdracht van de City Deal een aantal thema kaarten voor Groningen, Nijmegen en Tilburg. De bedoeling is dat het overzicht aan themakaarten, een basis geeft voor een prioritering van loopthema’s in je stad. Welke themakaarten vormen je hoofdingrediënten? En met welke andere kaarten/ingrediënten kun je deze goed combineren?

Het maken van een loopvriendelijke stad is een transformatie die begint met inzicht in de huidige situatie; de manier waarop loopbelangen zijn vormgegeven in de stad. Die brengen we in dit ‘kookboek’ letterlijk in kaart. Je kunt de kaarten zien als mogelijke ingrediënten, waarmee een (ruimtelijke) agenda voor een loopvriendelijkere stad bereid kan worden. 

Stap 1: Basiskaarten van loop-relevante informatie.

Met aspecten die gaan over looproutes (paden, oversteken, omgeving, zitgelegenheid,…), loopbestemmingen (winkels, OV, werk, school,…), vertrekpunten (station, bushalte, huis,..) en lopende mensen (kinderen, ouderen,..).

Stap 2. Van kaarten naar kansen  

Door kaarten slim te combineren, kunnen loop-knelpunten gevonden worden. Zie het vormgeven van de loopvriendelijke stad als een vorm van acupunctuur: probeer op gerichte plekken maatregelen te nemen, die specifieke loopomstandigheden verbeteren. Bij toekomstige gebiedsontwikkelingen in de stad kunnen de loop-basiskaarten een grondlegger vormen om voetgangersbelangen te herkennen, en door te ontwikkelen. 

Stap 3. Een prioritaire loopnetwerkkaart 

De kaartinformatie biedt ook de basis voor een beoogd stadsdekkend loopnetwerk, van consistente, hoogwaardige looproutes. Deze netwerkkaart is een verbindend middel waarin ook grotere investeringen kunnen worden opgenomen, en beweegvriendelijke maatregelen in de loop der tijd, in samenhang met elkaar kunnen worden genomen. Beleidsmedewerkers kunnen tijdig pleiten voor opwaardering van voetgangersruimte waar dit het meest urgent is. 

Track landscapes maakte een samenvatting en een rapport voor:

Lees meer over het loopkaarten kookboek in Magazine LOPEN

Mart Reiling van Track Landscape legde in Magazine Lopen uit hoe je deze kaarten kunt inzetten. ‘Openbaar beschikbare data zijn goudmijn voor effectief loopbeleid: gebruik ze!’

Lees het artikel online.


Handreiking Looptijdenkaart

De City Deal Ruimte voor Lopen presenteerde in november 2023 de Utrechtse Walking Time kaart bij het WHO congres Healthy Cities. Een kaart waarop je snel de looptijden ziet naar relevante bestemmingen. De kaart is geïnspireerd op de Metrominuto looptijden kaart van Pontevedra. De Utrechtse kaart kreeg op Linkedin meer dan 2.500 reacties.

We organiseerden in maart 2024 een ontwerpatelier en met een groep van 20 mensen werkten we aan eigen kaarten. En heb je de resultaten in Amersfoort, Zwolle, Eindhoven al gezien?

Het maken van een Looptijdenkaart is niet moeilijk. Zeker niet met deze handleiding. Ga ook aan de slag!

  1. Bepaal de doelstelling en uitsnede
    Je kunt een looptijdenkaart maken voor de hele gemeente, met een selectie van de belangrijkste plekken en routes. Maar je kunt ook kiezen voor een uitsnede of een thema. Denk bijvoorbeeld aan: bewoners en bezoekers van je eigen buurt; deelnemers aan een congres; werknemers van een bedrijf; studenten en werknemers op een campus; bezoekers van een camping, festivalterrein, bedrijventerrein, winkelcentrum, recreatie- of natuurgebied. Afhankelijk van het doel en de doelgroep bepaal je de uitsnede van de kaart.
  2. Bepaal de plekken en routes
    Verzamel nauwkeurige en actuele informatie over de belangrijke plekken. Het advies is: beter in één keer precies, want anders blijf je controleren en verbeteren. De spelling van de naam van een kerk, de plek van een monumentale boom, een foutje is er zo in geslopen en dat werkt door in het ontwerp. Als je de kaart samen met anderen maakt of voor een specifieke doelgroep, dan is dit een mooi moment om hen om input te vragen.
  3. Ga aan de slag: op papier of digitaal
    Kies je voor papier en stiften? Leg doorzichtig papier over een (papieren) kaart heen en zet met stift de belangrijke plekken en lijnen op. Ga je voor digitaal? Kies een grafische ontwerpsoftware of kaartenmaker die geschikt is voor jouw vaardigheden en voldoet aan de eisen van je project. Tools zoals Adobe Illustrator, Inkscape maar ook gespecialiseerde kaartsoftware kan nuttig zijn.
  4. Maak een eerste schets
    Begin met het maken van een basiskaart op basis van de geografische kenmerken van de stad. Denk daarbij aan belangrijke landmarks, als torens, bruggen of stations.
  5. Bepaal de looptijden
    Een looptijd is niet alleen afhankelijk van de afstand, maar ook van drukte en eventueel verkeerslichten onderweg. Ook hangt de looptijd af van je doelgroep. Een volwassene loopt met een gemiddelde snelheid van 5 km/u. Voor kinderen geldt dat ze ongeveer 3 km/u lopen. Houd voor ouderen en mensen met een beperking een lagere wandelsnelheid aan. Online kaarten apps kunnen je helpen bij het bepalen van looptijden. Deze programma’s houden niet altijd rekening met de loopsnelheid van je doelgroep, let daar dus op.
  6. Bepaal kleuren en iconen
    Onderscheid de routes met verschillende kleuren of lijnstijlen. Label de lijnen op de juiste manier. Voor de Utrechtse Looptijdenkaart hebben we gekozen kernmerken van de route leidend te maken. Bijvoorbeeld een groene lijn voor een groene omgeving. Zorg er ook voor dat de kaart toegankelijk is voor een breed scala aan gebruikers. Overweeg kleurenblindvriendelijke opties, voorzie alternatieve tekst voor illustraties en gebruik een leesbare lettergrootte voor labels.
  7. Ga aan de slag met de vormgeving
    Gebruik duidelijke symbolen of iconen om de bestemmingen weer te geven. Zorg ervoor dat de symbolen makkelijk te onderscheiden zijn. Eenvoud en duidelijkheid zijn cruciaal voor een Looptijdenkaart. De City Deal Ruimte voor Lopen heeft een handige iconenset gebruiken, die je kunt gebruiken Verwijzen is aardig! Stuur je ons je kaart toe?
  8. Voeg de legenda en uitleg toe
    Maak een legenda die de symbolen, kleuren en andere visuele elementen op de kaart uitlegt. Geef informatie over gegevensbronnen en de methodologie die is gebruikt om de bestemmingen te kiezen en de looptijden te bepalen.
  9. Test de kaart
    Test de leesbaarheid en bruikbaarheid van je looptijdenkaart. Verzamel feedback van potentiële gebruikers of andere betrokkenen om ervoor te zorgen dat de weergave duidelijk en intuïtief is.
  10. Lanceer de kaart
    Heb je nagedacht over de manier waarop je de kaart wilt verspreiden? Er zijn tal van mogelijkheden: online via een website, intranet of social media, maak een compacte papieren kaart om uit te delen, toon hem op een bord op straat of hang hem aan de muur op kantoor. Of verspreid de kaart via de VVV.

Bekijk de volgende voorbeelden:

Goede Publieke Ruimte Analyse

Bij het ontwerpen en de (her)inrichting van de openbare ruimte komen steeds meer opgaven kijken. Het moet klimaatadaptief, toegankelijk, natuurinclusief en het liefst ook nog een beetje aantrekkelijk. Dat de openbare ruimte er vooral is om ons, de mensen, een fijn en veilig gevoel te geven wordt soms wel eens vergeten. Humankind ontwikkelde de Goede Publieke Ruimte Analyse, waarmee inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van de openbare ruimte waarin de mens centraal staat.

Goede Publieke Ruimte Analyse in Magazine LOPEN

“Een goede publieke ruimte nodigt uit tot lopen”, stellen Lior Steinberg en Jorn Wemmenhove van het bureau voor stedelijke verandering Humankind in Magazine LOPEN. Maar hoe weet je hoe goed je pleinen, parken en straten zijn ingericht, hoe inwoners er gebruik van maken én hoe je ze kunt verbeteren?

Voor de City Deal Ruimte voor Lopen deed Humankind een pilot met de Goede Publieke Ruimte Analyse (GPRA). Daarbij onderzocht het bureau uiteenlopende plekken in Rotterdam, Den Haag, Groningen en Nijmegen. Het welzijn van inwoners staat daarbij centraal.

Lees het volledige artikel online.

Lees meer over voetgangers en data

Voetgangers zijn vluchtig als vlinders – je weet nooit waar ze vandaan komen of waar ze heen gaan. Je wilt dat wel weten om beleid te kunnen maken. Om looproutes te verbeteren, een loopnetwerk te ontwikkelen en de wandelaars – wij allemaal – te ondersteunen. Gelukkig zijn er vele manieren om informatie te verzamelen. Van het ‘ouderwets’ tellen en schouwen tot het subtiel wegen van tientallen indicatoren. Disclaimer: je kunt helemaal losgaan op het verzamelen van data, maar vergeet nooit eerst de hamvraag te stellen: wat wil ik weten.

Lees het artikel in magazine Lopen #2.

Infographic: Verleiden om te Lopen 

Ruimte voor lopen - therapie in buitenlucht

Hoe kunnen gemeenten inwoners verleiden om (meer) te gaan lopen? Samen met Alles is Gezondheid ontwikkelden de City Deal Ruimte voor Lopen de infographic ‘Verleiden om te Lopen’. Om beleidsmakers op het gebied van ruimte en sociale zaken te helpen bij hun zoektocht naar het best passende loopinitiatief. 

De infographic bevat een aantal thema’s: Gezondheid en ZorgWerk,GroenMobiliteitOnderwijsBuurt, Recreatie & Sport Centrum.

Elk thema geeft actuele kennis, tips voor hoe je dit in de praktijk brengt en praktijkvoorbeelden.

Bijzondere aan de infographic is dat ‘ie leeft: periodiek vullen we hem aan met de meest actuele voorbeelden. Wel zo handig, want kennis verandert continu! 

Verleiden om te lopen in Magazine LOPEN #2

Meer informatie over de totstandkoming van de infographic lees je online in Magazine Lopen

>