Hoe kun je met deze toolbox tot een aanpak met en voor je doelgroep komen? Hieronder een kort stappenplan. De stappen staan lineair achter elkaar, maar je kunt ze prima in een iets andere volgorde doorlopen, of soms heen en weer gaan tussen stappen.
Gedrag begrijpen
De eerste drie stappen gaan over het begrijpen van het (beoogde) gedrag.
Doelgroep
Zorg voor een specifieke doelgroepomschrijving en verdiep je in de doelgroep. Hier lees je meer.
Doelgedrag
Formuleer welk gewenst doelgedrag je wilt stimuleren. Bijvoorbeeld:
- Vaker lopend naar voorzieningen binnen 500 meter afstand.
- Dagelijks een ommetje in de buurt van 10-20 minuten.
- Drie keer per week een lunchwandeling van 20 minuten.
Gedragsbepalers
Ga na welke gedragsbepalers voor jouw doelgroep stimulerend of belemmerend werken om meer te gaan lopen. Dat kan aan de hand van vier invalshoeken:
- De omgeving uitnodigender maken om te lopen.
- De vaardigheden om te lopen versterken.
- De motivatie om te lopen stimuleren.
- Weerstanden tegen lopen overwinnen.
Check alles wat je hebt uitgeplozen bij mensen uit je doelgroep.
Aanpak ontwikkelen
De volgende stappen gaan over het ontwikkelen van een aanpak.
Beïnvloedingstechnieken
Inventariseer de technieken die kunnen helpen aan de belangrijkste gedragsbepalers iets te doen. Kijk ter inspiratie naar praktijk-voorbeelden waar de technieken zijn toegepast, ook al is het voor een andere doelgroep. Je leert ervan hoe je een techniek in de praktijk kunt toepassen.
Aanpak
Schets een aanpak die goed voor jouw doelgroep goed kan werken. Toets je ideeën bij mensen uit de doelgroep. Nog beter: betrek mensen uit de doelgroep bij het (verder) ontwikkelen van je aanpak. Check ook nog even op de (andere) voorwaarden voor gedragsverandering.
GAST
Ga na of de volgende componenten onderdeel van je aanpak zijn. Het vergroot de kans op succes van je aanpak.
- Gemakkelijk: breng de basis op orde zodat je doelgroep makkelijk mee kan doen.
- Aantrekkelijk: maak het beoogde doelgedrag aantrekkelijk door het belang en de voordelen te benadrukken.
- Sociaal: sluit aan op de menselijke behoefte aan verbinding met anderen, benut sociale invloed en sociale normen.
- Tijdsgebonden: verbind het gewenste gedrag aan het juiste moment, geschikte tijden of logische gebeurtenissen.
Aanpak uitvoeren
De laatste drie stappen gaan over de uitvoering.
Uitvoeringsplan
Zet op een rij wat en wie je nodig hebt om je aanpak uit te voeren. Denk aan mensen en materialen, maar bijvoorbeeld ook aan goedkeuring en bekendheid. Besteed ook aandacht aan geld en een planning.
Uitvoering
Voer je aanpak uit. Ongetwijfeld leer je daarbij van alles. Doe observaties, spreek met deelnemers en collega’s, maak notities. Probeer je aanpak zoveel mogelijk fijn te slijpen terwijl je ermee aan de slag bent.
Evaluatie en vooruitblik
Na een langere periode, bijvoorbeeld een halfjaar of jaar, is het tijd voor een uitgebreidere evaluatie. Werkt je aanpak? Hoeveel mensen doen mee? Wat vinden deelnemers er van? Bereik je wat je wilde bereiken? Wil je verder met deze aanpak, moet het een structureel aanbod worden? Wat is daarvoor nodig? Zet dit samen met enkele andere betrokkenen op een rij.
Deze stappen helpen je om een gerichte, kansrijke aanpak te ontwikkelen. Hopelijk kun je er mee vooruit. Veel succes! Laat je ons weten of het is gelukt?