Er kunnen allerlei redenen zijn om loopbeleid te starten, en allerlei manieren om dat te doen. Een aantal voorbeelden van hoe Nederlandse gemeenten en provincies gestart zijn:
- De gemeente Eindhoven was in 2013 de eerste gemeente die lopen integraal onderdeel maakte van het mobiliteitsbeleid. In het mobiliteitsplan ‘Eindhoven op weg’ werd net zoveel aandacht besteed aan de voetganger als aan de andere vervoerswijzen. Het leidde in de jaren daarna echter niet tot concrete uitwerkingen. In 2022 nam het huidige college van Eindhoven het besluit om het plan uit 2013 te herijken en een nieuw Masterplan mobiliteit te maken. De voetganger krijgt hierin opnieuw een prominente plek. Verschil is dat er nu ook een strategie en een actieprogramma Ruimte voor Lopen aan wordt gekoppeld.
- Bij de gemeente Utrecht ging het precies andersom. Utrecht startte in 2015 eerst met een Actieplan Voetganger 2015-2020. De doelen uit het actieplan waren een aantrekkelijk voetgangersklimaat en een verkeersveilige stad voor de voetganger. Het was toen echter nog geen volwaardig onderdeel van het mobiliteitsbeleid. In het nieuwe mobiliteitsplan 2040 dat in 2021 werd vastgesteld heeft de voetganger wél een eigenstandige plek gekregen. Onder andere leidt dit tot de uitwerking van een voetgangersnetwerk.
- Het loopbeleid in de gemeente Rotterdam is in eerste instantie van onderop ontstaan, vanuit persoonlijke betrokkenheid van medewerkers. Een belangrijk vliegwiel was het hosten van de conferentie Walk21, de internationale community op loopgebied. In 2020 werd vervolgens het belangrijkste beleidsdocument vastgesteld, het Ambitiedocument ‘Rotterdam Loopt’, in 2021 gevolgd door het op uitvoering gerichte Actieplan.
- Amersfoort startte in 2014 op basis van een idee van de stichting Marathon met het creëren van de zogeheten beweegrondjes, samen met bewoners, bedrijven en maatschappelijke partijen. Gezondheid van inwoners was de belangrijkste drijfveer, en het doel was om groen en wandelrondjes dichtbij huis te creëren. Inmiddels zijn er in een samenwerking tussen de gemeente en partijen in de stad tien beweegrondjes gerealiseerd. De gemeente sloot zich in 2019 aan bij het platform en de City Deal Ruimte voor Lopen en twee afstudeerders deden onderzoek naar het Amersfoortse voetgangersnetwerk. Op dit moment wordt een deelprogramma lopen opgesteld om de voetganger een volwaardige plek in het beleid te geven.
- In de Provincie Zuid Holland heeft een betrokken ambtenaar naar aanleiding van deelname aan de landelijke Wandel naar je Werkdag 2019 – waar vanuit de provincie Zuid-Holland 500 mensen aan deelnamen – de twopager ‘Lopen loont’ opgesteld. Die twopager vormt ook de basis voor de Beleidsverkenning Lopen Zuid-Holland die in 2020 verscheen. Die verkenning bevat benchmarks van nationaal, provinciaal en gemeentelijk loopbeleid. Inmiddels ontstaan er binnen de provincie steeds meer ‘haakjes’ voor lopen. Bijvoorbeeld in het Toekomstonderzoek beweegvriendelijk Zuid-Holland.
Bron: Peter van Embden