City Deal Ruimte voor Lopen

De ideale voetgangersstad, hoe komen we daar?

Op pad met de minicoalities

Samenwerken aan de ideale voetgangersstad. Met een gedreven en diverse groep mensen. Waar begin je? Bij het opstellen van de City Deal zijn er ontwikkelvragen opgesteld die we deze vier jaar met elkaar willen beantwoorden. Ook is er de ambitie om ‘in het echt’ te experimenteren en straks al buiten het verschil te maken. Om de focus vast te houden en dichtbij de praktijk te staan hebben we ervoor gekozen te werken in minicoalities. Op 8 juli hebben we aan elkaar onze actieplannen gepresenteerd. We hebben nu de volgende minicoalities.

Minicoalitie 1

Omgekeerd ontwerpen

Voetganger eerst!

Nu we elkaar beter leren kennen en de eerste kruisbestuiving ontstaan, ontdekken we dat er veel recente nuttige publicaties zijn. Het CROW – ook een deelnemer aan de minicoalitie – heeft het op een rij gezet, gelinkt aan verschillende schaalniveaus (zie kader).

Op straatniveau zijn zaken die ons bezighouden: Canadees parkeren, hoe leg je de link met gezondheid / beweegvriendelijkheid en wat te doen met zebrapaden op fietspaden. Het samen bespreken van gerealiseerde projecten zoals de vernieuwde Coolsingel in Rotterdam kan ons verder helpen. Ook nuttig om de interne handboeken van verschillende gemeenten eens naast elkaar leggen. 

Hoe krijg je lopen op een goede manier in een omgevingsvisie of op de BO MIRT agenda? Het is een vraag waar veel deelnemers in hun praktijk mee te maken hebben. Er vliegen al wat tips over tafel. Wat er blijkt te werken delen we in het volgende nummer van ‘Lopen’. Heeft u als lezer ook een tip? Laat het ons weten of sluit een keer aan.

Voetganger eerst
Welke recente publicaties zijn er (in ontwikkeling)

Omgevingsvisie

  • Infographic Lopen en fietsen in de omgevingswet,
  •  Inspiratiedocument Lopen en fietsen in beweegvriendelijke omgeving,
  • Whitepaper Goud in handen (CROW/TdF)
  • Recente praktijkvoorbeelden: Omgevingsvisie R’dam, Omgevingsvisie Zwolle
  • Gebiedsniveau – toepassen Stappen, Trappen, OV, MaaS en Privé-auto (STOMP):
  • Toepassen STOMP bij 3 casussen voor verschillende gebiedstypen (Zwolle, Amersfoort, Tilburg),  CROW
  • Beweegvriendelijke openbare ruimte (project VWS, I&W, Zuid-Holland, CROW, KCSB, Mulier)
  • Straatniveau – de mens te voet centraal:
  • Ontwerpwijzer voetgangers (CROW) – in ontwikkeling
  •  Herverdeling openbare ruimte ten gunste van fiets en voetganger (CROW/TdF)

Recente verkenningen (CROW)

  • Uitwerking kwaliteitseis aantrekkelijkheid looproutes (klaar) 
  •  Obstakels op voetpaden (klaar)
  • Mengen fietsers en voetgangers (na zomer klaar)

Minicoalities en schaalniveaus

Minicoalitie 2

Lopen en OV

Beleving van de stadsentree

Het is Rotterdam gelukt de afgelopen jaren de stadsentree vanaf het station voor de voetganger drastisch te verbeteren. Dat willen andere steden ook! Maar, er is nog meer mogelijk en niet alleen vanaf NS stations, maar vanaf OV haltes in het algemeen. Tilburg werkt aan intuïtieve geleiding van de voetganger vanaf het station naar het Museumkwartier. Dit kan met simpele middelen in de openbare ruimte. Groningen en Nijmegen hebben uitdagende ontwerpopgaven vanaf het station naar het centrum. 

Hoe de beleving voor de voetganger echt te verbeteren? Shared space, ja of nee? Hoe ben en voel je je veilig als voetganger, ook voor ouderen en mensen met een fysieke beperking? Oversteken, hoe doe je dat? Denk ook al die woningen die straks nabij het OV gaan verrijzen. Onderwerpen die ons bezighouden.

We mikken op pilots met hopelijke nieuwe ideeën/oplossingen voor de betreffende pilotgemeente (Rotterdam, Tilburg, Nijmegen of Groningen) en met generaliseerbare resultaten voor andere steden. Wordt vervolgd!

Foto: Peter Schmidt

Minicoalitie 3

Lopen en groen

Tot aan de voordeur!

Voetganger & groen een primair onderdeel maken van gebiedsontwikkeling. Dat wil deze minicoalitie doen door goede voorbeelden uit te lichten en een denkkader te bieden. Het denkkader richt zich op wijk, stad en streek. De minicoalitie gaat met elkaar buiten op pad om het gezamenlijk ontwikkelde denkkader te toetsen op bruikbaarheid. De eerste plek om samen aan te doen was Amersfoort. Vanuit het Groene Huis in Park Schothorst werd al lopend het groen in en rond de wijk Kattenbroek verkend. Andere steden gaan volgen.

Foto’s: Wilmar Dik

Houkje Hibma van gemeente Amersfoort vertelt enthousiast:

“Met mensen uit vijf gemeenten liepen we een rondje door Kattenbroek, deze wijk is ontworpen voor langzaam verkeer. We zagen mooie en brede looproutes en veel groenvoorzieningen. Er zijn natuurlijk ook verbeterpunten, we kunnen meer uitvalsroutes maken en de parkeerruimtes voor auto’s opnieuw bekijken. Door zo te werken ga je echt met andere ogen naar je eigen stad kijken, dat werkt verfrissend!”

Foto: Wilmar Dik

Minicoalitie 4

Lopen en verdichtingsopgaven

Wat vertel ik mijn collega’s?

Er is steeds meer bekend voor de meerwaarde van lopen. Er is ook steeds meer inspirerende en/of praktische vakliteratuur over de meerwaarde van lopen voor gezondheid, sociale verbinding, duurzame mobiliteit, bijvoorbeeld.

De favoriete publicaties hebben we met elkaar gedeeld (zie kader). Deze bevelen we van harte aan!

Maar, wie heeft er allemaal tijd om deze publicaties te lezen? Veel van onze collega’s die actief zijn in de verdichtingsopgaven hebben of nemen deze tijd niet. Ook zelf kunnen we niet altijd bijbenen wat er nieuw verschijnt. Wel merken we dat –na Corona– de basishouding steeds positiever is als we erover beginnen dat lopen een belangrijke rol moet krijgen in de verdichtingsopgaven. Maar dan? Wat zeg je als de vraag komt: lopen, ja daar willen we wat mee, maar wat moet ik doen? Wat zijn de belangrijkste punten die je moet overbrengen aan je collega’s zowel over de inhoud als op het proces?

Daar gaat deze minicoalitie over. We gaan elkaar helpen in de drie praktijkvoorbeelden waar we op dit moment mee te maken hebben, dit zijn Binckhorst (Den Haag), Amstel III (Amsterdam) en Eem en spoor (Amersfoort). We willen het lopen op tijd een goede plek geven en synergie vinden met andere belangen in de openbare ruimte. Of dat lukt? In het volgende nummer van ‘Lopen’ hopen we dat terug te melden.

Onze leestips

  • OV voor statenleden – CROW/TRIDÉE
    https://www.crow.nl/publicaties/ov-voor-statenleden-1
  • Naar een gezonde stad te voet, CRA
  • Verhalen uit fietsstad – Cra/De Urbanisten
    https://www.fietsberaad.nl/Kennisbank/Verhalen-uit-de-Fietsstad
  • Naar een schaalsprong op de fiets, CRA
  • Loop! Annemiek Molster 
  • Stedelijke loop- en wandelnetwerk, Dennis van Sluijs
  • Taxonomie van stedelijke wandelroutes, Martine de Vaan
  • Dashbord gezonde verstedelijking, CRA
  • Planning toolkit for walking London 

Foto: Wilmar Dik

City Deal logo