In 2028 moeten álle Nederlanders minstens één extra beweegmoment per week hebben. Deze ambitie verwoordde voormalig staatssecretaris Karremans in mei in een brief aan de Tweede Kamer. De focus ligt daarbij op beweegvormen die passen in het dagelijks leven, zoals wandelen, fietsen en buitenspelen. Gemeenten worden opgeroepen om gebruik te maken van erkende methodes om bewegen te stimuleren. Maar wat houdt een erkende interventie nu precies in? En is het altijd de beste keuze? Robert Boezeman van het Kenniscentrum Sport & Bewegen licht toe hoe het werkt.
Het Kenniscentrum Sport & Bewegen beheert een uitgebreide online database met sport- en beweeginterventies voor uiteenlopende doelgroepen, zoals 65-plussers, basisschoolleerlingen of mensen met een chronische aandoening. ‘In de database vind je ook diverse wandelaanpakken,’ licht Robert toe. ‘Zoals bijvoorbeeld Elke Stap Telt, een interventie gericht op het bevorderen van een actievere leefstijl van 65-plussers. En The Daily Mile, waarbij basisschoolleerlingen minimaal drie keer per week een kwartier wandelen, joggen of rennen tijdens schooltijd.’
“Erkende interventies zijn een waardevol onderdeel van de oplossing, maar vormen niet het volledige antwoord.”
Alle interventies in de database zijn erkend. ‘Dat betekent dat ze met succes het erkenningstraject hebben doorlopen,’ vertelt Robert. ‘Dat traject kent drie niveaus. Bij het eerste niveau, Goed beschreven, is de aanpak helder uitgewerkt: denk aan doelen, werkwijze, doelgroep, randvoorwaarden en kosten. Goed onderbouwd bouwt daarop voort met een theoretische onderbouwing op basis van actuele literatuur of modellen. Het hoogste niveau, Effectief, vereist aanvullend onderzoek waaruit blijkt dat de interventie ook in de praktijk werkt.’
Erkende interventies geven houvast
Robert vindt het positief dat wordt ingezet op het stimuleren van erkende interventies en het belang van een goede onderbouwing wordt benadrukt. ‘Erkende interventies geven houvast. Ze zijn goed uitgewerkt, in de praktijk getoetst en beoordeeld door experts. Zo weet je als professional dat je werkt met een aanpak die echt kans van slagen heeft,’ zegt Robert Boezeman.
‘Erkende interventies zijn een waardevol onderdeel van de oplossing, maar vormen niet het volledige antwoord. Ze bieden houvast en kwaliteit, maar wie zich er uitsluitend op richt, loopt het risico andere mooie initiatieven of doelgroepen te missen. Voor sommige vraagstukken is bijvoorbeeld nog geen erkend aanbod beschikbaar, of is het voor aanbieders niet haalbaar om het arbeidsintensieve erkenningstraject te doorlopen. Juist daarom is het belangrijk erkende interventies in te zetten waar dat kan, én tegelijkertijd oog te houden voor andere waardevolle (lokale) initiatieven.’
Hardware interventies
‘Ook zijn er aanpakken om mensen te stimuleren om meer te lopen, die niet matchen met de toelatingscriteria. Bijvoorbeeld als je het hebt over de beweegvriendelijk omgeving. Zoals het neerzetten van een bank, het uitzetten van een route of het aanpassen van een voetgangersstad. Dat soort hardware interventies komen per definitie vaak al niet in aanmerking om erkend te worden, terwijl ze wel heel belangrijk zijn om mensen meer te laten bewegen.’
‘Erkende interventies zijn waardevol, maar niet de complete oplossing. Een succesvol loopbeleid vraagt om meer. Gemeenten zijn aan zet om erkende interventies te combineren met praktische, lokale én ruimtelijke oplossingen.’
Kenniscentrum Sport & Bewegen
In de database van het Kenniscentrum Sport & Bewegen vind je diverse erkende wandelinterventies, waaronder:
Stapjefitter is een 18 weken durende interventie, die stimuleert dat mensen die langdurig in de bijstand zitten weer actief gaan deelnemen aan de samenleving. Dit bereiken ze door competenties voor vrijwilligerswerk te bevorderen en hun leefstijl en fitheid te verbeteren.
Nationale Wandeluitdaging is gericht op mensen met (een verhoogd risico op) diabetes type 2. In 16 tot 20 weken worden zij begeleid naar structureel meer bewegen.
De Zeeuwse Leefstijlroute is een laagdrempelig wandeltrainingsprogramma waarbij wordt gewerkt aan een actievere en gezondere leefstijl door wekelijkse beweegactiviteiten zoals wandelen uit te voeren.
Bezoek de database, je vindt de link hieronder.
Meer informatie